FEBRUARY 28 PROCESS AND TÜSİAD’S VIEW OF THE PROCESS AS A NON- GOVERMENTAL ORGANIZATION

Yıl 2012, Cilt: 1 Sayı: 3, 59 - 74, 01.09.2012

Ergün Dilaveroğlu

Öz

The process of February 28 coup began with the founding of the Refahyol government and rised with the
frame of event such as fast-breaking dinner (iftar) at Prime Minister’s residence, Taksim mosque
project. The result was the military memorandum issued by Turkish Military after National Security
Council meeting at February 28, 1997. As a result of the decisions, secret organisations that named
‘working group of the western’ has been created (which has been uncovered soon), women wearing
headscarwes were not left free to be educated, working freedom of some has been taken away because
of different excuses. In addition to these, this process had some economic repercussions. Considering the
process in terms of economic interests of the country, there has been several practices adverse to the
interests of the country especially through otherizing some of the capital owners.
Founded in year 1971 as a non-governmental organization, TUSIAD has aimed to deliver their thoughts
about certain business sectors to the governmental organizations and intended to protect the interests of its
members. However, being a continuously growing institution and having backed by an ever growing
economic power, TUSIAD has not restricted himself with mentioned purposes. They have periodically let
different people prepare diverse reports and periodicals through which the opinions about the political
issues have been expressed in the form of suggestions. Particularly a report which was prepared by TUSIAD
in year 1997 containing recommendations on how democracy can be even more strengthened was rejected
by some of the members arguing that the suggestions did not reflect TUSIAD’s views.The report has
declared the ideal situation from its point of view in terms of democracy, but İt could be said that, in the
period of February 28,the concept of democracy which defined in the report has not been defended in the
same way of determination.

Anahtar Kelimeler

28 February, Civil Society, TÜSİAD, Democracy, Refahyol

28 ŞUBAT SÜRECİ VE BİR SİVİL TOPLUM KURULUŞU OLARAK TÜSİAD’IN SÜRECE BAKIŞI

Öz

Türkiye’de politik, ekonomik ve toplumsal hayat üzerinde oldukça önemli sonuçlar ortaya çıkaran 28 Şubat
süreci Refahyol hükümetinin kuruluşu ile başlamış ve Sincan olayı, başbakanlıkta iftar yemeği ve taksime
cami projesi gibi bir dizi gerekçeyle beraber demokratik bir biçimde oluşmuş meclisten çıkmış hükümete, 28
Şubat 1997 tarihinde MGK toplantısında alınan kararların uygulanmak üzere empoze edilmesiyle olgunluk
aşamasına ulaşılmıştır. MGK’da alınan kararlar çerçevesinde; daha sonra varlığı ortaya çıkmış olan Batı
Çalışma Grubu kurulmuş, bir takım insanların eğitim hak ve özgürlükleri engellenerek çalışma
özgürlüğünün kullanılması dahi değişik engellerle karşılaşmıştır. Öte yandan, ülkenin ekonomik menfaatleri
açısından süreç değerlendirildiğinde sermaye sahiplerinin bir kısmının ötekileştirilmesi şeklinde
uygulamalarla karşılaşıldığı görülmüştür.
28 Şubat sürecinin ekonomik açıdan bir değerlendirmeye tabi tutulması, Türkiye’deki önemli aktörleri
analize dahil etmeyi gerektirecektir. Bu bağlamda bir sivil toplum kuruluşu olarak görüşleriyle önemli etkileri
olan TÜSİAD, söz konusu süreci irdelerken dikkate alınması gereken bir aktör olarak ifade edilebilir. 1971
yılında bir sivil toplum kuruluşu olarak kurulan TÜSİAD’ın, kuruluşundaki ana hedef sektörün
düşüncelerini daha rahat bir şekilde yöneticilere duyurmak ve üyelerinin menfaatlerini kollamaktır. Fakat
gün geçtikçe büyüyen ve ekonomik gücü arkasına alan bu kuruluş, sadece bu amaçla kendisini sınırlı
görmemiş ve ülke siyasetinde söz söyler duruma gelmiştir. Bu çerçevede farklı zamanlarda hazırlatılan
raporlar ve süreli yayınlar aracılığıyla TÜSİAD, siyasi meselelere yaklaşımlarını ortaya koymuştur. Özellikle
1997 yılında hazırlatılan ve demokrasinin daha fazla güçlenmesi için öneriler içeren rapor, tepkilerin
ardından bir kısım üyeler tarafından reddedilmiş, TÜSİAD’ın görüşlerini yansıtmadığı öne sürülmüştür.
Önemli bir sivil toplum kuruluşu olan ve siyasa oluşturma süreçlerini etkileyebilme kapasitesine
sahip olan TÜSİAD’ın 28 Şubat sürecine yaklaşımının irdelenmesi, halihazırdaki çalışmanın ana
amacı olarak ifade edilebilir. Rapor TÜSİAD’ın demokrasi anlayışını yansıtmakla beraber, 28
Şubat sürecine gelindiğinde raporda yansıtılan demokrasi anlayışının aynı kararlılıkla
savunulamadığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler

28 Şubat, Sivil Toplum, TÜSİAD, Demokrasi, Refahyol