Fen Bilgisi Öğretmen Adaylarının Okul Dışı Öğrenme Kapsamında Müze Eğitimine İlişkin Görüşleri

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 1, 13 - 25, 31.10.2020

Zübeyde Burçin Gürbey , Hacer Efe Hatice Mertoğlu

Öz

Okul dışı öğrenme, öğrencilerin belirli bir mekân kavramı olmadan keşfetme ve analiz becerilerini
desteklemektedir. Müzeler okul dışı öğrenme ortamlarından birisi olmakla beraber her yaştan bireyin gezip
çeşitli bilgiler öğrenebildikleri yerlerdir. Öğrencilere okul dışı öğrenmeyi ve müze eğitimini anlamlı kılmak fen
bilgisi öğretmen ve öğretmen adaylarının görevleri arasındadır. Bu sebeple araştırmanın amacı, fen bilgisi
öğretmen adaylarının okul dışı ve müze eğitimine ilişkin görüşlerini belirlemektir. Bu araştırma nitel araştırma
yöntemlerinden birisi olan fenomenoloji (olgu bilim) deseninde yürütülmüştür. Çalışma grubu, amaçlı örneklem
yöntemlerinden ölçüt örnekleme yöntemiyle belirlenmiştir. Araştırmanın katılımcılarını 172 fen bilgisi
öğretmen adayı oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanmış
yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler MAXQDA 20 paket programı ile analiz edilmiştir.
Araştırmanın sonuçlarına göre, öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamı olarak en çok müzeleri
gördükleri, okul dışı öğrenme ile ilgili ders veya eğitim almadıkları, okul dışı öğrenme ile ilgili ders almak
istedikleri, müzelerdeki rehberlik hizmetinin yeterli olmadığı tespit edilmiştir. Bununla birlikte öğretmen
adayları müzelerden etkili bir şekilde yararlanılması için müzelerde rehber olması, müze kültürünün öğrencilere
verilmesi, müzelere gezi sayısının arttırılması, ve müze hakkında öğrencilere görev ve sorumluluk verilmesi
şeklinde öneriler getirmişlerdir.

