Kadınların Fertilite Farkındalık Düzeyleri ve Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 2, 134 - 142, 31.08.2024

Feyza Aktaş Reyhan , İmran Boylu Gülek , Ebru Ertaş

https://doi.org/10.54803/sauhsd.1448679

Öz

Amaç: Mevcut araştırmada üreme çağındaki kadınların fertilite farkındalık düzeyleri ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Nicel yaklaşım kullanılarak genel tarama modeline dayalı tanımlayıcı desendeki araştırmanın örnekleminde araştırmaya alınma kriterlerine uyan 18-49 yaşları arasındaki 686 kadın yer almıştır. Araştırmanın verileri, Kişisel Bilgi Formu ile Fertilite Farkındalık Ölçeği (FFÖ) kullanılarak Google Forms vasıtasıyla online olarak toplanmıştır. Verilerin değerlendirilmesi için tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t testi ve Tek Yönlü ANOVA testi kullanılmıştır. İstatistiksel anlamlılık olarak p<0.05 alınmıştır.
Bulgular: Araştırmada katılımcıların yaş ortalaması 29.56±7.68 (min:18 ve max:50) idi. Fertilite farkındalığı ölçeği toplam puan ortalaması 61.31±12.53, alt boyut toplam puan ortalamaları ise bedensel farkındalık 35.10±8.08, bilişsel farkındalık 26.21±5.60 olarak bulunmuştur. Fertilite farkındalık düzeyini etkileyen faktörlere baktığımızda; yaş, eğitim durumu, çalışma durumu, meslek, çevrede infertil birey varlığı, fertilite sağlığı hakkında araştırma yapma ve fertilite sağlığı eğitimi almanın fertilite farkındalık düzeyi ile anlamlı olarak ilişkili bulunurken, medeni durumun ilişkili olmadığı belirlenmiştir.
Sonuç: Araştırmada kadınların fertilite farkındalık düzeyinin orta düzeyde olduğu tespit edilmiştir. Sağlık profesyonellerinin, özellikle kadınların üreme sağlığı konusunda en önemli bakım ve danışmanlık sağlayıcısı ebelerin, kadınların fertilite farkındalık düzeylerinin artması yönünde düzenlenecek eğitimlerin fertilite sağlığının korunmasına katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Fertilite farkındalığı, doğurganlık, kadın sağlığı, ebelik

Etik Beyan

Mevcut araştırma için etik kurul onayı; bir devlet üniversitesinin Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik kurul Başkanlığı’ndan alınmıştır (Toplantı Tarihi-Sayısı: 05.04.2023-2023/04 ve Karar No: 2023/04-12). Araştırmaya alınan katılımcıların gönüllü ve istekli olmalarına özen gösterilmiş, araştırmaya katılıp katılmama konusunda özgür oldukları belirtilmiştir. Araştırma, Helsinki Bildirgesi kuralları doğrultusunda gerçekleştirilmiştir.

Destekleyen Kurum

Bu çalışma için finansal destek bulunmamaktadır.

Teşekkür

Araştırmaya katılan tüm kadınlara teşekkür ederiz.

Determination of Women's Fertility Awareness Levels and Influencing Factors

Öz

Objective: In the present study, it was aimed to determine the fertility awareness levels of women of reproductive age and the factors affecting them.
Methods: The sample of the cross-sectional study based on the general survey model using a quantitative approach included 686 women aged 18-49 years who met the inclusion criteria. The data were collected online via Google Forms using the Personal Information Form and Fertility Awareness Scale (FAS). Descriptive statistics, independent samples t-test and one-way ANOVA test were used to evaluate the data. Statistical significance was taken as p<0.05.
Results: The mean age of the participants was 29.56±7.68 years (min:18 and max:50). The mean total score of the fertility awareness scale was 61.31±12.53, and the mean total scores of the sub-dimensions were 35.10±8.08 for physical awareness and 26.21±5.60 for cognitive awareness. When we look at the factors affecting the level of fertility awareness; age, educational status, employment status, occupation, presence of infertile individuals in the environment, research on fertility health and receiving fertility health education were found to be significantly related to the level of fertility awareness, while marital status was not.
Conclusion: In the study, it was determined that women's fertility awareness level was at an intermediate level. It is predicted that trainings to be organized to increase the fertility awareness levels of health professionals, especially midwives, who are the most important care and counseling providers in women's reproductive health, will contribute to the protection of fertility health.

