Narayama Türküsü (Bushi-Ko) Filmi Üzerinden Yaşlanmanın Sosyo-Kültürel İzdüşümü

Yıl 2020, Cilt: 4 Sayı: 4, 51 - 64, 30.01.2021

Beyza Huriye Turgut

Öz

İnsan hayatı boyunca koşulsuz bir deneyim olan yaşlanma, yaşam örüntüsünün son halkasını oluşturmaktadır. Bu kuşakta yer alan yaşlı bireyler, fiziksel ve mental güç kaybı yaşadıkları için toplum tarafından sosyal dışlanmaya maruz kalmaktadırlar. Shohei İmamura yönetiminde 1983 yılında vizyona giren The Ballad of Narayama filmi “Bushi-Ko”, yaşlanmaya odaklanıyor. Konu edilen yaşlanma, Japonya kırsalında süregelen kültür ve inanç pratiklerine göre altmış dokuz yaşını dolduran her yaşlı birey, Narayama dağına bırakılıp ölüme terk edilmektedir. Bu kadim kültür pratiğiyle yaşlı bireylerin toplumdan sadece tecrit edilmesi değil, aynı zamanda topyekûn bir imhanın ritüeller dolayımıyla meşrulaştırılmasına ve yaşlı bireyler için öngörülen “ıskartaya çıkarılabilir yaşamlar” olarak karşımıza çıkmaktadır. Modern yaşam kültürüyle birlikte belirginleşen “sistematik umursamazlık” yaşlı bireyleri sosyal çemberin dışına itmektedir. Narayama Türküsü filmi, yaşlanma tecrübesini “başkasının bedenine misafir olma” deneyimiyle, izleyicide özdeşleşme duygulanımıyla süregelen kültür örüntüsünü bozuma uğratıyor. Bu çalışmada, Narayama Türküsü filmi üzerinden,
dokümanter ve tematik perspektif geliştirilerek, Japonya kültüründe yaşlanma olgusuna yönelik bir iz sürülmektedir.

Anahtar Kelimeler

yaşlanma, sosyal dışlanma, Japon kültürü

Kaynakça

• Adams, C. J. (2010). Etin Cinsel Politikası: Feminist-Vejetaryen Eleştirel Kuram. (Çev. G. Tezcan, M. E. Boyacıoğlu). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Bauman, Z. (2020). Iskarta Hayatlar Modernite ve Safraları. (Çev. O. Yener). Tellekt Yayınevi.
• Butler, J. (2018). Biziz Halk, Toplanma Özgürlüğü Üzerine Düşünceler, (Çev. F. B. Aydar). İstanbul: Koç Üniversitesi Yayınları.
• Clastres, Pierre (1992). Vahşi Savaşçının Mutsuzluğu: Siyasal Antropoloji Araştırmaları. (Çev. Alev Türker, M. Sert). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Clastres, Pierre (1992). Vahşi Savaşçının Mutsuzluğu: Siyasal Antropoloji Araştırmaları. (Çev. Alev Türker, M. Sert). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• Deleuze, G. (1989). Cinema 2: The Time-Image. Londra: The Athlone Press.
• Direk, Z. (der.) (2014). Cinsiyetli Olmak Sosyal Bilimlere Feminist Bakışlar. (4. bs.). Yapı Kredi Yaynları.
• Fo, D. ve Rame, F. (1994) Kadın Oyunları, Boyut Tiyatro/Oyun Dizisi-9. (Çev. F. Demirel). Açılım Yayınları.
• Geertz, C. (2010). Kültürlerin Yorumlanması. (Çev. H. Gür). Ankara: Dost Yayınevi.
• Harman, Ö. F. (1993). Dağ. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, içinde (8. Cilt ss. 400-401.).
• Malinowski, B. (1948). Magic, Science and Religion. Printed In The United States Of America. The Free Press: Glencoe, Illinois.
• Marcos, S. (der.) (2006). Bedenler, Dinler ve Toplumsal Cinsiyet. (Çev. S. Küçük Çoban). Ankara: Ütopya Yayınevi.
• Mbembe, A. (2003). “Necropolitics”, içinde Public Culture. Sayı: 15(1). pp. 11-40.
• Morin, E. (2005). The Cinema or The Imaginary Man, Minneapolis: University Of Minnesota Press.
• Özdemir, M. (2013). Türk Kültüründe Dağ Kültü ve Bir Yüce Dağ: Halbaba. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 2. (9). ss. 141-163.
• Price, S. R. F. (2004). Ritüel ve İktidar: Küçük Asya'da Roma İmparatorluk Kültü. (Çev. T. Esin). Ankara: İmge Kitabevi.
• Price, S. R. F. (2004). Ritüel ve İktidar: Küçük Asya'da Roma İmparatorluk Kültü. (Çev. T. Esin). Ankara: İmge Kitabevi.
• Sapir, E. (1924). Culture, Genuine and Spurious. American Journal of Sociology, 29. (40). pp. 1-29.
• Scully, D. (2013). Cinsel Şiddeti Anlamak Tutuklu Tecavüzcü Erkekler Üzerine Bir inceleme (Çev. Ş. Tekeli ve L. Aytek). İstanbul: Metis Yayınları.
• Sorokin, P. A. (1947). Society. Culture and personality: Their structure and dynamics. New york: Harper and Brothers.
• Tecimer, Ö. (2006). Sinema Modern Mitoloji. İstanbul: Plan B. Yayınları.
• Türkoğlu, N. (2011). Psikanaliz ve Sinema Üzerine. M. İri. (Ed.), Sinema Araştırmaları: Kuramlar, Kavramlar, Yaklaşımlar İçinde (ss.143-156.). İstanbul: Derin Yayınları.
• Türk Dil Kurumu (TDK). https://sozluk.gov.tr/ Erişim Tarihi: 11.01.202.
• https://www.japan-zone.com/modern/imamura_shohei.shtml Erişim Tarihi: 12.01.202.
• https://www.britannica.com/event/Meiji-Restoration Erişim Tarihi: 12.01.202.
• https://www.ndl.go.jp/constitution/e/etc/c02.html#s1 Erişim Tarihi: 12.01.202.
• http://azizyardimli.com/japon_devrimi/07_japonya_meiji_restorasyonu.html 13.01.2021
• https://www.youtube.com/watch?v=6OL_NjhSDCw Erişim Tarihi: 13.01.202.
• https://www.univie.ac.at/rel_jap/an/Geschichte Erişim Tarihi: 13.01.202.