SORUN TEMELLİ - ÇÖZÜM ODAKLI COĞRAFYA! YÜKSEK LİSANS VE DOKTORA TEZ ÇALIŞMALARI ÜZERİNE BİR İNCELEME

Yıl 2014, Sayı: 20, 85 - 100, 01.12.2014

Arif Keçeli Faruk Sarıusta

Öz

Bir özeleştiri sayılabilecek bu çalışmada, coğrafya alanında gerçekleştirilmiş lisansüstü tezler niteliksel olarak ele alınmıştır. Bu bağlamda, Türkiye’de, Beşeri ve İktisadi Coğrafya, Türkiye Coğrafyası ve Bölgesel Coğrafya Anabilim dalları kapsamında tamamlanmış, YÖK Tez Merkezi’nde yer alan ve erişime açık olan 266 yüksek lisans ve 62 doktora tez araştırması, başlıkları dahil olmak üzere, amaç, araştırma soruları, problem tespiti, sorunların niteliği, çözüm önerileri ve kaynakçaları doğrultusunda incelenmiştir. Elde edilen sonuçlar sorun temelli, çözüm odaklı coğrafi bilgi üretimi yaklaşımı esas alınarak değerlendirilmiştir. Çalışmaların, yaklaşık %88’sinde net bir araştırma sorusuna rastlanmamış; yine çalışmaların ancak %13,5’inin sorun tespiti ve çözüm önerileri etrafında örgülendiği gözlemlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Coğrafi Bilgi, Coğrafi Araştırma, Tez Araştırması, Türkiye

PROBLEM-BASED AND SOLUTION-ORIENTED GEOGRAPHY AN ANALYSIS ON MASTER THESIS AND PHD DISSERTATION RESEARCHES

Öz

In this study, completed graduate thesis and dissertations were qualitatively analyzed, as a self-criticism. 266 MA/MS thesis and 62 PhD dissertation, which are completed in Turkey within the scope of Human and Economic Geography, Geography for Turkey and Regional Geography, recorded and accessible at YOK Thesis Center (Higher Education Council), were chosen as sample studies. These researches were investigated through their titles, purposes, research questions, determination of research problems qualifications of research problems, solutions and bibliography. Results were discussed with problem-based, solution-oriented approach of production of geographic knowledge. 88 percent of researches have no research question. Only 13,5 percent of researches have determination of a problem and proposed solutions

