Team Sports Fan Commitment Scale Development Study

Yıl 2023, Cilt: 7 Sayı: 1, 26 - 39, 31.03.2023

Azmi Yetim Hayri Aydogan Emin Özdemir

https://doi.org/10.55238/seder.1225713

Öz

This research was carried out in order to develop the “Team Sports Fan Commitment Scale (TSFCS)” and to determine the fan profiles. The universe of the research consists of individuals who are connected to a team sport with a fan bond that will represent the theoretical framework. The sample consists of 977 supporters of team sports, who were determined by random sampling method from among the universe, and who voluntarily agreed to participate in our study. The Development of the Team Sports Fan Commitment Scale (TSFCS) consists of certain stages. First of all, an item pool was created to determine the scale items. Afterwards, expert opinions were received, pilot trials were carried out, and the reliability and validity of the scale were tested. Exploratory Factor Analysis (EFA) and Confirmatory Factor Analysis (CFA) were used to examine the construct validity of the scale, and it was also subjected to convergent validity and discriminant validity analyzes. Cronbach's Alpha reliability coefficient was calculated for the reliability test of the scale. The scores obtained from the validity and reliability tests as a result of the analyzes made support the 17-item 3-factor structure of TSFCS. In conclusion; It has been concluded that the Team Sports Fan Commitment Scale is a measurement tool that meets the qualifications for evaluating the commitment of team sports fans in the Turkish population.

Anahtar Kelimeler

sports, commitment, team commitment

Takım Sporları Taraftar Bağlılık Ölçeği Geliştirme Çalışması

Öz

Bu araştırma “Takım Sporları Taraftar Bağlılık Ölçeği (TSTBÖ)”nin geliştirilmesi ve taraftar profillerinin belirlenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın evrenini kuramsal çerçeveyi temsil edecek nitelikte bir takım sporuna taraftarlık bağı ile bağlı bireyler oluşturmaktadır. Örneklemini ise evren içinden seçkisiz tesadüfi örnekleme yöntemiyle belirlenen takım sporları taraftarı olan ve çalışmamıza gönüllü olarak katılmayı kabul eden 977 taraftar oluşturmaktadır. Takım Sporları Taraftar Bağlılık Ölçeği (TSTBÖ)’nin geliştirilmesi altı aşamadan oluşmaktadır. Ölçek maddelerinin belirlenmesi için öncelikle madde havuzu oluşturulmuştur. Daha sonra sırasıyla uzman görüşleri alınmış, pilot denemeler gerçekleştirilmiş ve ölçeğin güvenirlik ve geçerliliği test edilmiştir. Ölçeğin yapı geçerliliğinin incelenmesi için Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA) ve Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA)’dan faydalanılmış olup ayrıca yakınsak geçerlilik ve ayrışma geçerliliği analizlerine de tabii tutulmuştur. Ölçeğin güvenirliğin testi için de Cronbach’s Alpha güvenirlik katsayısı hesaplanmıştır. Yapılan analizler sonucunda geçerlik ve güvenirlik testlerinden elde edilen puanlar TSTBÖ’nün 17 maddeli 3 faktörlü yapısını desteklemektedir. Sonuç olarak; Takım Sporları Taraftar Bağlılık Ölçeği’nin Türk popülasyonunda takım sporları taraftarlarının bağlılıklarını ölçen bir araç olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Spor, Bağlılık, takım bağlılığı

