BULGARİSTAN MUHACİRLERİNE YÖNELİK KIZILAY’IN GÖÇ YÖNETİMİ MODELİ VE SOSYAL YARDIMLARI

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 2, 249 - 281, 29.05.2024

Cüneyt Uğurlu

https://doi.org/10.58375/sde.1422560

Öz

Türkiye’ye Bulgaristan’dan 1950-51 Zorunlu göçünde sayıları yüz bini aşan miktarda Bulgaristan Türkü gelmiştir. Türkiye Bulgaristan Türkleri için yüksek düzeyde önem vererek Göçmen ve Mültecilere Yardım Birliği kurmuştur. Cumhurbaşkanı Celal Bayar Bulgaristan’dan gelen Türkleri bizzat ziyaret etmiştir. Göçmen ve Mültecilere Yardım Birliği TBMM Başkanı Refik Koraltan Başkanlığı’nda ve Kızılay’ın bağış toplamaya yetkilendirilmesiyle sosyal yardım alanında önemli faaliyetlerde bulunmuştur.
Sınırdan geçen muhacirlere Kızılay ilk etapta aracılığıyla Edirne aşevinde sıcak yemek dağıtımı yapmıştır. Tekirdağ ve Çorlu’da kış şartlarında hastalanan için göçmen hastaneleri kurmuştur. Misafirhanede barınan göçmenlerin iaşe, kıyafet gibi ihtiyaçları Kızılay aracılığıyla piyasadan tedarik edilmek suretiyle gerçekleştirilmiştir. Kızılay’a önemli miktarda bağışlar yapılmak suretiyle göçmen evleri inşa edilmiştir. Bu makalede Kızılay arşiv belgeleri esas alınarak betimsel analiz yöntemiyle Kızılay’ın Bulgaristan muhacirlerine yapmış olduğu sosyal yardımlar ortaya konulacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bulgaristan Muhaciri, Kızılay, zorunlu göç, göçmen evleri

Teşekkür

Kızılay Arşiv Müdürü sn.Mevlüt Kuş bey Kızılay arşiv çalışanlarına belgeleri temin etmemdeki destekleri için teşekkür ederim.

KIZILAY'S MIGRATION MANAGEMENT MODEL AND SOCIAL ASSISTANCE TO BULGARIAN REFUGEES

Öz

In 1950-51, a significant number of Bulgarian Turks, exceeding a hundred thousand, migrated to Türkiye during the forced migration from Bulgaria. Türkiye showed considerable importance to Bulgarian Turks by establishing the Migration and Refugee Assistance Association. President Celal Bayar personally visited the Turks coming from Bulgaria. The Migration and Refugee Assistance Association, under the chairmanship of TBMM President Refik Koraltan and with the authorization for the Turkish Red Crescent to collect donations, conducted significant activities in the field of social assistance.
Initially, the Turkish Red Crescent distributed hot meals through the Edirne soup kitchen to migrants passing through the border. In Tekirdağ and Çorlu, migrant hospitals were established for those who fell ill during winter conditions. The needs of migrants staying in guesthouses, such as food and clothing, were met by procuring them from the market through the Turkish Red Crescent. Significant donations were made to the Turkish Red Crescent to construct migrant homes. This article will present the social assistance provided by the Turkish Red Crescent to Bulgarian migrants based on Turkish Red Crescent archive documents through descriptive analysis method.

Anahtar Kelimeler

Bulgarian immigrants, Red Crescent, forced migration, migrant houses

Kaynakça

• Adıgüzel, Y. (2019). Göç Sosyolojisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Alpar, G. (2022). Stratejik Öngörü ve Uyanma Zamanı, Stratejik Düşünce Enstitüsü Yayını, Ankara: Karınca Ajans Yayınları.
• Betts, A. (2017). Zorunlu Göç ve Küresel Politika. Ankara: Hece Yayınları.
• Bozçalışkan, A., & Avaner, T. (2021). Göç Yönetimine Dair Bir Kesit: Dobruca'dan Türkiye'ye Göçler. Belgi Dergisi, s. 283-396.
• Castles, S. (2003). The International Politics of Forced Migration. Development, s. 11-20.
• Çetin, T. (2008). Bulgaristan’daki Soydaşlarımızın Türkiye’ye Göç Etme Süreçlerini Etkileyen Bazı Değişkenlerin İncelenmesi. Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi / Journal of Turkish World Studies,, 1, 55-75.
• Çolak, F. (2013). Bulgaristan Türkleri'nin Türkiye'ye göç hareketi. Tarih Okulu, s. 113-145.
• Değerli, E. S., & Karakuzu, H. (2016). 1950-1951 Yıllarında Bulgaristan'dan Türkiye'ye Türk Göçü. Akademik Bakış Dergisi, s. 383-396.
• Eminov, A. (1997). Islam and Muslims in Bulgaria: A Brief History. Islamic Studies, Vol. 36, No. 2/3, Special Issue: Islam in the Balkans (Summer/Autumn 1997), s. 209-241.
• Durmaz, G. (2020).Highly Skilled Immigrants, Science Cities and Japan, 1.St. Ed. Nobel Yayıncılık, Ankara.
• Hilmi, İ. (1992). Balkan Harbinde Askerî Mağlûbiyetlerimizin Esbâbı. TDV İslam Ansiklopedisi, 5, s. 23-25.
• Hoffman, G. W. (1964). Transformation of Rural Settlement in Bulgaria. Geographical Review Vol 54 No 1, s. 45-64.
• Karpat, K. (2015). Türkiye'nin Göç Tarihi: 14. Yüzyıldan 21. Yüzyıla Türkiye'ye Göçler. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
• Kostanick, H. L. (1955). Turkish Resettlement of Refugees from Bulgaria, 1950-1953. The Middle East Journal, Middle East Institute, s. 41-54.
• Koyuncu, A. (2013, 2). 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi Öncesinde Şarki Rumeli Nüfusu. Avrasya Etüdleri, s. 177-208.
• Mutafchieva, V. (1995). The Notion of the "Other" in Bulgaria: The Turks. A Historical Study. Anthropological Journal on European Cultures, Vol. 4, No. 2, Ethnicity Nationalism, s. 53-74.
• Nichols, T., Sugur, N., & Sugur, S. (2003). Muhacir Bulgarian Workers in Turkey Their Relation to Management and Fellow Workers in the Formal Employment Sector. Middle Eastern Studies, Vol. 39, No. 2 (Apr., 2003), s. 37-54.
• Özsarı, M. (2015). Bulgaristan Türklerinin 1930-1940 Yılları Arasında Sosyal ve Kültürel Durumlarına Genel bir Bakış. Akademik Bakış, s. 1-13.
• Şimşir, B. (2012). Bulgaristan Türkleri. Ankara: Bilgi Yayınevi.