Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (IBDP) Türkçe A: Edebiyat ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Türk Dili ve Edebiyatı Derslerinin Müfredatlarının Karşılaştırılması

Yıl 2025, Cilt: 6 Sayı: 2, 34 - 50, 30.04.2025

Bihter Karahan , Mesut Şen

Öz

Bu çalışmanın amacı Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (IBDP) Türkçe A: Edebiyat ve Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) Türk dili ve edebiyatı derslerinin müfredatlarının ve öğretim programlarının karşılaştırılmasıdır.
Araştırmada doküman inceleme ve içerik analizi yöntemleri kullanılmış, bu kapsamda her iki dersin müfredatı ve öğretim programı; öğrenen profili, öğretme/öğrenmeye yaklaşımlar, yapıt/metin seçimi ve ölçme/değerlendirme bağlamında karşılaştırılmıştır. IBDP Türkçe A: Edebiyat dersi için 2019 yılında güncellenen ders müfredatı, MEB Türk dili ve edebiyatı dersi için Mayıs 2024’de onaylanan ve 2024-2025 eğitim ve öğretim yılında aşamalı olarak kullanılmaya başlanacak müfredat esas alınmıştır.
Çalışma sonucunda IBDP Türkçe A: Edebiyat ve MEB Türk dili ve edebiyatı derslerinin müfredat ve öğretim programları arasında temel ilkeler ve kavramlar açısından çok büyük farklar olmadığı, her iki müfredatta da öğrenen profiline yönelik bir yaklaşım olduğu ve öğretme ve öğrenmeye yaklaşımlar konusunun temel alındığı, IBDP Türkçe A: Edebiyat dersindeki üç keşif alanı ve bunlarla sürekli etkileşim içinde bulunan yedi kavramın getirdiği bütüncül bakış açısı ile MEB Türk dili ve edebiyatı dersinin tematik ve beceri temelli yaklaşımının birbiriyle örtüştüğü, her iki dersin ölçme/değerlendirme süreçlerinin öğrencilerin kazandıkları bilgi ve becerilerinin sınanması ve özgün çıktıların ortaya konması açısından benzer yöntemler içerdiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte yapıt ve metin seçiminde daha uluslar ve kültürler arası bir anlayışla küresel sorunların kavranmasına yönelik bir seçim politikası uygulanan IBDP Türkçe A: Edebiyat dersine nazaran MEB Türk dili ve edebiyatı dersinde daha yerel bir yaklaşım sergilendiği görülmektedir. Ayrıca yeni güncellenmiş olması ve aşamalı bir şekilde yürürlüğe girecek olması nedeniyle MEB Türk dili ve edebiyatı müfredatının uygulama sürecinin ne ölçüde başarılı olacağının takibi önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler

Uluslararası Bakalorya (IB) , Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (IBDP) , Türkçe A: Edebiyat dersi , MEB Türk dili ve edebiyatı dersi , müfredat

Comparison of the Curricula of International Baccalaureate Diploma Program (IBDP) Language A: Literature Course and Ministry of National Education Turkish Language and Literature Course

Öz

The aim of this research is to compare the International Baccalaureate Diploma Program (IBDP) Language A: Literature course’s curriculum with the Ministry of National Education Turkish language and literature course’s curriculum.
Document and content analyzes methods have been used. Two curricula have been analyzed according to aspects such as learner profiles, approaches to teaching/learning, book/text choices and assessment/evaluation. For the IBDP Language A: Literature course, 2019 curriculum and for the Ministry of National Education Turkish language and literature course, the curriculum which was recently prepared and approved in May 2024 and going to be used gradually in 2024-2025 school year, have been used for the comparison.
According to the research results; there are no significant differences between IBDP Language A: Literature course and Ministry of National Education Turkish language and literature course curricula in terms of basic principles, both curricula has similar approach to the learner profile and took the approaches to teaching/learning at their basics. Their holistic perspectives, three areas of exploration and seven interacting concepts of IBDP Language A: Literature course and the thematic and skill based approach of Ministry of National Education Turkish language and literature course are aligned. Both course has similar assessment/evaluation methods to test the knowledge and the skills and to give creative outputs. However, IBDP Language A: Literature course has a more developed perspective to choose international and inter cultural books/texts in order to understand global problems comparing to the Ministry of National Education Turkish language and literature course, which is more local. Additionally, the monitoring of the application phase of Ministry of National Education Turkish language and literature course curriculum has great importance because it was recently prepared, confirmed and gradually will come into force.

