DİJİTAL OYUN VE İSTİHBARAT İLİŞKİSİ

Yıl 2023, Cilt: 3 Sayı: 2, 181 - 216, 31.05.2023

Kazım Ongun , Ömer Gök , Muhammed Fatih Sezgin

https://doi.org/10.58375/sde.1189640

Öz

Dijital oyunlar artık hayatımızın her alanında varlığını göstermeye başlamıştır.7 yaşından 70 yaşına kadar her yaştan bireylerin artık bu dijital platformlarda, kimi zaman vakit geçirme kimi zaman eğlence kimi zamanda maddi çıkar amaçlı olarak zamanlarının önemi bir kısmını harcamaktadır. Bu vakit geçirmeler kimi zaman istenmeyen sonuçlara sebebiyet verebilmektedir. Karşımızdaki ya da yanı başımızdaki sanal dünya ki kişilerin, gerçek dünyadaki kimliklerini bilmeden onlarla dostluk kurulabilmekte, kimi zaman en mahrem bilgileri isteyerek ya da istemeyerek paylaşabilmektedir.
İşte dijital dünya ile istihbarat arasındaki ilişkide bu noktada birbiri ile ilişkilenmeye başlamaktadır. Gerek oyun içerisinde canlı olarak gerekse oyundan önce veya sonra ağ, bağlantı yöntemleri, sosyolojik yöntemler ile oyun sırasında alınan bilgiler, paylaşılan alansal ya da mekânsal bilgiler, bireyden ülkeye uzanan ciddi veri paylaşımları, bu platformlarda olası örgütlerin örgüt elamanından maddi kazanç elde etme, amaçlarından manevi kazanç elde etme amaçlarına kadar derin ve geniş bir yelpazede bir bilgi paylaşımı önümüze çıkmaktadır. Yine uluslararası istihbarat örgütlerinin ve ülkelerin birebirleri olan uluslararası ilişkilerinin, siber savaşların ana odağı haline gelen dijital dünya ve bu dünyanın en önemli aktörü olana dijital oyunlar ve istihbarat ilişkisi ortaya koyulmaya çalışılmıştır.
Anahtar kelimeler: Oyun, mobil oyun, dijital oyun, istihbarat, siber istihbarat

