Organik Gıda Sertifikasyonlarının ve Etiketlemelerinin Türkiye Gıda Sektörü İşletmelerinin İtibarı Üzerindeki Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 2014 Sayı: 1, 1 - 12, 01.06.2016

Ayça Can Kırgız

Öz

Dünyada olduğu gibi Türkiye’de de tüketiciler bilinçlendikçe çevre korunması, hayvan hakları ve sağlıklı, güvenli beslenme konularına giderek daha fazla hassasiyet göstermektedir. Bu hassasiyet tüketicilerin organik gıdalara olan ilgisini ve talebini arttırmakta, organik gıda ürünlerinde iç pazarın oluĢmasına olanak sağlarken, gıda iĢletmelerinin de üretim, tutundurma, tedarik ve satıĢlarında sürdürülebilir yeĢil hareketi benimseyip çevreye en az zarar verecek uygulamaları geliĢtirmelerine neden olmaktadır. Organik gıda üretimi sertifikaya bağlı bir üretim faaliyetidir. Organik bir ürünün pazarda satılabilmesi için organik ürün sertifikasına sahip olması kadar ambalajı üzerindeki etiketler de önemlidir. Ürünlerin sertifikasyon ve etiketlenmeleri de tüketicilerin satın alma davranıĢı üzerinde etkilidir. Bugün Türkiye gıda sektöründeki birçok Ģirket marka imajını yeĢil üretim hassasiyeti vurgulayarak, kurumsal itibarını da organik üretim yaparak ve yapılmasına destek vererek güçlendirmeye çalıĢmaktadır. AraĢtırmalar çevreci bakıĢ açısına sahip olan gıda iĢletmelerinin rakiplerinden daha inovatif ve vizyoner giriĢimci olarak algılandığını ortaya koymaktadır. Ayrıca daha uzağı görerek, beklenmedik durumları daha iyi yönetebilmekte, gelirlerini arttırarak, operasyon giderlerini azaltabilmektedirler. Nihai olarak itibarlarını güçlendirerek marka değeri oluĢturmakta ve müĢteri sadakati yaratabilmektedirler. Bu çalıĢmada Türkiye organik gıda pazarı, tüketici satın alma karar sürecinde organik gıda satın alım davranıĢını etkileyen faktörler ve yeĢil pazarlamanın en önemli göstergelerinden olan organik gıda sertifikasyonları ve etiketlemelerinin Türkiye gıda sektöründe yer alan markaların, kurumların itibar yönetimlerine katkısı eleĢtirel bir gözle incelenecektir.

Anahtar Kelimeler

Organik gıda, gıda sertifikasyonları, gıda etiketlemeleri, Şirket itibarı

Kaynakça

• Bulu, Melih, Ġ.Hakkı Eraslan, Mehmet Barca (2007), “Türk Gıda Sektörünün Uluslararası Rekabetçilik Düzeyinin Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İİBF Dergisi, C. IX, S.1, Afyon Çetin, Ali Cüneyt (2007), “ġirket Derecelendirilmesinde Faktör Analizi Kullanımı ve Sektörlere Yönelik Bir Uygulama”, Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, C.12, S.3, s.53-74, Isparta Çopur Utku (1997), Gıda Sanayi Dergisi, 1997/43, s.27-30 Donduran, Murat, Selma Tozanlı, Aylin Atay (2007), “Uluslararası Rekabet Stratejileri: Türkiye Gıda Sanayii”, TÜSĠAD Rekabet Stratejileri Dizisi-10, Türk Sanayicileri ve ĠĢadamları Derneği, TÜSĠAD/T-2007-09-442, Eylül, Ġstanbul Emgin, Ö, Türk, Z. (2004) “YeĢil Pazarlama (Green Marketing)”, Mevzuat Dergisi, Sayı 78, Haziran. Essoussi L. H., Zahaf M. (2008) “Decision Making Process of Community Organic Foos Consumers. An Exploratory Study”, Journal of Consumer Marketing, Vol. 25, No:2 Ġçli, Gülnur Etli (2011) Organik Gıda ve Tüketici Davranışları: Güncel Pazarlama Yaklaşımları, Ġstanbul: Alfa Akademi ĠSO (2006), “Gıda Sektörü”, Avrupa Birliği’ne Tam Üyelik Sürecinde Ġstanbul Sanayi Odası Meslek Komiteleri Sektör Stratejileri GeliĢtirilmesi Projesi, Ġstanbul Sanayi Odası Yayınları, No:2006/1, Ġstanbul, http://www.iso.org.tr/tr/web/statiksayfalar/kutuphane_yayinlar_detay.aspx , (04.05.2011) ĠSO (2010), 500 Büyük Sanayi KuruluĢu’nda 10 Yıllık GeliĢim Trendleri (1999-2008), Ġstanbul Sanayi Odası Yayınları, No:2010/17, Ekim 2010, Ġstanbul, http://www.iso.org.tr/tr/web/statiksayfalar/kutuphane_yayinlar_detay.aspx , (26.04.2011) ĠġTEKOBĠ (2011), “Gıda Sektörüne BakıĢ”, http://www.istekobi.com.tr/ sektorler/gida-s14/sektore-bakis/gida-b14.aspx , (11.05.2011) Neitzel, Harald-Landmann Ute (1994) “Environmental Labelling Schemes and Ecological Product Standards For Indonesian Export Products”, Pem Planungs-Engineering-Management GMBH, Duesseldorf/Germany,.s.50 Organik Gıda Sanayi (2013), www.tarim.gov.tr, (21.07.2013) Organik Gıda Firmaları, http://organik-gida-firmalari.turkbusinesscenter.com/, (30.07.2013) Organik Gıda (2013), www.cevko.org.tr, (31.07.2013) Organik Tarım Sektörü (2013), http://www.istekobi.com.tr/sektorler/organik-tarim-s28/sektore-bakis/organik-tarim-b28.aspx , (30.07.2013) Organik Gıdada Sertifika ve Logo Kullanım Prosedürü (2013) www.controlunion.com.tr/download.php?id=33 , (25.08.2013) Sertifika ÇeĢitleri ve Logoları (2013), http://turkey.vipgroup.net/production/advantage/znaki/, (25.08.2013) Yağcı, Ġsmail-ġahin, AyĢe-Atılgan, Özcan, “Mersin’de YaĢayan Tüketicilerin Çevreye Duyarlı Etiket TaĢıyan Ürünleri Tercih Etmelerini Etkileyen Faktörlerin Ġncelenmesi, XIII.Ulusal Pazarlama Kongresi Adana, 2008,s.637 Varinli, Ġnci (2006), Pazarlamada Yeni Yaklaşımlar, Ankara: Detay Yayıncılık Wasik, John F (1996) Green Marketing and Management A Global Perspective, Blackwell Publishers Ltd.