Anahtar Kelimeler

Geographical Knowledge, Geographic Research, Graduate Research, Turkey

Kaynakça

• ARI, Y., 2014, Bilim, Araştırma ve Coğrafi Araştırma, Coğrafya Araştırma Yöntemleri (içinde), ed. Arı, Y., Kaya, İ., Coğrafya Derneği, Balıkesir
• ARI, Y., 2008, Coğrafyayı Neden Çok Boyutlu Olarak Tanımlama ve Öğretmeye İhtiyaç Vardır?, (içinde), ed. Özey, R., Demirci, A., Coğrafya Öğretiminde Yöntem ve Yaklaşımlar, Aktif Yayınevi, İstanbul
• BRADBEER, J., 1996, Problem-Based Learning and Fieldwork: A Better Method of Preparation, Journal of Geography in Higher Education, vol.20, issue.1, say. 11–18
• BONNETT, A., 2003, Geography as the World Discipline: Connecting Popular and Academic Geographical Imaginations, Area, sayı.35, cilt.1, say.55-63
• CLIFFORD, N., Valentine, G., 2003, Key Methods in Geography, Sage Publication, London CLOKE, P., Crang, P., Goodwin, M., 1999, Introducing Human Geographies, Arnold, London
• DEMİRCİ, A., Karaburun, A., 2010, Yüksek Öğretim Coğrafya Programları İçin Coğrafi Bilgi Sistemlerinin Önemi, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı.21, say.27-41
• DEMİRCİ, A., 2011, Coğrafya Nedir? Coğrafyacı Ne Yapar?, http://www. kariyerpenceresi.com/?yazarlarimiz,49,70/cografya-nedircografyaci-ne-yapar.html
• DEMİRCİ, A., Üçışık, S., 2002, 21. Yüzyılda Çağdaş Coğrafya Bilimi ve Temel Unsurları, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı.5, İstanbul DOĞANAY, H., 2002, Coğrafya Öğretim Yöntemleri, Aktif Yayınevi, İstanbul
• GARDNER, R., Dodds, K., Souch, C., McConnell, F., 2010, Communicating Geographical Research Beyond Academy: A Guide for Researchers, Royal Geographical Society, Wiley-Blackwell, Oxford
• GARİPAĞAOĞLU, N., 2001, Gezi-Gözlem Metodunun Coğrafya Eğitimi ve Öğretimindeki Yeri, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı.3, cilt.2, say-13-30, İstanbul
• GEÇİT, Y., 2010, Coğrafya Eğitimi Araştırmalarında Temel Yönelimler, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, sayı.10, cilt.2, say. 923- 987
• HEFFERNAN, M., 2003, Histories of Geography, Key Concepts in Geography (içinde) ed. Holloway, S., Rice, S., Valentıne, G., Sage, London
• KAYA, İ., 2014, Coğrafi Düşüncenin Değişimi ve Paradigmalar, Coğrafya Araştırma Yöntemleri (içinde), ed. Arı, Y., Kaya, İ., Coğrafya Derneği, Balıkesir
• KAYAN, İ., 2000, Türkiye Üniversitelerinde Coğrafya Eğitimi: Amaç, Yeni Hedefler, Sorunlar ve Öneriler, Ege Coğrafya Dergisi, sayı.11, say.7-22, İzmir
• KHAN, S., 1984, A Primer in Scientific Geographic Research Terminology: Implications for Teaching Geography Majors, The Geographical Bulletin, sayı.26, Louisiana
• NELSON, M. A. V., Alencar, P. S. C. Cowan, D. D., 2007, Informal Description and Analysis of Geographic Requirements: An
• Approach Based on Problems, Springer, Softw Syst Model, sayı.6, say.223-245
• NELSON, M.A.V., 2003, A Problem-Oriented Approach to Description and Analysis of Geographic Requirements, PhD Thesis, University of Waterloo,Waterloo, Ontario, Canada ÖZGEN, N., 2010, Bilim Olarak Coğrafya ve Evrimsel Paradigmaları, Ege Coğrafya Dergisi, sayı.19, cilt.2, say.1-25, İzmir
• ÖZGÜÇ, N., Tümertekin, E., 2012, Coğrafya: Geçmiş-KavramlarCoğrafyacılar, Çantay Kitabevi, İstanbul
• ROBBINS, F. P., 2010, Human-Environment Field Study, Research Methods in Geography (İçinde), ed. Gomez, B., Jones, J.P., Wiley-Blackwell, Oxford
• SALA, M., 2009, Geography, Encyclopedia of Life Support System (EOLSS), vol.1, Barcelona
• SHAW, I.G.R., Dixon, D.P., Jones, J.P., 2010, Theorizing Our World, Research Methods in Geography (İçinde), ed. Gomez, B., Jones, J.P., Wiley-Blackwell, Oxford
• SMITH, N., 1987, Academic War Over the Field of Geography: The Elimination of Geography at Harvard, 1947-1951, Annals of the Association of American Geographers, vol.77, cilt.1, say. 155-172 SPENCE, N., Owens, A., 2011, Methods of Geographical Analysis, University of London International Programmes Publication Office, University of London, London
• ŞAHİN, V., Özey, R., 2012, İngiltere’de Lisans Düzeyinde Coğrafi Arazi Çalışmaları, Marmara Coğrafya Dergisi, sayı.25, say.1-17 TUYSUZ, S., Yavan, N., 2012, Bölgesel Coğrafya Yaklaşımı ve Türk Coğrafyasındaki Etkileri Üzerine Kritik Bir Değerlendirme, TÜCAUM, VII. Coğrafya Sempozyumu Bildiriler Kitabı, say.390- 405, Ankara
• YAVAN, N., 2012, Postgraduate Geography Education in Turkey, International Perspectives on Postgraduate Education and Training in Geography (içinde), ed. Yavan, N., Kaya, İ., Coğrafyacılar Derneği, Balıkesir