Öz
Individuals use their mental abilities in written and oral communication and concretise what they want to express with words. In this sense, words play an important role in language teaching. In mother tongue education and foreign language teaching, information cannot be transferred without words, and comprehension and expression skills cannot be used. The vocabulary items used in textbooks, which are the most basic of the materials used in language teaching, contribute to the teaching of the target language. The frequency of use of vocabulary items also shows which words should be taught primarily at which level to those who want to learn the target language. At each level, there are words that should be taught using a spiral approach. According to the language teaching levels, the words and their frequency of use should be different. The words taught at intermediate and advanced language levels should not be the same as the words taught at the basic language level and their frequency of use. For this reason, it is an important need for vocabulary teaching in the target language to determine and evaluate the vocabulary and usage frequencies in the textbooks prepared with the aim of being a source of language teaching for foreign individuals who want to learn Turkish. Based on this need, this study aims to determine the vocabulary items and their frequency of use in İpekyolu A2 textbook, which is prepared for teaching Turkish to foreigners and which has not been examined in terms of vocabulary before. In the study, which was carried out with the case study design from qualitative research, the data on words, doublings, idioms and proverbs in the İpekyolu A2 textbook were gathered through document analysis. CİBAKAYA 2.3 programme was used to analyse the frequency of use of vocabulary items. According to the data obtained as a result of the study, it was seen that the textbook analysed in the textbook included words the most, idioms, doublings and proverbs, respectively. In the study, the results obtained were discussed within the scope of other studies in the literature and suggestions were presented for the necessary sections.
Anahtar Kelimeler
Teaching Turkish to foreigners; textbooks; teaching words; word frequency
Kaynakça
- Aksan, Y., & Yaldır, Y. (2011). Türkçe sözvarlığının nicel betimlemesi. Ç. Sağın Şimşek ve Ç. Hatipoğlu (Ed.), 24. Ulusal dilbilim kurultayı bildiri kitabı (ss. 377-387). Ankara: ODTÜ Basım
- Aydın, M. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders ve okuma kitaplarındaki kelime sıklığı ve seviyelere göre kelime hazinesi çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bağcı, H., & Özdemir, A. (2021). A1 ve A2 seviyesi ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin söz varlığı açısından incelenmesi (Gazi Üniversitesi TÖMER örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (60), 385-407. 60 Journal of Sustainable Educational Studies (JSES)
- Çınar, İ., & İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(1), 198-209.
- Çiçek, M. (2015). Avrupa dil programı sözcük setleri ile yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki kelimelerin karşılaştırılması: Yunus Emre Enstitüsü Türkçe öğretim seti A1 ders kitabı örneği. International Journal of Language Academy, 3(2), 216-231.
- Çiriş, M., & Arslan, M. (2021). Ortak Avrupa dil referansı bağlamında yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan Yağmur ders kitaplarının kelime sıklığı açısından incelenmesi. Journal of Research in Turkic Languages, 3(2), 51-61.
- Çürük, Y. (2018). Sözcük türetme yöntemi olarak ikileme. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 499-503.
- Demirel, M. V. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere kelime öğretiminde farklı kelime gruplarının kullanımının etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 286-299.
- Ergin, M. (2002). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayın Tanıtım.
- Erol, S. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde söz varlığı ve sözcük öğretimi üzerine bir değerlendirme: 1981-2021 lisansüstü tezler. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(1), 103-120.
- Göçen, G. (2016). Yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ile Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki söz varlığı. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Göçen, G., & Ataş, N. (2022). “ABC Çocuklar İçin Türkçe (A1)” ders kitabındaki söz varlığı unsurları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 3(4), 207-225.
- Göçen, G., & Aydın, E. (2021). Yabancılar için hazırlanmış Türkçe okuma kitaplarındaki söz varlığı: Çocuk hikâyeleri dizisi A1-A2 örneği. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 4(1), 93-126.
- Göçen G., & Okur, A. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki sözcüklerin kullanım sıklığı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 119-136.
- Göçen, G., Şen, B., & Duman, S. F. (2020). Yabancılar için Türkçe okuma kitaplarındaki isim soylu kelimelerin kullanım sıklığı. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, (21), 46-73.