Anahtar Kelimeler

Okul dışı öğrenme, Müze eğitimi, Maxqda, Öğretmen adayları, Fen eğifimi

Kaynakça

• Akman, B., Özen Altınkaynak, Ş., Ertürk Kara, H. G., & Can Gül, Ş. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin müze eğitimine ilişkin görüşleri. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Dergisi, 28(1), 97-115.
• Aktın, K. (2017). Okul öncesi dönemde müze eğitimi ile çocukların tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 465-486.
• Beştepe, N. E. (2017). Resim iş öğretmenliği programında müze eğitimi ve uygulamaları dersinin işlevi. Yaratici Drama Dergisi, 12(2), 77-86.
• Bolat Aydoğan, K. E. (2017). Görsel sanatlar öğretmen adaylarının görüşleri bağlamında müze eğitimi ve uygulamaları dersi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 7(1), 72-106.
• Buyurgan, S. (2019). Müzede eğitim: Öğrenme ortamı olarak müzeler. Ankara: Pegem Akademi. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları
• Çiçek, Ö., & Saraç, E. (2017). Fen bilimleri öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamlarındaki yaşantıları ile ilgili görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(3), 504-522.
• Demirel, İ. N. (2020). Sınıf eğitimi öğretmen adaylarının müzelerde eğitim uygulamalarına yönelik öz yeterlikleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 20(1), 585-604.
• Dilli, R., & Bapoğlu Dümenci, S. (2015). Okul öncesi dönemi çocuklarına Anadolu’da yaşamış nesli tükenmiş hayvanların öğretilmesinde müze eğitiminin etkisi. Eğitim ve Bilim, 181(40), 217-230.
• Erem, E. (2019). Sınıf öğretmeni adaylarının seçmeli müze eğitimi dersine ilişkin görüşleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü: Pamukkale.
• Erten, Z., & Taşçı, G. (2016). Fen bilgisi dersine yönelik okul dışı öğrenme ortamları etkinliklerinin geliştirilmesi ve öğrencilerin bilimsel süreç becerilerine etkisinin değerlendirilmesi. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(2), 638-657.
• Genç, M., Albayrak, S., & Söğüt, S. (2019). Fen bilimleri öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamlarına ilişkin görüşleri. International Congresses on Education (ERPA) Bildirisi Kitabı, 233-239.
• Gheyle, N., & Jacobs, T. (2017). Content Analysis: a short overview. Internal research note. (DOI: 10.13140/RG.2.2.33689.31841).
• Gürsoy, G. (2018). Fen öğretiminde okul dışı öğrenme ortamları. Turkish Studies Educational Sciences, 13(11), 623-649.
• İşlek, D. (2019). Okulöncesi öğretmen adaylarının müzelerin eğitim ortamı olarak kullanılmasına ilişkin öz yeterlik inançlarının ve görüşlerinin incelenmesi. Elementary Education Online, 18(4).
• Karadeniz, C., & Okvuran, A. (2014). Müzede bir gece: Ankara üniversitesi öğrencileri ile çorum arkeoloji müzesinde müze eğitimi. Elemantary Education Online, 13(3), 865-879.
• Körükcü, M. (2019). Değişen müze eğitimi algısı çerçevesinde sosyal bilgiler ve tarih öğretmen adaylarının müze eğitimine yönelik özyeterlik inançları. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 21(2), 759-771.
• Kubat, U. (2018). Okul dışı öğrenme ortamları hakkında fen bilgisi öğretmen adaylarının görüşleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 48, 111-135.
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: Choosing among five approaches. (2nd Edition). London: SAGE Publications. (akt. Kuckartz, U. (2014). Qualitative Text Analysis. London: SAGE Publications.)
• Mertoğlu, H. (2019). Fen bilgisi öğretmen adaylarının farklı öğrenme ortamlarında gerçekleştirdikleri okul dışı etkinliklere ilişkin görüşleri. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 4(1), 37-60.
• Ocak, I., & Korkmaz, Ç. (2018). Fen bilimleri ve okul öncesi öğretmenlerinin okul dışı öğrenme ortamları hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Uluslararası Alan Eğitimi Dergisi, 4(1), 18-38.
• Öner, G., & Öztürk, M. (2019). Okul dışı öğrenme ve öğretim mekanları olarak bilim merkezleri: sosyal bilgiler öğretmen adaylarının deneyimi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 1109-1135.
• Özmen, H., & Karamustafaoğlu, O. (2019). Eğitimde araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi.
• Sarıoğlan, A. B., & Küçüközer, H. (2017). Fen bilgisi öğretmen adaylarının okul dışı öğrenme ortamları ile ilgili görüşlerinin araştırılması. İnformal Ortamlarda Araştırmalar Dergisi, 2(1), 1-15.
• Sauerborn, P., & Brühne, T. (2009). Didaktik des auBerschultschen lernens. Baltmannswetler: Schneider Verlag. (akt. Şen, A. İ. (2019). Okul Dışı Öğrenme Ortamları. Ankara: Pegem Akademi.)
• Solmaz, K. (2015). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin müze eğitimine yönelik görüşleri ve uygulamaları. Tunceli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(4), 40-54.
• Sontay, G., Tutar, M., & Karamustafaoğlu, O. (2016). “Okul dışı öğrenme ortamları ile fen öğretimi” hakkında öğrenci görüşleri: Planetaryum gezisi. İnformal Ortamlarda Araştırmalarda Dergisi, 1(1), 1-24.
• Şen, A. İ. (2019). Okul dışı öğrenme ortamları. Ankara: Pegem Akademi.
• Yıldırım, E. (2017). Müzelerin eğitimde kullanımına yönelik sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitimi Fakültesi Dergisi, 14(2), 113-129.