Kaynakça

• Aldemir, C., & Eyüp, Ş. (2020). Yerel katılım ölçeği geçerlik ve güvenirlik çalışması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 34(4), 1473-1490.
• Aliyev, R. (2011). Farklı kültürlerden gelen yükseköğretim öğrencilerinin eğitim ortamlarındaki ilk etkileşim algılarının ve kültürlenme düzeylerinin incelenmesi. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eğitimde Psikolojik hizmetler Anabilim Dalı, Eğitim Psikolojisi Programı.
• Altun, M., & Koçak, S. (2015). Türkiye’nin sportif başarı açısından değerlendirilmesi: Bakü Avrupa Oyunları örneği. Spor Bilimleri Dergisi, 26(3), 114-128.
• Anderson, JC. & Gerbing, DW. (1984). The effect of sampling error on convergence, improper solutions, and goodness-of-fit indices for maximum likelihood confirmatory factor analysis. Psychometrika, 49(2), 155-173. https://doi.org/10.1007/BF02294170.
• Avcı, Y. E. (2014). Kültürel sermaye ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. International Journal of Social Science Research, 3(1).
• Ayaz, M. F. (2016). Çokkültürlülük algı ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 15(57), 463-471. doi:10.17755/esosder.11595.
• Ayazlar, G., & Ayazlar, R. A. (2016). Yerel Halkın Turizmin Etkilerine Yönelik Tutumunda Aidiyet Duygusu ve Yaşam Tatmininin Rolü/The Role of Sense of Belonging and Life Satisfaction on Local People’s Attitude towards Tourism Effects. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20(4), 1451-1470.
• Baumgartner, H. & Homburg, C. (1996). Applications of structural equation modeling in marketing and consumer research: A review, International Journal of Research in Marketing, 13 (2), 139-161.
• Bozdoğan, A.E. ve Öztürk, Ç. (2008). Coğrafya ile ilişkili fen konularının öğretimine yönelik öz-yeterlilik inanç ölçeğinin geliştirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi. Cilt:2, Sayı:2. 66-81.
• Bozgeyikli, H., Taşğın, Ö., & Eroğlu, S. E. (2018). Taraftar psikolojik bağlılık ölçeği Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. OPUS International Journal of Society Researches, 9(16), 481-497.
• Browne, W., Michael W. & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. Bollen KA. and Long JS. (Eds.), Testing structure equation models (p. 136-162). Newbury Park, CA.
• Bryant, FB. & Yarnold, PR. (1995). Temel bileşenler analizi ve açıklayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi. İçinde: Grimm, LG ve Yarnold PR, Eds., Çok Değişkenli İstatistikleri Okuma ve Anlama, American Psychological Association, Washington DC, 99-136.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı (11. Basım). Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık. Byrne, BM. (1998). Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programming. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.
• Cole, DA. (1987). Utility of confirmatory factor analysis in test validation research. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 55(4), 584–594. https://doi.org/10.1037/0022-006X.55.4.584
• Çelik, HE. ve Yılmaz, V. (2013). Yapısal eşitlik modellemesi temel kavramlar uygulamalar programlama. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, S. (2014). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik: Spss ve Lisrel Uygulamalar. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2016). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli İstatistik SPSS ve LISREL uygulamaları. 4. Baskı, Pegem Akademi. Ankara.
• De Maesschalck, R., Jouan-Rimbaud, D. & Massart, DL. (2000). The Mahalanobis Distance. Kemometri ve Akıllı Laboratuvar Sistemleri, 50, 1-18.
• Doğru, Y. B., Sayımer, İ., Çetin, C., & Fatih, K. (2021). Taraftar Motivasyon Faktörlerinin Psikolojik Bağlılık, Kulüp Ürünlerini Satın Alma ve Medya Yoluyla Kulübü Takip Etme Üzerindeki Etkileri: Yerel ve Ulusal Futbol Kulüpleri Düzeyinde Karşılaştırmalı Bir Araştırma. Gaziantep Üniversitesi Spor Bilimleri Dergisi, 6(1), 87-109.
• Erdinç, D. (2015). Genel aidiyet ölçeğinin psikometrik özellikleri: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal, 5(44), 37-47.
• Ergün, H., & Çelik, K. (2019). Örgütsel Bağlılık Ölçeği Türkçe Uyarlaması. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (34), 113-121.
• Eroğlu SY., Eroğlu E. (2020). Adaption of the spectator-based sports team reputation into Turkish: A validity and reliability study. International Journal of Eurasian Education and Culture. 10, 1704-1721. Study.
• Eskiler, E., Sarı, İ., Soyer, F. (2011). Takıma psikolojik bağlılık ölçeğinin Türkçe formunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 8(1), 1428-1440.
• Field, A. (2005). Discovering statistics using SPSS. Thousand Oaks, CA, US.
• Fornell, C. & Larcker, DF. (1981). Structural Equation Models with Unobservable Variables and Measurement Error: Algebra and Statistics. Journal of Marketing Research, 18 issue, 3; pages: 382-388. https://doi.org/10.1177/002224378101800313.