- Göçen, G., & Yatmaz, H. (2023). “ABC Çocuklar İçin Türkçe (A2)” çalışma kitaplarındaki söz varlığı unsurları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), (Ö2), 161-179.
- Gündoğdu, İ. (2019). Kültürlerarası iletişim yaklaşımı açısından Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki deyimler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- Hayran, T. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarında söz varlığına yönelik bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
- Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 170-189.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ölker, G. (2011). Sözcük türleri ve kelime sıklığı sözlüğü üzerine. Dil Araştırmaları Dergisi, 9, 45-60
- Öztürk, H. (2013). 1980’den 2010 yılına okunurluğu yüksek Türk romanlarının söz varlığı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yabancılara Türkçe Öğretiminde Kullanılan Ders Kitaplarındaki Söz Varlığı Ögeleri: İpekyolu A2 Örneği
Öz
Bireyler yazılı ve sözlü iletişimde zihinsel yetilerini kullanmakta ve ifade etmek istediklerini sözcüklerle somutlaştırmaktadırlar. Bu anlamda sözcükler dil öğretiminde önemli bir rol oynamaktadır. Ana dili eğitiminde ve yabancı dil öğretiminde sözcükler olmadan bilgiler aktarılamamakta, anlama ve anlatma becerileri kullanılamamaktadır. Dil öğretiminde kullanılan materyallerden en temeli olan ders kitaplarında kullanılan söz varlığı ögeleri, hedef dilin öğretimine katkı sunmaktadır. Söz varlığı ögelerinin kullanım sıklıkları da hedef dili öğrenmek isteyenlere hangi sözcüklerin hangi seviyede öncelikli olarak öğretilmesi gerektiğini göstermektedir. Her seviyede sarmal yaklaşım kullanılarak öğretilmesi gereken sözcükler bulunmaktadır. Dil öğretim seviyelerine göre sözcükler ve kullanım sıklıkları farklı olmak durumundadır. Orta ve ileri dil seviyelerinde öğretilen sözcüklerle, temel dil seviyesinde öğretilen sözcükler ve kullanım sıklıkları bir olmamalıdır. Bu nedenle yabancı bireylerden Türkçe öğrenmek isteyenlere dil öğretiminde kaynaklık etmesi hedefi üzerine hazırlanan ders kitaplarında bulunan sözcüklerin ve kullanım sıklıklarının tespit edilip değerlendirilmesi hedef dilde sözcük öğretimi için önemli bir ihtiyaçtır. Bu ihtiyaçtan hareketle yapılan çalışmada yabancılara Türkçe öğretimi amacıyla hazırlanan ve daha önce söz varlığı açısından incelenmediği fark edilen İpekyolu A2 ders kitabındaki söz varlığı ögelerinin ve bunların kullanım sıklığının tespit edilmesi hedeflenmiştir. Nitel araştırmalardan durum çalışması deseniyle gerçekleştirilen çalışmada İpekyolu A2 ders kitabında yer alan sözcükler, ikilemeler, deyimler ve atasözlerine yönelik veriler doküman analizi çalışmasıyla bir araya getirilmiştir. Söz varlığı ögelerinin kullanım sıklıklarının analizinde CİBAKAYA 2.3 programı kullanılmıştır. Çalışma sonucunda elde edilen verilere göre incelenen ders kitabında en fazla sözcüklere yer verilirken sırasıyla deyimlere, ikilemelere ve az da olsa atasözlerine yer verildiği görülmüştür. Çalışmada, elde edilen sonuçlar alan yazındaki diğer araştırmalar kapsamında tartışılmış ve gerekli bölümlerle ilgili öneriler sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler
Yabancılara Türkçe öğretimi; ders kitapları; sözcük öğretimi; sözcük sıklığı
Kaynakça
- Aksan, Y., & Yaldır, Y. (2011). Türkçe sözvarlığının nicel betimlemesi. Ç. Sağın Şimşek ve Ç. Hatipoğlu (Ed.), 24. Ulusal dilbilim kurultayı bildiri kitabı (ss. 377-387). Ankara: ODTÜ Basım
- Aydın, M. (2015). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan ders ve okuma kitaplarındaki kelime sıklığı ve seviyelere göre kelime hazinesi çalışması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
- Bağcı, H., & Özdemir, A. (2021). A1 ve A2 seviyesi ders kitaplarında yer alan okuma metinlerinin söz varlığı açısından incelenmesi (Gazi Üniversitesi TÖMER örneği). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (60), 385-407. 60 Journal of Sustainable Educational Studies (JSES)
- Çınar, İ., & İnce, B. (2015). Türkçe ve Türk kültürü ders kitaplarındaki söz varlığına derlem temelli bir bakış. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 3(1), 198-209.
