ISPARTA SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİTESİ HASTANESİNDE ERİŞKİNLERDE DEMİR EKSİKLİĞİ ANEMİSİ PREVALANSI VE ETYOLOJİK FAKTÖRLERİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2021, Cilt: 28 Sayı: 1, 57 - 65, 11.03.2021

Emre Kaplanoğlu Demircan Özbalcı , Emine Güçhan Alanoğlu , Osman Gürdal

https://doi.org/10.17343/sdutfd.691820

Cited By: 2

Bu makale için 14 Mart 2023 tarihinde bir düzeltme yayımlandı. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sdutfd/issue/76153/1264115

Öz

Amaç
Demir eksikliği anemisi (DEA) dünyada ve ülkemizde
en sık görülen hastalıktır ve etyolojisinde birçok neden
yer almaktadır. Çalışmamızın amacı DEA’ nın Süleyman
Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi hastanesine
başvuran hastalarda retrospektif olarak prevalansını
ve etyolojisini araştırmaktır.
Gereç ve Yöntem
Çalışmaya Nisan 2017 - Kasım 2017 arasında Süleyman
Demirel Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları
polikliniğine başvuran ve en az tam kan sayımı, ferritin,
vitamin B12, folik asit değerleri istenmiş 18-65
yaş arasındaki toplam 1000 hasta alınmıştır. Hastalara
ait cinsiyet, yaş, kadınlarda menopozal durum, ek
hastalıkları ve etyolojik faktörleri kaydedilmiştir. Bütün
hastaların hemoglobin, hematokrit, MCV, RDW, lökosit,
trombosit, ferritin, vitamin B12, folik asit düzeyleri
kayıt altına alınmıştır.Kadınlarda hemoglobin 12 g/dl
altında, erkeklerde 13 g/dl altında (WHO’ya göre) ve
ferritin 15 ng/ml altında (romatizmal hastalığı olanlarda
100 ng/ml’ nin altında) olanlar DEA olarak kabul
edilmiştir. DEA’ si saptanan hastalarda etyolojik faktörleri
incelemek için; diyetle demir alımı, kadınlarda
menstrüel kanama, hemoroid, peptik ülser, mide operasyonu,
gastrit, malignite gibi sebepler araştırılmıştır.
Başvuruda saptanan ek hastalıklar sırasıyla kronik
karaciğer hastalığı, kronik böbrek hastalığı, akciğer
hastalıkları, bağ dokusu hastalıkları, endokrinolojik
hastalıklar, hipertansiyon, diabetes mellitus, maligniteler,
hemoglobinopatiler ve inflamatuar bağırsak hastalıkları
olarak gruplandırılmıştır.
Bulgular
Çalışmamızdaki kadınların % 25’ inde, erkeklerin %
7,4’ inde DEA saptanırken tüm hastalarda ise DEA
prevalansını % 20,3 olarak bulduk. DEA etyolojisi ise
kadınlarda en sık neden menoraji iken erkeklerde
gastrit olarak saptandı. Çalışmamızda DEA olan erkeklerin
% 55 ve kadınların % 34,4’ ünde ise etyoloji
saptanmadı.
Sonuç
Demir eksikliği anemisi ile ilişkili prospektif, pika ve
parazitoz taramalarını da içeren, toplumsal kökenli
çalışmalar yapılması gerekmektedir.

Anahtar Kelimeler

Demir eksikliği anemisi, Prevalans, Etyoloji

Destekleyen Kurum

herhangi bir destek alınmamıştır

THE PREVALANCE OF IRON DEFICIENCY ANEMIA IN ADULTS IN HOSPITAL OF ISPARTA SULEYMAN DEMİREL UNIVERSITY AND EVALUATION OF ETIOLOGICAL FACTORS

Bu makale için 14 Mart 2023 tarihinde bir düzeltme yayımlandı. https://dergipark.org.tr/tr/pub/sdutfd/issue/76153/1264115

Öz

Objective
Iron deficiency anemia (IDA) is one of the most common
diseases in our country and effecting lives of
millions of people all over the world. There are multifold
reasons for its etiology. This is a retrospective
cross-sectional study to address the prevalence and
etiology of IDA among patients in the SDU Research
Hospital, Isparta, Turkey.
Materials and Methods
A total of 1000 patients ages between 18-65 who
were admitted to the Outpatient Clinic of Department
of Internal Medicine, SDU School of Medicine, between
April 2017 and November 2017. Complete blood
count including ferritin, vitamin B12 and level of folic
acid values were determined. Gender, age, menopausal
status, additional diseases and etiologic factors of
the patients were recorded. Hemoglobin, hematocrit,
MCV, RDW, leukocyte, platelet, ferritin, vitamin B12
and folic acid levels were also documented. Hemoglobin
levels were calculated as below 12 g/dl and 13
g/dl in females and males, respectively. Ferritin less
than 15 ng/ml (patients with rheumatic diseases less
than 100 ng / ml) were accepted as IDA.To examine
the etiologic factors in patients with IDA; dietary
iron intake, menstrual bleeding in women, hemorrhoid,
peptic ulcer, gastric surgery, gastritis, malignancy
were investigated. Additional diseases identified at
admission were chronic liver/kidney/lung/rheumatoid/
endocrinological, hypertension, diabetes mellitus,
malignancies, hemoglobinopathies and inflammatory
bowel disease.
Results
In our study, 25 % of the women and 7,4 % of men
had IDA, and we found that the prevalence of IDA was
20,3 % in all patients. The most common cause of
IDA was menorrhagia in women and gastritis in men.
However, we could not fully assess the etiologic factor
in 55 % of men and 34,4 % of women with IDA.
Discussion
Prospective, community based studies that also evaluate
pika and parasitosis should be performed in patients
with iron deficiency anemia.

