Covid-19 Pandemi Döneminde Spor Bilimleri Fakültesi Öğrencilerinin Beden Algılarının İncelenmesi

Yıl 2021, Cilt: 5 Sayı: 3, 125 - 134, 30.12.2021

Gülsün Güven Dilek Yalız Solmaz

Öz

Bu araştırmanın amacı Covid-19 pandemi sürecinde Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören öğrencilerin beden algısı düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırmanın örneklem grubunu Eskişehir Teknik Üniversitesi Spor Bilimleri Fakültesinde öğrenim gören 377 öğrenci yer almaktadır. Veri toplama aracı olarak Türkçe geçerlik ve güvenirliği Hovardaoğlu tarafından (1992) yapılan “Beden Algısı Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeğin ilk bölümünde öğrencilerin demografik bilgilerine yönelik olarak veri toplamak amacıyla sorulara yer verilmiştir. Veriler online formlar aracılığıyla toplanmıştır. Ölçek beşli likert ölçeğinde puanlanan (1=hiç beğenmiyorum ile 5=çok beğeniyorum) 40 maddelik bir envanterdir. Değişkenler arasında farklılığın olup olmadığını belirlemek için bağımsız gruplar için t-testi ve tek yönlü varyans analizinden yararlanılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre Covid-19 pandemi döneminde spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin beden algı düzeylerinin cinsiyet, yaş, sınıf açısından anlamlı farklılık olmamasına rağmen bölümler açısından anlamlı farklılık olduğu belirlenmiştir. Antrenörlük eğitimi bölümü ve beden eğitimi ve spor öğretmenliği bölümünde öğrenim gören gruplarda anlamlı bir fark olduğu ve bu farkın antrenörlük eğitimi grubunun lehine olduğu görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Beden Algısı, Pandemi, Öğrenci, Cinsiyet, Yaş, Spor

Investigation of Body Perceptions of Faculty of Sports Sciences Students During the Covid-19 Pandemic Period

Öz

The aim of this research is to examine the body perception levels of the students studying at the Faculty of Sport Sciences in terms of different variables during the Covid-19 pandemic period. The sample group of the research consists of 377 students studying at Eskişehir Technical University Faculty of Sport Sciences. The "Body Perception Scale", the validity and reliability of which was made by Hovardaoğlu (1992) in Turkish, was used as a data collection tool. In the front part of the scale, questions were included in order to collect data on students' personal information. Data were collected through online forms. The scale is a 40-item inventory scored on a five-point Likert scale (1=I don't like it at all and 5=I like it very much). T-test for independent groups and one-way analysis of variance were used to determine whether there was a difference between the variables. According to the results of the study, although there was no significant difference in the body perception levels of the students of the faculty of sports sciences in terms of gender, age and class during the Covid-19 pandemic period, it was determined that there was a significant difference in terms of departments. It is seen that there is a significant difference between the groups studying in the coaching education department and the physical education and sports teaching department, and this difference is in favor of the coaching education group.