Anahtar Kelimeler

Fertility Awareness, Fertility, Women, Midwifery

Kaynakça

• Maeda E, Miyata A, Boivin J, et al. Promoting fertility awareness and preconception health using a chatbot: a randomized controlled trial. Reproductive BioMedicine Online. 2020;41(6):1133-1143. https://doi.org/10.1016/j.rbmo.2020.09.006
• Harper J, Boivin J, O’Neill et al. The need to improve fertility awareness. Reproductive Biomedicine & Society Online. 2017;4:18-20. https://doi.org/10.1016/j.rbms.2017.03.002
• Habbema JDF, Eijkemans MJ, Leridon H, te Velde ER. Realizing a desired family size: when should couples start?. Human Reproduction. 2015;30(9):2215-2221. https://doi.org/10.1093/humrep/dev148
• Küçükkaya B, Süt HK, Koyunoğlu Y, Kaya M. Yonğaç C. Hemşirelik öğrencilerinin fertiliteyi etkileyen faktörlere ilişkin bilgi ve tutumları. Sakarya Üniversitesi Holistik Sağlık Dergisi. 2018;1(1):52-64.
• Capotosto MP. An integrative review of fertility knowledge and fertility-awareness practices among women trying to conceive. Nursing for Women's Health. 2021; 25(3):198-206.
• Sümen A, Teskereci G. Fertilite Sağlığı Bilgi Ölçeği’nin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi. 2022;11(2):173-180. https://doi.org/10.53424/balikesirsbd.987505
• Özşahin Z. Fertilite Farkındalığını Arttırmaya Yönelik Sağlığı Geliştirme Modeli Doğrultusunda Verilen Eğitimin Kadınlarda Fertilite Farkındalığına Etkisi [Doktora Tezi]. Malatya, Türkiye: İnönü Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ebelik Anabilim Dalı; 2020.
• Özşahin Z, Derya YA. Fertility Awareness Scale development study in Turkish women. European Journal of Integrative Medicine. 2022;49. https://doi.org/10.1016/j.eujim.2022.102101
• Klöppel B, Rohden F. Fertility Awareness Practices among Young Women. Revista Estudos Feministas. 2021; 29: e61724.
• Özşahin Z, Altıparmak S. Determining the effects of women’s fertility awareness levels on obstetric history. Middle Black Sea Journal of Health Science. 2021;7(1):132-142. https://doi.org/10.19127/mbsjohs.892012
• Daniluk JC, Koert E, Cheung A. Childless women’s knowledge of fertility and assisted human reproduction: identifying the gaps. Fertility and Sterility. 2012;97(2):420-426. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2011.11.046
• Swift BE, Liu KE. The effect of age, ethnicity, and level of education on fertility awareness and duration of infertility. Journal of Obstetrics and Gynaecology Canada. 2014;36(11):990-996. https://doi.org/10.1016/S1701-2163(15)30412-6
• Peterson B. A validated measure for fertility awareness: an essential step toward informed reproductive decision-making. Fertility and Sterility. 2017;108(4):606-607. https://doi.org/10.1016/j.fertnstert.2017.08.027
• Pedro J, Brandão T, Schmidt L, Costa ME, Martins MV. What do people know about fertility? A systematic review on fertility awareness and its associated factors. Upsala Journal of Medical Sciences. 2018;123(2):71-81. https://doi.org/10.1080/03009734.2018.1480186
• Delbaere I, Verbiest S, Tydén T. Knowledge about the impact of age on fertility: a brief review. Upsala Journal of Medical Sciences. 2020;125(2):167-174. https://doi.org/10.1080/03009734.2019.1707913
• Mortensen LL, Hegaard HK., Andersen AN, Bentzen JG. Attitudes towards motherhood and fertility awareness among 20–40-year-old female healthcare professionals. The European Journal of Contraception & Reproductive Health Care. 2012;17(6):468-481. https://doi.org/10.3109/13625187.2012.728015
• Bulut A, Kartal YA, Kaya L, Yılmaz S, Yılmaz MB. Complementary and alternative treatment methods used by infertile women in Turkiye: a cross-sectional study. Advances in Women’s Studies, 2024;6(1):1-10. https://doi.org/10.51621/aws.1429100
• Harper JC, Hammarberg K, Simopoulou M, et al. The International Fertility Education Initiative: research and action to improve fertility awareness. Human Reproduction Open, 2021;(4):hoab031. https://doi.org/10.1093/hropen/hoab031
• Akoku DA, Achombwom Vukugah T, Abena Tihnje M, Bigweh Nzubepie I. Childbearing intentions, fertility awareness knowledge and contraceptive use among female university students in Cameroon. Plos One. 2022;17(10):e0276270. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0276270
• Grace B, Shawe J, Stephenson J. Exploring fertility knowledge amongst healthcare professional and lay population groups in the UK: a mixed methods study. Human Fertility. 2023;1-10. https://doi.org/10.1080/14647273.2022.2153349
• Payne JB, Sundstrom B, DeMaria AL. A qualitative study of young women's beliefs about intrauterine devices: Fear of infertility. Journal of Midwifery & Women's Health. 2016;61(4):482-488. https://doi.org/10.1111/jmwh.12425