- Çiçek, M. (2015). Avrupa dil programı sözcük setleri ile yabancılara Türkçe öğretimi kitaplarındaki kelimelerin karşılaştırılması: Yunus Emre Enstitüsü Türkçe öğretim seti A1 ders kitabı örneği. International Journal of Language Academy, 3(2), 216-231.
- Çiriş, M., & Arslan, M. (2021). Ortak Avrupa dil referansı bağlamında yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde kullanılan Yağmur ders kitaplarının kelime sıklığı açısından incelenmesi. Journal of Research in Turkic Languages, 3(2), 51-61.
- Çürük, Y. (2018). Sözcük türetme yöntemi olarak ikileme. International Journal of Languages’ Education and Teaching, 499-503.
- Demirel, M. V. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenenlere kelime öğretiminde farklı kelime gruplarının kullanımının etkisi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 286-299.
- Ergin, M. (2002). Türk dil bilgisi. İstanbul: Bayrak Basım Yayın Tanıtım.
- Erol, S. (2021). Yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde söz varlığı ve sözcük öğretimi üzerine bir değerlendirme: 1981-2021 lisansüstü tezler. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 6(1), 103-120.
- Göçen, G. (2016). Yabancılar için hazırlanan Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı ile Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki söz varlığı. Yayımlanmamış doktora tezi. Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya.
- Göçen, G., & Ataş, N. (2022). “ABC Çocuklar İçin Türkçe (A1)” ders kitabındaki söz varlığı unsurları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), 3(4), 207-225.
- Göçen, G., & Aydın, E. (2021). Yabancılar için hazırlanmış Türkçe okuma kitaplarındaki söz varlığı: Çocuk hikâyeleri dizisi A1-A2 örneği. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Dergisi, 4(1), 93-126.
- Göçen G., & Okur, A. (2017). Türkçeyi yabancı dil olarak öğrenenlerin yazılı anlatımlarındaki sözcüklerin kullanım sıklığı. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 119-136.
- Göçen, G., Şen, B., & Duman, S. F. (2020). Yabancılar için Türkçe okuma kitaplarındaki isim soylu kelimelerin kullanım sıklığı. TÜRÜK Uluslararası Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, (21), 46-73.
- Göçen, G., & Yatmaz, H. (2023). “ABC Çocuklar İçin Türkçe (A2)” çalışma kitaplarındaki söz varlığı unsurları. Journal of Sustainable Educational Studies (JSES), (Ö2), 161-179.
- Gündoğdu, İ. (2019). Kültürlerarası iletişim yaklaşımı açısından Türkçenin yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarındaki deyimler. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Ondokuz Mayıs Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
- Hayran, T. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan ders kitaplarında söz varlığına yönelik bir inceleme. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Burdur.
- Kıral, B. (2020). Nitel bir veri analizi yöntemi olarak doküman analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 170-189.
- Korkmaz, Z. (1992). Gramer terimleri sözlüğü. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
- Ölker, G. (2011). Sözcük türleri ve kelime sıklığı sözlüğü üzerine. Dil Araştırmaları Dergisi, 9, 45-60
- Öztürk, H. (2013). 1980’den 2010 yılına okunurluğu yüksek Türk romanlarının söz varlığı açısından incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
- Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Ayrıntılar
| Birincil Dil | Türkçe |
|---|---|
| Konular | Eğitim Üzerine Çalışmalar (Diğer) |
| Bölüm | Araştırma Makaleleri |
| Yazarlar | |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Gönderilme Tarihi | 11 Haziran 2024 |
| Kabul Tarihi | 30 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2024 Sayı: Özel Sayı (Ö3) |