Anahtar Kelimeler

Body Image, Pandemic, Student, Gender, Age, Sports

Kaynakça

• Aktaş, Ö., Büyüktaş, B., Gülle, M., & Yıldız, M. (2020). Covid-19 virüsünden kaynaklanan izolasyon günlerinde spor bilimleri öğrencilerinin uzaktan eğitime karşı tutumları. Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 1(1), 1-9.
• Akyol, G., Başkan, A.H., & Başkan, A.H. (2020). Yeni tip koronavirüs (Covid-19) döneminde spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin karantina zamanlarında yaptıkları etkinlikler ve sedanter bireylere önerileri. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları, 7(5), 190-203.
• Arıkan, G., Gökhan, İ., & İnce, U. (2021). Pandemi sürecinde beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrenci adaylarının Covid-19 korku düzeylerinin incelenmesi. ROL Spor Bilimleri Dergisi, 2(1), 50-59.
• Aslan, I., Ochnik, D., & Çınar, O. (2020). Exploring perceived stress among students in turkey during the Covid-19 pandemic. Int. J. Environ. Res. Public Health, 17(8961), 1-17. doi:10.3390/ijerph17238961.
• Ata, F., Ludden, A.B., &Lally, M.M. (2007). The effects of gender and family, friend, and media influences on eating behaviors and body image during adolescence. J. Youth Adolescence. 36, 1024-1037.
• Budak, F., & Korkmaz, Ş. (2020). Covid-19 pandemi sürecine yönelik genel bir değerlendirme: Türkiye örneği. Sosyal Araştırmalar ve Yönetim Dergisi, (1), 62-79.
• Cash, F., & Henry, E. (1995). Women’s body images: The results of a national survey in the USA. Sex Roles, 33, 19-28.
• Demarest, J., & Langer, E. (1997). Body shape satisfaction: Sex and age digerences across the lifespan.
• Demarest, J., & Allen, R. (2000). Body image: gender, ethnic, and age differences. The Journal of Social Psvcholoav, 140(4), 465-472.
• Dikmen, S., & Bahçeci, F. (2020). Covid-19 pandemisi sürecinde yükseköğretim kurumlarının uzaktan eğitime yönelik stratejileri: Fırat Üniversitesi örneği. Turkish Journal of Educational Studies, 7(2), 78-98.
• Er, Y. (2015). Aerobik Antrenmanların Beden Algısı Üzerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Fischetti, F., Latino, F., Cataldi, S., & Greco, G. (2020). Gender differences in body image dissatisfaction: The role of physical education and sport. Journal of Human Sport and Exercise, 15(2), 241-250.
• Furnham A., Badmin N., & Sneade, E.I. (2002). Body image dissatisfaction: Gender differences in eating attitudes, self-esteem, and reasons for exercise. J Psychol, 136(6),581-596.
• Gümüşgül, O., & Aydoğan, R. (2020). Yeni tip koronavirüs Covid-19 kaynaklı evde geçirilen boş zamanların ev içi rekreatif oyunlar ile değerlendirilmesi. Spor Eğitim Dergisi, 4(1), 107-114. e-ISSN 2602-4756.
• Güney, C. (2018). 15-18 Yaş Arası Ergenlerde Beden İmgesi İle Sosyal Anksiyete Arasındaki İlişkide Kişilik Özelliklerinin Aracı Etkisinin İncelenmesi. Işık Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Güngör, F., & Karabörklü Argut, S. (2018). Fiziksel aktivite düzeyleri kadınların beden yapısı farkındalığı ile ilişkili midir? 1. Uluslararası sağlıklı yaşam kongresi özet kitabı. İstanbul: Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları. ISBN: 978-605-68150-3-4.
• Haspolat N.K., & Kağan M. (2017). Body image and self-esteem as predictor variables of social-phobia. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 139-152.
• Hovardaoğlu, S. (1992). Vücut algısı ölçeği. Psikiyatri, Psikoloji, Psikofarmakoloji (3P) Dergisi, 1(1), 11-26.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kavuk, E. & Demirtaş, H.(2021). Covid-19 pandemisi sürecinde öğretmenlerin uzaktan eğitimde yaşadığı zorluklar. E-International Journal of Pedandragogy (e-ijpa), 1(1), 55-73. Doi: https://trdoi.org/10.27579808/e-ijpa.20.
• Koç Özkan, T., Şimşek Küçükkelepçe, D., & Aydın Özkan, S. (2020). Gebelikte prenatal bağlanma ve vücut algısı arasındaki ilişki ve etkileyen faktörler. CBU-SBED, 7(1), 49-54.
• Mahperi Uluyol, F. (2020). Ben-Tovim Walker beden tutum ölçeği. Ayna Klinik Psikoloji Dergisi, 7(1), 57-77.
• Meneguzzo, P., Collantoni, E., Bonello, E., Vergine, M., Behrens, S.C., Tenconi, E., & Favaro, A. (2021). The role of sexual orientation in the relationships between body perception, body weight dissatisfaction, physical comparison, and eating psychopathology in the cisgender population. Eating and Weight Disorders-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, 26, 1985-2000.
