Genel Müdür'ün Yönetim Kurulu Üyesi Olması Halinin Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı Firmalarının Performansına Etkisi

Yıl 2012, Cilt: 17 Sayı: 2, 353 - 366, 01.06.2012

  Yrd.Doç.Dr.Feyyaz Yıldız Öğr.gör.mesut Doğan

Öz

Anahtar Kelimeler

-

GENEL MÜDÜR’ÜN YÖNETİM KURULU ÜYESİ OLMASI HALİNİN MENKUL KIYMET YATIRIM ORTAKLIĞI FİRMALARININ PERFORMANSINA ETKİSİ

Öz

Yönetim kurulu üyesinin aynı zamanda genel müdür olmasının (duality-ikilik) firmanın performansı üzerindeki etkisi tartışılmaya devam eden konulardan birisidir. Türkiye’de yapılan çalışmalarda ikilik uygulamasıyla ilgili kısıtlı sayıda çalışma olmasına rağmen Menkul Kıymet Yatırım Ortaklılığı firmalarında yapılan herhangi bir çalışmaya rastlanılamamıştır. Bu boşluğu doldurmak amacıyla ikiliğin Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı firmalarının performansını etkileyip etkilemediğiaraştırılmaktadır. 2009–2010 yıllarını içine alan çalışmada İMKB’da Kurumsal Ürünler Pazarında var olan 27 Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı firmasının verilerinden yararlanılmıştır. Firma performans göstergeleri olarak da üç bağımlı değişken kullanılmıştır. Bu oranlardan ilk ikisi muhasebe temelli finansal oranlar olan “Aktif Karlılığı Oranı” (ROA) ve “Öz Sermaye Karlılığı Oranı” (ROE)’dır. Diğer oran ise piyasa esaslı “Tobin’s q” oranıdır. Ampirik analizlerde ise regresyon ve korelasyon analizleri ile t testinden faydalanılmıştır. Gerçekleştirilen analiz sonucunda Temsil Teorisi ile tutarlı bir şekilde; yönetim kurulu üyesinin aynı zamanda genel müdür olması halinin Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı firmalarının finansal performansını olumlu yönde etkilediği tespit edilmiştir

Anahtar Kelimeler

İkilik, Firma Performansı, Vekalet Teorisi, Temsil Teorisi, Menkul Kıymet Yatırım Ortaklığı