Anahtar Kelimeler

International Baccalaureate (IB) , International Baccalaureate Diploma Program (IBDP) , Turkish A: Literature course , Ministry of National Education Turkish language and literature course , curriculum

Kaynakça

• Aldana, U., Mayer, A. & Ee, J. (2020). The impact of the IB Diploma Programme in public schools in the United States serving students from low-income households. Bethesda, MD, USA. International Baccalaureate Organization.
• Beek, A. E. (2016). Contextual interpretations of international mindedness in International Baccalaureate Diploma Students. Unpublished doctoral thesis. Faculty of Graduate Studies/University of Calgary, CA.
• Cinli, Ü. B. (2023). The effect of the International Baccalaureate Diploma Programme on the International Baccalaureate learner profile attributes of Turkish high school students. Master’s thesis. Bilkent University, Ankara.
• Coles Hill, J. (2018). Measuring college success for International Baccalaureate Diploma and certificate candidates, Journal of International Studies, 8(1), 21-37. doi: 10.5281/zenodo.1101028
• Çam Aktaş, B. (2013). Ortaöğretimde Uluslararası Bakalorya Programı ile Ulusal Programdaki anadil öğretimi derslerinin eleştirel düşünme becerileri açısından karşılaştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Çam Aktas, B., & Guven, M. (2015). Comparison of secondary education mother tongue teaching courses in the International Baccalaureate Program with the national program in terms of critical thinking. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(1), 1-25. doi.org/10.12738/estp.2015.1.2286
• Çarşanlı, D. (2013). Uluslararası Bakalorya ve MEB Türk edebiyatı dersi kesişiminde bir roman analizi: Kültürel açıdan İnce Memed. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Demircioğlu, S., & Çakır, C. (2016). Intercultural competence of students in International Baccalaureate world schools in Turkey and abroad. International Education Studies, 9(9), 1. doi:10.5539/ies.v9n9p1
• Devrimsel, D. (2016). Milli Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Türk Edebiyatı ve Uluslararası Bakalorya Diploma Programı (UBDP) Dil A: Edebiyat (Türkçe) dersi öğretim programlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Bilkent Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Farmer, D. R. (2017). The effect of Advanced Placement or International Baccalaureate exam scores upon College GPA and college choice. Unpublished doctoral thesis. Liberty University.
• Fei, Y. (2023). A Comparative Study of Academic Assessments between Local High School Education and the International Baccalaureate Diploma Program in China, Journal of Education, Humanities and Social Sciences EPHHR 2022, Volume 8 (2023). 120-126. doi:10.54097/ehss.v8i.4236
• Hilal, Y. Y. (2016). Do programmes delineating critical thinking as a learning outcome facilitate its teaching? International Baccalaureate Diploma Programme and Lebanese Baccalaureate Programme. Topoi, 1-17.
• Hsiao, S.-H. (2023). Applying didactics and inquiry method in International Baccalaureate Diploma Programme Language A Chinese Curriculum: From theory to practice. In J.-F. Hong & C.-M. SI (Eds.), Teaching Chinese Language in the International School Context (pp. 27–43). Springer, Singapore.
• Hopfenbeck, T.N, Double, K., El Masri, Y. H., & McGrane, J. (2020). The effect of the Diploma Programme (DP) on critical thinking development: An international multi-site evaluation. Bethesda, MD, USA. International Baccalaureate Organization.
• International Baccalaureate Organization [IBO] (2019). Diploma Programme Language A: Literature Guide, Geneva, Switzerland.
• Kahyaoğlu, Z. T. (2023). A comparative analysis of physics curricula of the International Baccalaureate Diploma Programme and the Turkish ministry of national education in terms of their inclusion and implementation of citizenship scientific literacy. Doctoral dissertation. Middle East Technical University, Ankara.
• Maire, Q., & Windle, J. (2021). The contribution of the International Baccalaureate Diploma to educational inequalities: Reinventing historical logics of curriculum stratification in a comprehensive system. Educational Review, Advance online publication. doi.org/10.1080/00131911.2021.1905609
• Maire, Q. (2021). Academic power and the IB Diploma in Australia. In Credential Market: Mass Schooling, Academic Power and the International Baccalaureate Diploma (pp. 195-220). International Study of City Youth Education (Vol. 4). Springer.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB] (2024). Ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programı (Hazırlık, 9, 10, 11 ve 12. Sınıflar) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli, 2024, Ankara.
• Nakawa, N. & Kimura, M. (2021). Analysis of secondary mathematics textbooks and teaching material on probability in Japan and in the International Baccalaureate Diploma Programme, The Journal of Research into IB Education, 5/2021, pp. 55-74. doi: 10.50923/ibjournal.5.0_55
• Pilchen, A, Caspary, K., & Woodworth, K. (2020). Postsecondary outcomes of International Baccalaureate Diploma Programme graduates in the United States. Bethesda, MD, USA. International Baccalaureate Organization.
• Sahin, F. (2018). Gifted students' perception of the IBDP and National Programme, and the effects of these programmes on their academic achievement: A review within the context of Turkey. International Journal of Progressive Education, 14(4), 52-69. doi.org/10.29329/ijpe.2018.154.5
• Taş, T. (2007). Ortaöğretimde klasik ve IB programlarını gören öğrencilerin Türk dili ve edebiyatı dersinde olan tutumlarının karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Yeditepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Tay Yee Ren, I. (2023). The movement of international education towards the globalising approach: Comparing the International Baccalaureate Diploma Programme and the International A Levels. Journal of International and Comparative Education, 12(2), 87–102. doi.org/10.14425/jice.2023.12.2.1205
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı), Ankara, Seçkin Yayıncılık.