• Günay, N., & Tiryaki, Ş. (2003). Spor Taraftarı Özdeşleşme Ölçeğinin (Stöö) Geçerlik Ve Güvenirlik Çalışması. Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 14-26.
• Hair, JF., Anderson, RE., Babin, BJ. & Black, WC. (2010). Multivariate data analysis: A global perspective, Vol.7.
• Hatcher, L. (1994). A step-by-step approach to using the SAS system for factor analysis and structural equation modeling. Cary, NC: The SAS Institute.
• Hinkin, TR. (1995). Örgütler Araştırmasında Ölçek Geliştirme Uygulamalarına Bir Bakış. Yönetim Dergisi,21, 967-988.
• Hu, LT. & Bentler, PM. (1999). Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1–5
• Huang, CC., Wang, YM., Wu, TW. & Wang, PA. (2013). An empirical analysis of the antecedents and performance consequences of using the moodle platform. International Journal of Information & Education Technology, 3(2), 217.
• Işık, U. (2018). Profesyonel ve amatör futbolcuların sportif kendine güven ve sporcu kimlikleri arasındaki ilişki. Spor Eğitim Dergisi, 2(3), 26-35.
• İra, Ö. G. N., & Şahin, S. (2011). Örgüt Kültürü Ölçeğinin Geçerlik Ve Güvenirlilik Çalışması. Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1).
• Karaca, Y. (2019). Spor seyircilerinin zorbalık davranışlarının incelenmesi (futbol taraftarı örneği). Yayınlanmamış doktora tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya
• Karasar, N. (2009). Araştırmalarda Rapor Hazırlama, Nobel Yayıncılık, s:77, Ankara.
• Kelloway, EK. (1998). Using LISREL for Structural Equation Modeling: A Researcher's Guide. Thousand Oaks: SAGE Publications.
• Kline, RB. (2011). Yapısal Eşitlik Modellemesinin İlkeleri ve Uygulaması. Guilford Press, New York.
• Koç, A. & Budak, Y. (2021). Milli Değerlerin Kazanımında Sosyal ve Kültürel Faaliyetlerin Etkisi Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 54(54), 54-74.
• Korur N. E., Dever A. (2018). Spora Özel Merak Ölçeği (Sömö)‘Nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirliği. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6 (73), 219-227.
• Lawshe, CH. (1975). A Quantitative Approach to Content Validity. Personnel Psychology, 28(4), 563-575.
• Marsh, HW., Hau, KT., Artelt, C., Baumert, J., & Peschar, JL. (2006). OECD's brief self-report measure of educational psychology’s most useful affective constructs: Cross-cultural, psychometric comparisons across 25 countries. International Journal of Testing, 6(4), 311-360.
• McDonald, RP. & Ho, M.-HR. (2002). Principles and practice in reporting structural equation analyses. Psychological Methods, 7(1), 64–82.
• Nunnally, JC. & Berustein, IH. (1994). Psychometric theory (3rd edn), 248-292. New York: McGraw Hill. Özdamar, K. (2004). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (çok değişkenli analizler). Kaan Kitabevi, Eskişehir, 574.
• Parlak Bastik, F. (2020). Öğretmen adaylarının kültürlenme düzeylerinin yaşam doyumuna etkisinin incelenmesi (Master's thesis, Eğitim Bilimleri Enstitüsü).
• Reyhan, S., Müniroğlu, S., & Yetim, A. A. (2020). Taraftarların Futbolda Şiddetin Kaynağına İlişkin Görüşleri: Ölçek Geliştirme Çalışması. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 18(1), 213-224.
• Schermelleh-Engel, K. & Moosbruger, El Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, Vol.8, No.2, pp. 23-74.
• Seçer, İ. (2015). SPSS ve LISREL ile Pratik Veri Analizi (2. Baskı). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Şimşek, K. (2012). Mega Organizasyon Etkisi Ölçeği’nin Uyarlanmasi. Pamukkale Journal Of Sport Sciences, 3(2), 14-37.
• Taşmektepligil, M. Y., Çankaya, S., & Taner, T. U. (2015). Futbol Taraftarı Fanatiklik Ölçeği. Spor ve Performans Araştırmaları Dergisi, 6(1), 41-49.
• Tatlıdil, H. (1992). Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Analiz, H.Ü. Fen Fakültesi İstatistik Bölümü, Ankara: s.252.
• Tavşancıl, E. (2005). Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Yaşaroğlu, C. (2017). Place attachment scale: Turkish adaptation study Mekânsal bağlılık ölçeği: Türkçe’ye uyarlama çalışması. Journal of Human Sciences, 14(3), 2810-2817.
• Yeşiltaş, M., Türkmen, F., & Ayaz, N. (2011). Otel İşletmelerinde Algilanan Örgütsel Prestijin Örgütsel Vatandaşlik Davranişlari Üzerindeki Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 12(2).
• Yurdagül, H., (2005). Ölçek geliştirme çalışmalarında kapsam geçerliği için kapsam geçerlik indekslerinin kullanılması. XIV Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. (S.1-6)28-30 Eylül Denizli.
• Yüksekbilgili, Z. (2017). Spor Takımı Evangelizmi (eFANgelizm) Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Güvenirlik ve Geçerlilik Çalışması. Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 24(3), 959-969.
• Wilson, FR., Pan, W. & Schumsky, DA. (2012). Recalculation of the Critical Values for Lawshe’s Content Validity Ratio. Measurement and Evaluation in Counseling and Development, 45(3), 197-210.