Kaynakça

• ADUSEI, Michael (2011), “Board Structure and Bank Performance in Ghana”, Journal of Money, Investment and Banking ISSN 1450-288X Issue 19.
• AYGÜN, Mehmet, Süleyman İç (2010), "Genel Müdürün Aynı Zamanda Yönetim Kurulu Üyesi Olması Firma Performansını Etkiler Mi?”, Muhasebe ve Finansman Dergisi, Sayı: 47, syf: 192-201.
• ATAAY, Aylin (2006), “Aile Şirketlerinde Başkacılık ve Koruma: Vekâlet Maliyetleri”, 2. Aile İşletmeleri Kongre Kitabı, İstanbul Kültür Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• BAŞAT, Rıdvan (2010), “İşletmelerde Yönetim Kurulunun Yapısı, İşleyişi ve Performans Üzerine Etkisi: Denizli İli Örneği”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyon.
• BERG, Sanford and Smith Kathrny (1978), “CEO and board chairman: a quantitative study of dual vs Unitary board leadership”, Directors & Boards, v:3(1), p:34-39.
• BINO, Adel and Tomar Shorouq (2012), “Corporate Governance And Bank Performance: Evıdence From Jordanıan Bankıng Industry”, Journal of Business Administration http://www.ju.edu.jo/Resources /EconomicObservatory/Lists/Conferences/Attachments/6/1 CORPORATE%20GOVERNANCE%20AND%20BANK%20PERFOR MANCE.pdf Jordan , 10.04.2012.
• BRICKLEY, James, Coles Jeffery and Jarrell Gregg (1997), “Leadership structure: separating the CEO and chairman of the board”, Journal of Corporate Finance, v:4, p:189-220.
• BONN, Ingrid, Yoshikawa Toru and Phan H. Phillip (2004), “Effects of Board Structure on Firm Performance: A Comparison between Japan and Australia”, Asian Business & Management, v:3, p:105-125.
• BOYD, Brian (1995), “CEO Duality and Firm Performance: A Contingency Model”, Strategic Management Journal, v:16, p:301-312.
• CHENG, Shijun (2008), ŽBoard Size and the Variability of Corporate Performancež, Journal of Financial Economics v:87, p:157ƀ176
• DAĞLI, Hüseyin (1998), “İşletme Yönetiminde Temsil İlişkisi ve Sorunları” VI. Ulusal Yönetim ve Organizasyon Kongresi Bildirileri, Eskişehir.
• EISENBERG, Theodore, Sundgren Stefan and Wells T. Martin (1998), “Larger Board Size and Decreasing Firm Value in Small Firms”, Journal of Financial Economics, v:48(1), p:35-54.
• ELİTAS, Cemal, Agca Veysel ve Aydemir Oğuzhan (2009), “Yönetim Kurulu Yapısı, Isleyisi ve Performans Iliskisi: Ege Bölgesi Örnegi”, Muhasebe ve Finansman Dergisi , Sayı: 42, syf:103-116.
• ELSAYED, Khaled (2007), “Does CEO Duality Really Corporate Performance?”, Corporate Governance, v:15, s:1203-1214.
• EN-BAI, Chong, Liu Qiao, Lu Joe, Song Frank and Zhang Junxi (2004), “Corporate governance and market valuation in China”, Journal of Comparative Economics, v: 32, p: 599–616.
• FAMA, F. Eugene and Michael C. Jensen (1983), “Separation of Ownership and Control”, Journal of Law and Economics v:26, p:301325.
• IMKB, (2006), Sermaye Piyasası ve Borsa Temel Bilgiler Kılavuzu, 19. Basım, Tapak Basım, İstanbul.
• KARAN, Mehmet Baha (2004), Yatırım Analizi ve Portföy Yönetimi, 2. Baskı, Gazi Kitapevi, Ankara.
• KOÇEL, Tamer, (2011), İşletme Yöneticiliği, 13 Baskı, Beta Yayınları, İstanbul.
• KULA, Veysel ve Letife Mühsürler (2003), “İşletmelerde Yönetim Kurulu Üye Özellikleri İle Yönetim Kurulu Etkinliği İlişkisi Üzerine Bir Araştırma”, Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, sayı:1, Afyonkarahisar, syf: 17.
• LAM, Tim Yan and Shu Kam Lee (2008), “CEO duality and firm performance: evidence from Hong Kong”, Corporate Governance, v:8, p:299-316.
• LARMOU, Sofia, Vafeas Nikos (2009), “The relation between board size and firm performance in firms with a history of poor operating performance”, Journal of Management Governance, v:14, p:61-85.
• MOYER, Charles, Rao Ramesh and Baliga Ram (1996), “CEO Duality and Firm Performance: hat’s the Fuss?”, Strategic Management Journal v:17, p:41-53.
• PENG Mike, Zhang Shujun and Li Xinchun (2007), “CEO duality and firm performance during china's institutional transitions”, Management and Organization Review v:3 (2), p:205–25.
• RECHNER, L. Paulo and Dalton R. Dan (1989), “The impact of CEO as board chairperson on corporate performance”, Academy of Management, v:32 p:141- 143.
• SHAKIR, Roselina, (2010), “Board Sıze, Board Composıtıon And Property Fırm Performance”,http://www.prres.net/papers/ Roselina_Board_Size_Board_Composition_And_Property_Firm.pdf, 15.05.2012.
• SCHMID, M. Markus and Heinz Zimmermann (2009), “Should Chairman and CEO are separated? Leadership Structure and Firm Performance in Switzerland” Leadership Structure, April, p:182-204.
• STAIKOURAS, Panagiotis, Christos Staikouras and Agoraki MariaEleni (2007), “The Effect of Board Size and Composition on European Bank Performance”, European Journal of Law and Economics, 23, p:127.
• TIAN, J. Jenny and Lau, Chung.-Ming (2001), “Board composition, leadership structure, and performance in Chinese shareholding companies”, Asia Pacific Journal of Management, v:18, p:245–263.
• USUL, Hayrettin (2005), “Modern Yönetim Muhasebesi Anlayışına Post-Modern birYaklaşım”, Review of Social, Economic & Business Studies, Cilt:5/6, Sayı:4, syf:423-435.
• ÜLGEN, Hayri ve S. Kadri Mirze (2007), “İşletmelerde Stratejik Yönetim”, 4. Baskı, Arıkan Basım, İstanbul.
• YERMACK, David. (1996), “Higher Market Valuation of Companies with a Small Board of Directors”, Journal of Financial Economics, v:40(2), p:185-211.
• http://www.spk.gov.tr/displayfile.aspx?action=displayfile&pageid=79&f n =79. pdf, Erişim Tarihi: 09.03.2012.