Anahtar Kelimeler

Iron deficiency anemia, prevalence, etiologic factors

Kaynakça

• 1. Kassebaum NJ, Jasrasaria R, Naghavi M, Wulf SK, Johns N, Lozano R, et al. A systemic analysis of global anemia burden from 1990 to 2010. Blood. 2014 Jan 30;123(5):615-24. doi: 10.1182/blood-2013-06-508325.
• 2. Chamaschella C. Iron deficiency. Blood. 2019 Jan 3;133(1):30- 39. doi: 10.1182/blood-2018-05-815944. Epub 2018 Nov 6.
• 3. Lopez A, Cacoub P, Macdougall IC, Peyrin- Biroulet L. Iron deficiency anaemia. Lancet. 2016;387(10021):907-916.
• 4. Cable RG, Brambilla D, Glynn SA, et al; National Heart, Lung, and Blood Institute Recipient Epidemiology and Donor Evaluation Study-III (REDS-III). Effect of iron supplementation on iron stores and total body iron after whole blood donation. Transfusion. 2016;56(8):2005-2012.
• 5. Miller EM. The reproductive ecology of iron in women. Am J Phys Anthropol 2016; 159(Suppl 61):S172–95.
• 6. Levi M, Rosselli M, Simonetti M, et al. Epidemiology of iron deficiency anaemia in four European countries: a population-based study in primary care. Eur J Haematol 2016. [Epub ahead of print].
• 7. DeLoughery TG. Iron deficiency anemia. Med Clin N Am 101 (2017) 319–332 http://dx.doi.org/10.1016/j.mcna.2016.09.004.
• 8. Pantopoulos K, Porwal SK, Tartakoff A, et al. Mechanisms of mammalian iron homeostasis. Biochemistry 2012;51(29):5705– 24.
• 9. Zimmermann MB, Hurrell RF. Nutritional iron deficiency. Lancet 2007;370(9586): 511–20.
• 10. Tolkien Z, Stecher L, Mander AP, et al. Ferrous sulfate supplementation causes significant gastrointestinal side-effects in adults: a systematic review and metaanalysis. PLoS One 2015;10(2):e0117383.
• 11. Tunç B, Cetin H, Gümrük F, Istanbullu B, Yavrucuoğlu H, Kurt U, et al. The prevalence and molecular basis of beta-thalassemia in Isparta province and region. Turk J Pediatr. 2002 Jan- Mar;44(1):18-20.
• 12. Looker AC, Dallman PR, Carroll MD, Gunter EW, Johnson CL. Prevalence of iron deficiency in the United States. Jama. 1997;277(12):973-6.
• 13. Dilek İ, Altun S, Tuncer İ, Uygan İ, Topal C, Aksoy H. Demir eksikliği anemisinde hemoglobin, hematokrit değerleri, eritrosit indeksleri ve etyolojik nedenlerin değerlendirilmesi. Van Tıp Dergisi. 2000;7(2):51-6.
• 14. Çoban E, Timuragaoglu A, Meric M. Iron Deficiency Anemia in the Elderly: Prevalence and Endoscopic Evaluation of the Gastrointestinal Tract in Outpatients. Acta Haematol 2003;110:25– 28 DOI: 10.1159/000072410.
• 15. Yıldırım T, Yalcin A, Atmis V, Cengiz OK, Aras S, Varlı M, et al. The prevalence of anemia, iron, vitamin B12, and folic acid deficiencies in community dwelling elderly in Ankara, Turkey. Archives of Gerontology and Geriatrics 60 (2015) 344–348.
• 16. Sahin S, Tasar PT, Simsek H, Çiçek Z, Eskiizmir H, Aykar FS, et al. Prevalence of anemia and malnutrition and their association in elderly nursing home residents. Aging Clin Exp Res (2016) 28:857–862. DOI 10.1007/s40520-015-0490-5.
• 17. Kılınc¸ M,Yuregir GT,Eker Bicer H. Anaemia and iron-deficiency anaemia in south-east Anatolia. Eur J Haematol 2002: 69: 280–283.
• 18. Karaoglu L, Pehlivan E, Egri M, Deprem C, Gunes G, Genc MF, et al. The prevalence of nutritional anemia in pregnancy in an east Anatolian province, TurkeyBMC Public Health 2010, 10:329
• 19. Emiroglu C, Görpelioglu S, Aypak C. The relationship between nutritional status, anemia and other vitamin deficiencies in the elderly receiving home care. J Nutr Health Aging. 2019;23(7):677-682.
