SPOR BİLİMLERİ FAKÜLTELERİ MEZUNLARININ İŞSİZLİK DENEYİMLERİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Yıl 2017, Özel Sayı 1, 70 - 97, 15.12.2017

Muazzez Şaşmaz Ataçocuğu , Mert Kerem Zelyurt

Öz

İşsizlik, ülke ekonomilerinin önemli bir göstergesi olarak kabul
edilmektir. Başlıca üretim faktörü olan “emek”in tam kullanılamaması durumunu
ifade eden işsizlik, az gelişmiş ülkelerden gelişmiş ülkelere tüm ülkelerde
karşılaşılan çok boyutlu bir sorundur. Tüm sektörlerde çeşitli oranlarda ve
özellikleriyle ortaya çıkmaktadır. Bu araştırmanın itkisini, her geçen gün
büyüyen bir sektör olan spor sektörüne işgücü kaynağı yetiştiren Spor Bilimleri
Fakülteleri mezunlarının işsizlik bağlamında gelişen sorunları oluşturmuştur.
Çalışmada Spor Bilimleri Fakülteleri (Eski ifadeyle “BESYO”) mezunlarının
yaşadığı işsizlik deneyimlerini analiz etmek, bu deneyimin sebepleri ve
sonuçlarına dair değişkenleri ortaya koymak amaçlanmaktadır. Bu bağlamda saha
çalışmasının örnekleri, ilgili fakültelerin 4 ayrı bölümünden mezun ve
işşizliği deneyimlemiş kişilerden seçilmiştir. Örneklem; 7 Beden Eğitimi ve
Spor Öğretmenliği Bölümü mezunu, 5 Spor Yöneticiliği Bölümü mezunu, 4
Antrenörlük Eğitimi Bölümü mezunu, 4 Rekreasyon Bölümü mezunu olmak üzere
toplam 20 kişiden oluşmaktadır. Çalışmada “Nitel Yöntem”e özgü bir araştırma
tekniği olan “Yarı yapılandırılmış derinlemesine görüşme” uygulanmıştır.
Yapılan görüşmeler ses kayıt cihazına kaydedilmiş, “Word” metnine
aktarılmıştır. İlgili bulgular (metinler) içerik çözümlemesine tabi tutularak
konuyla ilgili temel sorunsalları yansıtan 5 tema altında sınıflandırılmıştır:
1. Mezunların İşsizlik Süreleri ve İş Arama Pratikleri, 2. Anadolu Şehirlerinde
İstihdam Algısı, 3. Bir İş İmkanı Olarak Pedagojik Formasyon Belgesi, 4. İş
Bulmada Etkili Unsurlar, 5. Mesleğe Dair Algı. Araştırmanın sonuçlarından genel
olarak şu ipuçları elde edilmiştir: Spor Bilimleri Fakültelerinin çeşitli
bölümlerinden mezun olanların uzun işsizlik sürelerine maruz kaldığı, en
sonunda mezun oldukları bölümün dışında ya da bambaşka bir sektörde çalışmak
zorunda kaldıkları; mezun olunan bölümle ilgili yasal düzenlemelerin (pedagojik
formasyon eğitimi), yaşanılan şehirdeki spor tesisi ve malzemelerinin
yetersizliğinin, torpil (adam kayırma) 
sorununun, kamu sektöründe az sayıda iş imkanınının yanı sıra çeşitli iş
imkanları sunan özel sektördeki iş güvencesizliğinin işsiz kalmalarında önemli
rol oynadığı ortaya çıkmıştır. 