• Neighbors, L.A., & Sobal, J. (2007). Prevalence and magnitude of body weight and shape dissatisfaction among university students. Eat Behav., 8, 429-439.
• Oktan, V., & Şahin, M. (2010). Kız ergenlerde beden imajı ve benlik saygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(2), 543-556.
• Önal, S., Özer, B.K., Sağır, M. Meşe Yavuz, C. & diğ. ( 2019). Üniversite öğrencilerinde beden algısı ve beden kitle endisi arasındaki ilişkinin incelenmesi. DTCF Dergisi, 59(1), 543-558
• Öncen, S., Aydın, S. & Molla, E. (2020). COVID-19 pandemisi döneminde sokağa çıkma sınırlaması olan ve olmayan illerde yaşayan spor bilimleri öğrencilerinin fiziksel aktivite düzeylerinin değerlendirmesi. Turkish Studies, 15(6), 739-749.
• Özateş Gelmez, Ö.G. (2021). Covıd-19’la mücadelenin aktif özneleri olarak gençler: salgına karşı dünyadan iyi uygulama örnekleri. Gençlik Araştırmaları Dergisi, 9 (Özel Sayı), 102-118.
• Öztürk, S. & İliş, B.E. (2020). Koronavirüs hastalığı 2019 (covıd-19) küresel salgının, ortaya çıkmasından itibaren meydana gelen önemli olayların kronolojisi. https://cdn.istanbul.edu.tr/FileHandler2.ashx?f=covid19_kronoloji_enformatik_by.pdf. Erişim Tarihi: 21.05.2021.
• Rekkers, M.E., Schefers, M., van Busschbach, J.T., & van Elburg, A.A. (2021). Measuring body satisfaction in women with eating disorders and healthy women: appearance-related and functional components in the Body Cathexis Scale (Dutch version). Eating and Weight Disorders.-Studies on Anorexia, Bulimia and Obesity, February https://doi.org/10.1007/s40519-021-01120-9.
• Sadanandan, S., D'Silva, F., & Renjith, V. (2021). Body cathexis among stroke survivors: a cross-sectional study. J. Neurosci Rural Pract., 12(1), 33-38. doi: 10.1055/s-0040-1716807. Epub Oct 27.
• Sarıtaş, E., & Barutçu, S. (2020). Öğretimde dijital dönüşüm ve öğrencilerin çevrimiçi öğrenmeye hazır bulunuşluğu: pandemi döneminde pamukkale üniversitesi. Öğrencileri üzerinde bir araştırma. İnternet Uygulamaları ve Yönetimi Dergisi, 11(1), 5-22.
• Secord, P.E., & Jourard, S., (1953). The appraisal of body-cathexisandthe self. Journal of Consultive Psychology, 17, 343-347.
• Serçemeli, M., &Kurnaz, E. (2020). COVİD-19 pandemi döneminde öğrencilerin uzaktan eğitim ve uzaktan muhasebe eğitimine yönelik bakış açıları üzerine bir araştırma. Uluslararası Sosyal Bilimler Akademik Araştırmalar Dergisi, 4(1), 40-53.
• Shanafelt, T., Ripp, J., & Trockel, M. (2020). Understanding and addressing sources of anxiety among health care professionals during the COVID-19 pandemic. Journal of American Medical Association, 323(21), 2133-2134.
• Şahinler, Y., Ulukan, M., & Ulukan, H. (2020). Covid-19 sürecinde fiziksel aktivite yapan spor bilimleri fakültesi öğrencilerinin saldırganlık düzeylerinin incelenmesi. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(1), 171-184.
• Şanlı E, (2008). Öğretmenlerde Fiziksel Aktivite Düzeyinin Yaş, Cinsiyet ve Beden Kitle İndeksi İlişkisi. Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.
• Şirin, T., Eratlı Şirin, Y., & Metin, M. (2021). Kriz zamanlarında spor örgüt yönetimi: covid-19 örneği. Akdeniz Spor Bilimleri Dergisi, 3(2), 331-345.
• Tuğay, E. (2019). Üniversite Öğrencilerinin Yaşam Kalitesi Beden Algısı ve Beslenme Durumunun Saptanması. Biruni Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Beslenme ve Diyetetik Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi.
• Tural, E. (2020). Covid-19 pandemi dönemi ev karantinasında fiziksel aktivite düzeyinin yaşam kalitesine etkisi. Van Sag Bil Derg., 13(Özel Sayı), 10-18.
• Uzun, R., Balcı, E., Günay, O., Özdil, K., & Küçük Öztürk, G. (2018). Hemşirelik öğrencilerinde yeme tutumları, beden algısı, benlik saygısı ve ilişkili etmenler. Ankara Sağlık Bilimleri Dergisi, (2), 48-63.
• Üstün, Ç. & Özçiftçi, S. (2020). COVID-19 pandemisinin sosyal yaşam ve etik düzlem üzerine etkileri: bir değerlendirme çalışması. Anatolian Clinic the Journal of Medical Sciences, 25(Supplement 1), 142-153.
• WHO, (2020). WHO Director-General's opening remarks at the media briefing on 2019 novel coronavirus, https://www.who.int/director-general/speeches/detail/who-director-general-s-opening-remarks-at-the-media-briefing-on-2019-novel-coronavirus. Erişim Tarihi 14.06.2021
• Yıldız, S., & Bektaş, F. (2021). Covid-19 salgınının çocukların boş zaman etkinliklerinde yarattığı değişimin ebeveyn görüşleriyle değerlendirilmesi. Gazi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 26(1), 99-122.