• 20. Saydam BK, Genc RE, Sarac F, Turfan EC. Prevalence of anemia and related factors among women in Turkey. Pak J Med Sci 2017;33 (2): 433-438.
• 21. Karagüzel N. Fertil çagdaki kadınlarda kontraseptif yöntemler ve anemi iliskisi. (Uzmanlık Tezi) Tez Danısmanı: Doç. Dr. E. Zeynep Vural Tuzcular Istanbul 2006;36-71-72.
• 22. Bozkurt A, Koçoğlu F, Beydağı H, Çevik I, Çelik B. Gaziantep kent merkezinde yaşayan 15-49 yaş kadınlarda anemi prevalansı. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 1995;20:244-8.
• 23. Karakuş V, Giden A, Soysal DE, Bozkurt S, Kurtoğlu E. Erişkin Hastalarda Anemi Etiyolojisi, Risk Faktörleri ve Nüksün Değerlendirilmesi. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Tıp Dergisi 2016;3(1):1-6.
• 24. Erdem Ö, Erten Bucaktepe G, Kara IH. Aile hekimliği polikliniğine başvuran kadınlarda demir eksikliği anemisi ve gestasyon öyküsü ilişkisi. Dicle Medical Journal/Dicle Tip Dergisi. 2009;36(2).
• 25. Asma S, Gereklioglu C, Erdogan AF, Yeral M, Kasar M, Boga C, et al. Prevalence of iron, folic acid and vitamin B12 deficiency in patients with thalassemia minor. Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care. 2013;7(4).
• 26. Soydal U, Yıldırım RC, Aycan S. The Prevalence of Iron Deficiency Anemia In the Workers of Ankara Soil and Fertilizer Research Insititute and the Related Factors. Turkiye Klinikleri Journal of Medical Sciences. 2001;21(5):391.
• 27. Hershko C, Ianculovich M, Souroujon M. A hematologist's view of unexplained iron deficiency anemia in males: impact of Helicobacter pylori eradication. Blood Cells, Molecules, and Diseases. 2007;38(1):45-53.
• 28. Cardamone M, Alex G, Harari MD, Moss WP, Oliver MR. Severe iron-deficiency anaemia in adolescents: Consider Helicobacter pylori infection. Journal of paediatrics and child health. 2008;44(11):647-50.
• 29. Muhsen K, Barak M, Henig C, Alpert G, Ornoy A, Cohen D. Is the association between Helicobacter pylori infection and anemia age dependent? Helicobacter. 2010;15(5):467-72.
• 30. Çalım A, Kanat E, Mazı EE, Oygen Ş, Karabay U, Borlu F. Demir eksikliği ile yatan hastaların etyolojik değerlendirilmesi. Med Bull Sisli Etfal Hosp. DOI: 10.14744/SEMB.2018.47354.
• 31. Yereli K, Saruç M, Özdemir E, Girginkardeşler N, Özbilgin A. Demir eksikliği anemisi saptanan erişkin hastalarda barsak protozoa insidansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 1998;22(1):29-31.
• 32. Öztürk A, Özkan Y, Sezer M, Kandemir G, Başak M, Üskent N. Demir eksikliği anemisi: üç yıllık sonuçlarımız. GATA Bülteni. 1997;39:204-7.
• 33. Yüksel M, Saka B, Vatansever S. Yaşlılarda demir eksikliği anemisi etiyolojisinin ve sıklığının saptanması. İç Hastalıkları Dergisi 2012;19:87-97.
• 34. Yereli K, Saruç M, Özdemir E, Girginkardeşler N, Özbilgin A. Demir eksikliği anemisi saptanan erişkin hastalarda barsak protozoa insidansının araştırılması. Türkiye Parazitoloji Dergisi. 1998;22(1):29-31.
• 35. Atamer T. Anemik Hastaya Yaklaşım. Turkiye Klinikleri Journal of Hematology. 2004;2(2):89-95.
• 36. Annibale B, Capurso G, Delle Fave G. The stomach and iron deficiency anaemia: a forgotten link. Digestive and liver disease. 2003;35(4):288-95.
• 37. Aydemir S, Kadıoğlu G, Bayraktaroğlu T, Üstündağ Y, Özeltekin İ, Borazan A, et al. Demir Eksikliği Anemili Olgularda Celiac Hastalığı Prevalansı. Turkiye Klinikleri Journal of Gastroenterohepatology. 2004;15(3):101-5.