Anahtar Kelimeler

Spor, İşsizlik, BESYO, Spor Bilimleri, Pedagojik Formasyon

Kaynakça

• Atabey SE. (2013). Genç İşsizliğine Çözümde Alternatif Bir Politika Önerisi: Mali Alan Uygulaması, Gençlik Araştırmaları Dergisi, 1(1), 170-187.
• Ataman BC. (1998). İşsizlik Sorununa Yeni Yaklaşımlar, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 53(1), 59-72.
• Bayraktar S., İncekara A. (2013). Türkiye’nin Genç İşsizlik Profili, Çalışma İlişkileri Dergisi, 4(1), 15-38.
• Biçerli MK. (2011). Çalışma Ekonomisi, Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ, İstanbul: 428.
• Burke RJ. (1997). Correlates Of Under-Employment Among Recent Business School Graduates, International Journal of Manpower, 18:627-635 İçinde: Mckee-Ryan, FM. ve Harvey J. (2011). I Have a Job, But…”: A Review of Underemployment, Journal Of Management, Vol.37,No.4, July, p.962-996.
• Çavuşoğlu B. (2012). Türkiye’de Çalışan Yoksulluğunun Genel Görünümü, Sosyal Güvence Dergisi, 1, 22-33.
• Çetinkaya E. (2010). Genç İşsizliğinin Teorik Açıklamaları, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 0(58), 45-57.
• Devecioğlu S., Çoban B. (2011). Türkiye’de Spor Eğitimi Sektörünün Görünümü, Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 9(3), 627-654.
• Donuk B. (2005). Spor Yöneticiliği ve İstihdam Alanları, Ötüken Neşriyat AŞ, İstanbul.
• Erdayı AU. (2009). Dünyada Genç İşsizliği Sorununun Çözümüne Yönelik Ulusal Politikalar ve Türkiye, Çalışma ve Toplum, 3, 133-162.
• Ertek T. (2010). Makroekonomiye Giriş (Basından Örneklerle), Beta Basım Yayım Dağıtım AŞ, İstanbul: 83.
• Fişek K. (2016). Türkiye’de Spor Yönetimi: Tarih, Yapı ve Sorunlar, DAS Yönetim: Devlet, İktidar ve Bürokrasinin Marksist Analizi, Çev: Levent Demirelli-Recep Aydın, NotaBene Yayınları, Ankara: 463-464.
• Günaydın D., Çetin M. (2015). Genç İşsizliğin Temel Makroekonomik Belirleyicileri: Ampirik Bir Analiz, Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22, 17-34.
• Gündoğan N. (20139. Çalışma Ekonomisi-Ünite 6, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını NO:2755, Açıköğretim Fakültesi Yayını NO:1713, Ankara: 132.
• Hiçyılmaz E. (1984). Niçin Kitlesiz Spor Değil, Süreç Yayıncılık, İstanbul: 18.
• Işık E. (2013). Üniversite Öğrencilerinin İdeallerindeki İşe Yönelmelerine Engel Olduğunu Düşündükleri İşlevsel Olmayan Kariyer İnançları, TSA, 2, 363-376.
• İzgi BB. (2012). Genç İşsizliği ve Eğitim İle Olan İlişkisi, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41), 295-310.
• Köse A. (2017). Pedagojik Formasyon Eğitiminde Görevli Akademisyenlere Göre Pedagojik Formasyon Uygulaması: Sorunlar, Çözüm Önerileri, Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 18(2), 709-732.
• Polat S. (2013). Pedagojik Formasyon Sertifika Programı ve Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretmenlik Mesleğine Yönelik Tutumlarının İncelenmesi, e-International Journal Of Education Research, 4(2), 48-60, yok.gov.tr’den aktaran.
• Seçer B. (2013). Eksik İstihdam, Öncülleri, Sonuçları ve Nitel Bir Araştırma, Altın Nokta Yayınevi, İzmir: 155.
• Şimşek M., Kadılar C. (2010). Türkiye’de Beşeri Sermaye, İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Nedensellik Analizi, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 11(1), 115-140.
• TUİK (2017). İşgücü İstatistikleri, Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni, Sayı:24628.
• Türk-İş (2017). Ağustos 2017 Açlık ve Yoksulluk Sınırı, Türk-İş Haber Bülteni.
• Zelyurt MK., Şaşmaz Ataçocuğu M. (2016). İstanbul’da Spor Merkezlerindeki Antrenörlerin Çalışma Koşullarının İncelenmesi, İstanbul Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(2), 58-74.