Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programındaki Kazanımların Yaşam Boyu Öğrenme Yetkinlikleri Açısından İncelenmesi

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 2, 167 - 188, 15.07.2019

Berna Yalkın , Ayşe Derya Işık

https://doi.org/10.29250/sead.549235

Cited By: 8

Öz

Bu araştırmanın amacı Millî Eğitim Bakanlığı
Talim Terbiye Kurulu Başkanlığı tarafından 2018 yılında yayınlanan İlkokul
(3-4.Sınıflar), Ortaokul ve İmam Hatip Ortaokulu (5-8.sınıflar) fen bilimleri
dersi öğretim programı kazanımlarının Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi’nde belirlenen
yaşam boyu öğrenme anahtar yetkinliklere göre incelenmesidir. Bu amaç
doğrultusunda nitel araştırma deseni içerisinde yer alan doküman incelemesi
yöntemi kullanılmıştır. Elde edilen veriler ise betimsel analizi ile çözümlenmiştir.
Fen bilimleri öğretim programında yer alan kazanımlarda Türkiye Yeterlilikler
Çerçevesi’nde belirlenen yaşam boyu öğrenme anahtar yetkinliklerinin görülme
sıklığı frekans (f) ve yüzde (%) değerleriyle ortaya koyulmuştur. Araştırma
sonunda fen bilimleri dersi öğretim programı kazanımlarının en fazla matematiksel
yetkinlik ve bilim/teknolojide temel yetkinlikler alanına ait yetkinlikle
eşleştiği, daha sonra sırasıyla öğrenmeyi öğrenme yetkinliği, sosyal ve
vatandaşlıkla ilgili yetkinlikler, anadilde iletişim yetkinliği, insiyatif alma
ve girişimcilik yetkinliği alanları ile eşleştiği belirlenmiştir. Yabancı dillerde
iletişim yetkinliği ile eşleşen herhangi bir kazanıma rastlanmamıştır. Dijital
yetkinliğe 8. sınıftaki sadece bir alt kazanımda, kültürel farkındalık ve ifade
yetkinliğine ise 8. sınıftaki 2 alt kazanımda yer verildiği görülmüştür.
Araştırmadan elde edilen sonuçlar çerçevesinde fen bilimleri öğretim
programındaki kazanımların Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi’nde belirlenen yaşam
boyu öğrenme anahtar yetkinliklere daha iyi hizmet edebilmesi için çeşitli öneriler
getirilmiştir. 

Anahtar Kelimeler

Fen bilimleri dersi öğretim programı, Yaşam boyu öğrenme, Türkiye yeterlilikler çerçevesi

An Examination of the Science Curriculum Acquisitions in Terms of Lifelong Learning Competences

Öz

The purpose of this research
is to examination the science curriculum acquisitions of Primary School (3-4th
grades), Middle School and Imam Hatip Secondary School (5-8th grades) published
by the Ministry of National Education in 2018 according to lifelong learning
key competences specified in the Turkey Qualifications Framework. For this
purpose, the method of document review, under the auspices of qualitative
research design, was used. Data were analyzed using descriptive analysis
techniques. To this end, the presence of lifelong learning key competences were
determined using frequency (f) and percentage (%) values. Results showed that
the science curriculum acquisitions matched most with the mathematical
competence and basic competences in science and technology. These were followed
by learning to learn competences, social and civic competences, communication in
the mother tongue competence, sense of initiative and entrepreneurship
competence. No acquisitions were found to match with communication in foreign
languages competence. As well, digital competence was included as only one
sub-achievement in the 8th grade, and cultural awareness and expression
competence was included in the 2 sub-gains in the 8th grade. Based on the
research results, a variety of recommendations are made for science curriculum
acquisitions to better support lifelong learning key competences determined in
the Turkey Qualifications Framework.