Anahtar Kelimeler

Dijital Oyun, İstihbarat, Mobil Oyun, siber İstihbarat

Kaynakça

• Aitel Dave,Schneider Jordan (2020) ,IfYou Play Videogames, China May Be Spying on You,Oct. 28.2020https://www.wsj.com/articles/if-you-play-videogames-china-may-be-spying-on-you-11603926979
• Bartle, R. Hearts, (1996) Clubs, Diamonds, Spades: PlayersWhoSuitMuds. Journal of MUD Research 1.1.1996 1-19. http://mud.co.uk/richard/hcds.htm
• Çahmutoğlu Ersin, Dünyayı tehdit eden casus yazılım: Pegasus, 2021 https://www.aa.com.tr/tr/analiz/dunyayi-tehdit-eden-casus-yazilim-pegasus/2314321
• Darıca Sefer (2015), Dijital Oyunlarda Kullanılan Sublımınal Mesajların Gerçeklik Algısı Üzerindeki EtkilerineYönelik Bir Çalışma:Gerçeklik Eşiği Kavramı. TurkishStudies International PeriodicalfortheLanguages, LiteratureandHistory of TurkishorTurkic Volume 10/14 Fall 2015, p. 181-202 DOI Number: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.8778 ISSN: 1308-2140.
• Dijital Oyunlar Raporu, (2019) Güvenli İnternet Merkezi. https://www.guvenliweb.org.tr/dosya/0j7y4.pdf
• Dolan Kerry (2017), ChineseBillionaireBehindTencentBrieflyRicherThanThe Google Founders, https://www.forbes.com/sites/kerryadolan/2017/11/21/chinese-billionaire-behind-tencent-cracks-the-worlds-top-ten-richest-for-the-first-time/?sh=50b2ba26446e
• EllıottDorında (2014). Tencent<Br />TheSecretive, ChineseTechGiantThat Can Rival Facebook And Amazon, https://www.fastcompany.com/3029119/tencent-the-secretive-chinese-tech-giant-that-can-rival-facebook-a
• Fidan, H. (1999). IntelligenceAndForeignPolicy: A Comparison Of British, AmericanAndTurkishIntelligenceSystems, Yüksek Lisans Tezi, Bilkent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Türkiye.
• Golem.de (2005). "Topware Interactive startetneu-in den USA" (Almanca). Klaß&IhlenfeldVerlagGmbH http://pravo.gov.ru (2017) Terörizmle Mücadele Kanunuve kamu güvenliğinin sağlanması için ek tedbirler alınması açısından "Terörizmle Mücadele Hakkında" Federal Kanunun ve Rusya Federasyonu'nun bazı yasal işlemlerinin değiştirilmesi hakkında kanun.ФЕДЕРАЛЬНЫЙ ЗАКОН,О внесенииизменений в Федеральныйзакон "О противодействиитерроризму" и отдельныезаконодательныеактыРоссийскойФедерации в частиустановлениядополнительныхмерпротиводействиятерроризму и обеспеченияобщественнойбезопасностиhttp://pravo.gov.ru/proxy/ips/?docbody=&nd=10240406 ErişimTarihi: 14/05/2022
• https://42matters.com/ ErişimTarihi: 14/05/2022
• https://sozluk.gov.tr/ErişimTarihi: 14/05/2022
• https://www.fbi.gov/wanted/cyber/apt-41-group ErişimTarihi: 14/05/2022
• https://www.rbc.ru(2017) Rusya Güvenlik konseyi,çevrimiçi oyun kullanıcılarının kimliğini belirleme talimatı verdi,27Kasım 2017, СовбезРоссиипоручилввестиидентификациюпользователейонлайн-игр,
• https://www.rbc.ru/technology_and_media/27/11/2017/5a1812759a7947098fd6b0b2ErişimTarihi: 14/05/2022
• https://www.theguardian.com/uk-news/2021/oct/26/amazon-web-services-aws-contract-data-mi5-mi6-gchq?mid=1).
• https://yokatlas.yok.gov.tr/lisans-bolum.php?b=18004Erişim Tarihi: 14.05.2022
• FedorovMykhailo, https://twitter.com/fedorovmykhailo Erişim Tarihi 10,05,2022
• Huizinga, Johan . Homo Ludens (2017) Oyunun Toplumsal İşlevi Üzerine Bir Deneme. (Çev: Mehmet Ali Kılıçbay). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.2017
• HÜNLER, Arın (2021). Küresel Pazarlara Giden Yol: Dijital Oyun Sektörü İzmir Kalkınma Ajansı, Şubat https://startinizmir.izka.org.tr/kuresel-pazarlara-giden-yol-dijital-oyun-sektoru/
• Johnson Kevin, Snider (2020) Mike, PompeosaysRussia 'prettyclearly' behindcyberattack on US, but Trumpcastsdoubtsanddownplaysthreat,, USA TODAY,20 Dec 2020 https://www.usatoday.com/story/news/politics/2020/12/18/russian-cyber-attack-worst-may-yet-come-solarwinds-hacking/3956223001/
• Kent, Steven L. (2000) İlk Çeyrek: Video Oyunlarının 25 Yıllık Tarihi ,2000 s. 83 , BWD Press
