The Sun Goddess Of Arinna And Deities Hold Equivalent to it in The Hitite Religion

Yıl 2008, Cilt: 1 Sayı: 1, 175 - 195, 01.03.2008

Fatma Sevinç

Öz

Anahtar Kelimeler

-

HİTİT DİNİNDE ARİNNA’NIN GÜNEŞ TANRIÇASI VE ONUNLA ÖZDEŞ TUTULAN DİĞER TANRIÇALAR

Öz

M.Ö. 2. binyılın ikinci yarısında Anadolu’da merkezi bir krallık kuran Hititler Anadolu’nun en eski tanrı ve tanrıçalarını da benimseyerek kendilerine mal etmişlerdir. Bu ilahi varlıkların arasında en dikkat çekici olanlardan biri kesinlikle Arinna’nın Güneş Tanrıçası’dır. Arinna’nın Güneş Tanrıçası, Hitit tanrılar listesinde her zaman eşi kabul edilen Fırtına Tanrısı ile birlikte ilk sırada yer alır. Ancak Hitit dini çok tanrılı bir dindir ve söz konusu tanrı çiftinden başka pek çok tanrı ve tanrıçanın kültünü içinde barındırır. İmparatorluğun sonlarına doğru III. Hattusili-Puduhepa kral çifti ile başlayan dinde sadeleştirme politikası Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın başka tanrıçalarla özdeşleştirilmesine yol açmıştır. Doğası gereği Anadolu’da eskiden beri kültleri bulunan başka Güneş Tanrıçaları ile zaten benzer özellikler taşıyan Arinna’nın Güneş Tanrıçası, söz konusu kral çifti zamanında kendisine bütün bütüne benzemeyen Hepat ve İştar gibi tanrıçalar ile de bir tutulmuştur. Hititlerin merkezi otoriteyi daim kılma amaçları ile paralellik arz eden din politikaları içinde değerlendirilmesi gereken bu dinsel reform hareketi, Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın kimliğindeki dönüşüm ve başkalaşımlarda kendini gösterir. M.Ö. 1. binyıla gelindiğinde tanrılar ikonografisinde Arinna’nın Güneş Tanrıçası’nın Friglerin baş tanrıçası Kibela ile bütünleştirildiğini ve günümüzde de ona dair izler bulmanın mümkün olduğunu söyleyebiliriz

Anahtar Kelimeler

Hitit, Din, Tanrıça, Arinna, Kibela