Anahtar Kelimeler

Science curriculum, Lifelong learning, Turkey qualifications framework

Kaynakça

• Akcaalan, M. (2016). Yaşam Boyu Öğrenme ile Sosyal Duygusal Öğrenme Arasındaki İlişkilerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.Aksoy, M. (2008). Yaşam Boyu Öğrenme ve Kariyer Rehberliği İlkelerinin İstihdam Edilebilirliğe Etkileri: Otel işletmeleri üzerine bir uygulama. Yayınlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.Coşkun – Diker, Y. ve Demirel, M. (2012). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Boyu Öğrenme Eğilimleri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi , 42 (2), 108-120.Creswell, J. W. (2005). Educational research: planning, conducting and evaluating quantitative and qualitative research (2. bs.). USA. Pearson Prentice Hall.Çepni, S. (2009). Araştırma ve proje çalışmalarına giriş. Trabzon: Celepler Matbaacılık.Demirel, M., Sadi, Ö. ve Dağyar, M. (2016). Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Yaşam Boyu Öğrenme Yeterliklerinin İncelenmesi (Karaman İli Örneği), Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 6(1), 19-40.Demirel, Ö. (2012). Eğitimde program geliştirme: Kuramdan uygulamaya. Ankara: PegemA.Epçaçan, C. (2013). Yaşam Boyu Öğrenme Becerilerinin Ders Kitaplarında Yer Alma Düzeyine Örnek Bir İnceleme. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi Türkçenin Eğitimi Öğretimi Özel Sayısı, 6(11), 353-379.Erdener, M. A. ve Gül, Ö. (2017). İlkokul Öğretmenlerinin Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Görüşlerinin İncelenmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(2) , 545-563.Erduran, T. (2010). “Yaşam boyu öğrenme ” teması içinde okul kütüphanelerinin yeri ve önemi (Bir okul kütüphanesi örneği). II. Ulusal Okul Kütüphanecileri Konferansı Bilgi Okuryazarlığından Yaşam Boyu Öğrenmeye Bildiriler. İstanbul: İdeal Kültür Yayıncılık.European Union. (2006). Key Competences for Lifelong Learning. European Communities, Belgium.Gencel, İ. E. (2013). Öğretmen adaylarının yaşam boyu öğrenme yeterliklerine yönelik algıları. Eğitim ve Bilim. 38(170), 237- 252.Işık, A. D. (2015). The relationship between primary school teacher candidates’ tendency for lifelong learning and their perceptions of computer self-efficacy. Educational Researchand Reviews, 10 (17), 2512-2523.Kaptan, F. ve Kuşakcı, F. (2002). Fen Öğretiminde Beyin Fırtınası Tekniğinin Öğrenci Yaratıcılığına Etkisi. ODTÜ, V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı. Ankara. 197-202.Karakaya, Ş. (2004). Eğitimde Program Geliştirme Çalışmaları. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.Karasar, N. (2007). Bilimsel Araştırma Yöntemleri (17.baskı). Ankara: Nobel Yayıncılık.Knapper, C. (2006). Lifelong Learning Means Effective And Sustainable Learnıng Reasons, İdeas, Concrete Measures ,CIEA 2006 .25. İnternatıonal Course On Vocatıonal Training And Educatıon in Agriculture.Küçükahmet, L. (2009). Program Geliştirme ve Öğretim. Ankara: Nobel Yayıncılık.Macdonald, D. (2003). Curriculum change and the post-modern world: Is the school curriculum-reform movement an anachronism?. Journal of Curriculum Studies, 35(2), 139-149.Oral, B. ve Yazar, T. (2015). Öğretmen Adaylarının Yaşam Boyu Öğrenmeye İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenlere Göre İncelenmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(52), 001-011.Özçelik, D. A. (1987). Eğitim Programları ve Oğretim (Genel Öğretim Yöntemi). Ankara: ÖSYM Eğitim Yayınları 8.Öztürk, M. ve Sancak, S. (2007). Hizmet İçi Eğitim Uygulamalarının Çalışma Hayatına Etkileri. Journal of Yasar University, 2(7), 761-794.Tedmem, (2017). PISA’nın Dönüşümü. https://tedmem.org/memnotlari/degerlendirme/pisanin-donusumu (Erişim Tarihi: 11.04.2018).Tezci, E. (2015). Türkiye’de ilköğretim politikaları. (Edit: Gümüş, A.). Türkiye’de eğitim politikaları (237-272). Ankara: Nobel Yayınları.Turan, S. (2005). Öğrenen Topluma Doğru Avrupa Birliği Eğitim Politikalarında Yaşam Boyu Öğrenme. Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi.5(1), 87-98.TYÇ (2015). Türkiye Yeterlilikler Çerçevesi 2015 Ankara. https://www.myk.gov.tr/index.php/en/turkiye-yeterlilikler-cercevesi (Erişim Tarihi: 18.02.2018). Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.Yıldırım, Z. (2015). Sınıf öğretmenlerin yaşam boyu öğrenmeye yönelik yeterlik algıları ve görüşleri, Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale 2015.Yüksel S, Gündoğdu K, Akyol, B. ve Akar Vural, R. (2016). Hayat boyu öğrenme konusunda yayımlanan tez ve makalelere ilişkin bir içerik analizi: 2000-2015. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 1491-1513.