• LeinerBarry.M.Vinton G. Cerf, David D. Clark, Robert E. Kahn, LeonardKleinrock, Daniel C. Lynch, JonPostel, Larry G. Roberts, StephenWolff.BriefHistory of the Internet 1997, Internet Society — A BriefHistory of the Internet, internetsociety.org/wp-content/uploads/2017/09/ISOC-History-of-the-Internet_1997.pdf
• M.E.B 2022 YLSY Tercih Tablosu içinhttps://yyegm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2021_11/05093016_2021_YLSY_Secme_Min-Max_Duzenli.pdf
• Mazzetti Mark, ElliottJustin (2013) SpiesInfiltrate a Fantasy Realm of Online Games, Dec. 9, 2013, https://www.nytimes.com/2013/12/10/world/spies-dragnet-reaches-a-playing-field-of-elves-and-trolls.html
• Özçam Tansu, (2019) Çevrimiçi şiddet ve dijital oyun pratikleri bağlamında counterstrike global offensive örneğinin analizi, Kocaeli Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü Gazetecilik Yüksek Lisans Tezi, 2019 s105-110
• Özdağ Ümit (2018), İstihbarat Teorisi, Kripto Yayınevi, 13.Baskı, Ankara, 2018
• Palmer Danny (2019), Chinesecyberspiesarestealing Money from video gamefirms on theside, August 7, 2019 https://www.zdnet.com/article/chinese-cyber-spies-are-stealing-money-from-video-game-firms-on-the-side/
• PartletonKayleigh (2021), Ten Square Games saw $153 million in revenuelastyear, https://www.pocketgamer.biz/news/76142/ten-square-games-saw-153-million-in-revenue-last-year/
• Soyak ,Ahmet Selman , Büyük Şirketlerin Gözü Dijital Oyunlarda, Mart 2022, https://www.guvenlioyna.org.tr/haber-detay/buyuk-sirketlerin-gozu-dijital-oyunlarda
• Snider Mike, GuynnJessica (2020),How Russian spygamesmoved online: Massivebreachshows how espionage is carriedout in the 21st century,19 December 2020, https://finance.yahoo.com/news/russian-spy-games-moved-online-014024848.html
• Telci, A. (2013). Siber Uzamda Sosyal ve Kültürel Kodların Oyun Aracılığıyla İnşası: “İstanbul Kıyamet Vakti”. XV. Akademik Bilişim Konferansı Bildirileri (23-25 Ocak 2013). https://ab.org.tr/ab13/kitap/telci_AB13.pdf: 783-782.
• Tırnovalı Sercan (2019), Dijital Oyunlar Üzerinden Karşı İstihbarat Toplama Ve Bilgi Edinme: Asssassın’sCreed Örneği Yüksek Lisans Tezi İstanbul Aydın Üni.2019
• TraynorIan (2007) Russiaaccused of unleashingcyberwartodisableEstonia 17 May 2007, https://www.theguardian.com/world/2007/may/17/topstories3.russia www.mit.gov.tr/text_site/isth-olusum.html ErişimTarihi: 14/05/2022
• Yarar Hamza (2019). Simülasyon ve dijital kitle süsü: Çok oyunculu çevrimiçi mobil oyunlar üzerine bir analiz, Fırat Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İletişim Bilimleri Ana Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi,2019s.110-125
• Yiğitoğlu Vedat (2018). Oyun değer-dijital oyunlar ve kullanıcılar üzerine bir inceleme: Tothe Moon örneği, Maltepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Halkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi ,2018 s195-215 Kırcova, İ. (2005): “Internette Pazarlama”, Beta Yayınları, İstanbul.
• Kavsıracı, Ozan., İstihbarat Süreci ve İnsan Kaynaklı İstihbaratın Analizi, Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, ISSN:2528-9527 E-ISSN : 2528-9535 Yıl Year : 10 Cilt Volume:16 Sayı Issue :27 Temmuz July 2020 https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1214048
• Kurt Ömür, Bilgisayar oyunlarının propaganda amaçlı kullanımı: Arap Baharı bağlamında "A forcemorepowerful" oyunu üzerine örnek bir araştırma, Bahçeşehir Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Küresel Siyaset ve Uluslararası İlişkiler Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi 2016
• Kenneth Araştırma, En İyi Ülke Verileriyle 2022-2031 Dijital Oyun Pazarı Büyüme Anketi: Büyüklük, Pay, Gelecekteki Büyüme, Kalkınma, Gelir, En Önemli Oyuncular Analizi ve Büyüme Faktörlerine Göre Sektöre Genel Bakış,11Mayıs 2022, https://www.kennethresearch.com/sample-request-10085164
• Tirnovalı Sercan, Dijital oyunlar üzerinden karşı istihbarat toplama ve bilgi edinme: Assassın'screed örneği, İstanbul Aydın Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı / İstihbarat Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi 2019