FREDERİCK BARBAROSSA'NIN HAÇLI SEFERİ İLE MİRYOKEFALON SAVAŞ GÜZERGÂHI İLİŞKİSİ VE MİRYOKEFALON SAVAŞ YERİ TZİPRİTZE

Yıl 2018, Sayı: 32, 241 - 264, 26.12.2018

Behset Karaca Kadir Karacan

Öz

Frederick Barbarossa'nın seferini anlatan kroniklerde Miryokefalon
Savaşı’nın yapıldığı vadi olarak düşündüğümüz yere bir atıf (Bizans imparatoru
Manuelin Türkler tarafından ağır yenilgiye uğratıldığı geçit) yapılmaktadır. Bu
çalışmada, kaynaklarda belirtilen ve Philedelphia (Alaşehir) ile Philamelium
(Akşehir) yolculuğu sırasında geçilen ve uğranılan yerler harita üzerinde
işaretlenmiş ve kaba bir güzergâh belirlenmiştir. Sonra bu güzergâh,
kaynaklarda geçen ifadeler, o dönemde kullanılan yol rotaları ile coğrafi ve
fiziki şartlar da dikkate alınarak belirtilen yolun Alaşehir ile Akşehir arası
gün be gün işlenmiştir. Yine elde edilen bilgiler kritik edilip
değerlendirilerek kaynaklarda atıf yapılan yer ile Alman Haçlı ordusunun 2
Mayısı 3 Mayısa bağlayan gece kamp yaptığı yerin neresi olması gerektiği
belirlenmeye çalışılmıştır.

Bunun sonucunda da Manuel’in Miryokefalon Savaş
güzergâhı ile Barborossa’nın sefer güzergâhının örtüşdüğü görülmüştür. Bu da
bize Miryokefalon Savaşı’nın yerini tespit edip tahmin etmede önemli katkı
sağlamıştır. Buna dayanarak 2-3 Mayıs gecesi kamp yapılan yerin metruk
Miryokefalon istihkâmı olduğu (Taşevi ile Aşağı Kaşıkara arasında tapu
kayıtlarında Örenler, Kale civarı, Küçük kale olarak belirtilen mevkii) ve buradan 8-10 km uzaklıkta bulunan Kemikli
Çukur’unun da savaş yeri olan Tzipritze geçidi olması gerektiği ihtimali ortaya
koyulmuştur. 

Anahtar Kelimeler

Barbarossa, III. Haçlı Seferi, Miryokefalon Savaşı, Kumdanlı

Kaynakça

• KAYNAKÇAAltan, E., (2003), İkinci Haçlı Seferi, Ankara: TTK.
• Ansberg, (2010), The Crusade of Frederick Barbarossa The History of the Expedition of the Emperor Frederick and Related Texts: Translated by G.A. Loud, Ashgate.Arıkan, Z., (1998), XV ve XVI. Yüzyıllarda Hamid Sancağı, İzmir: Ege Ünüversitesi Edebiyat Fakultesi Yayınları.Cramer, J. A., (1832) A Geographical and Historical Description of Asia Minor, c.1-2, Londra: Oxford.Ertuğrul, Ö., (1993), ''Çardak Han Maddesi'', İslam Ansiklopedisi, Türkiye Diyanet Vakfı, c.8, 225.Karaca, B., (2012), XV. ve XVI. Yüzyıllarda Uluborlu Kazası, Isparta: Fakülte Kitabevi.Karaca, B. ve Karacan, K., (2014), ''Bölgenin Tarihi Coğrafyası İle İlgili Bazı Mülahazalar ve Miryokefalon'', SDÜ, Fen Edebiyat Fakultesi Sosyal Bilimler Dergisi, Isparta Bölgesinin Tarihi Coğrafyası ve Myriokephalon Savaşı Sempozyumu Özel Sayısı, Isparta: 149-171.Khoniates, N., (1995), Niketas Khoniates Historia, Çev. Fikret Işıltan, Ankara: TTK.Kinnamos, I., (2001), Ioannes Kinnamosun Historiası, Yay. Haz. Işın Demirkent, Ankara: TTK.Küpeli, Ö., (2000), Tahrir Defterlerine Göre XV-XVI. Yüzyıllarda Homa Kazası, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon.Ramsay, W. M., (1890), The Historical Geography of Asia Minor, London: Printed By William Clowes and Sons.Ramsay, W.M., (1906), Studies in the History and Art of the Eastern Roman Provinces, Aberdeen University.Strabo, (1961), The Geography of Strabo, English Translation by Horace Leonard Jones, London: William Heinaman Ltd Campridge, Massachusetts Harvard University Press,Volume 5.Talbert, Richard J.A., (2000), Barrington Atlas of the Greek and Roman World, Princeton University Pres.