TÜRKİYE EKONOMİSİNDE DÖVİZ KURU AYARLAMALARININ MARSHALL – LERNER KOŞULUNDA J – ETKİSİNİN GEÇERSİZLİĞİ, 2005-2017

Yıl 2018, Cilt: 7 Sayı: 3, 22 - 39, 11.10.2018

Hüseyin Tezer

Öz

Uzun yıllardan
beri çözümlenemeyen ve sürekli tekrarlanan ekonomik krizlerin temel
nedenlerinden biri olan dış ticaret açığının altında yatan asıl sebep, dış
ticarette rekabet üstünlüğüne sahip olunamamasıdır. Ülke ekonomisinde ithal
girdiye bağımlı bir üretim yapısına sahip olması ve buna ilaveten ülke
ekonomisinin ihracat yapısının gelişmekte olan ülke gurupları içinde yer alması
olumsuzlukların önemli nedenlerindendir. 2000’lere kadar sabit ve gözetimli
dalgalı kur politikasına dayalı bir sistemde işleyen para politikaları
2000-2001 krizinden sonra dalgalı kur sistemine geçmesine rağmen ülke
ekonomisinde piyasa ayarlamalı devalüasyonlar sürekli yapılagelmiştir. Bu
çalışmada, Türkiye ekonomisinin dış ticaret gelişmeleri, Marshall- Lerner
koşulunda, J- teorisinin ithalat ve ihracatın talep esnekliklerinin 1’den büyük
olma koşuluna bağlı bir değerlendirmenin yetersizliği üzerine olacaktır.. İş
gücü maliyetleri ve işgücü verimlilik seviyesi, teknoloji kullanım oranları,
üretimde kullanılan ara malı ve sermaye mallarının maliyetlerinin dış ticaret
üzerinde yarattığı etkiler Marshall - Lerner ve J-Teorisi koşulunda
değerlendirilecektir.

Anahtar Kelimeler

Makroekonomi, İktisat Teorisi

EXCHANGE RATE ADJUSTMENTS IN TURKEY ECONOMY, INVALIDITY OF J- EFFECT IN MARSHALL – LERNER CONDITION 2005 - 2017

Öz

One of the main reasons
behind the unresolved and repeated economic crises that have been untold since
many years is that the main reason behind the foreign trade deficit is the
inability to have competitive advantage in foreign trade. The fact that the
country has a production structure dependent on imported inputs in the economy
and the fact that the export structure of the country's economy is included in
the developing country groups is also an important reason for the negativities.
In this study, the foreign trade developments of the Turkish economy will be
based on the inadequacy of the Marshall-Lerner condition is greater than the
demand flexibility of import and export is greater than 1. The effects of labor
cost and labor productivity level, intermediate goods and capital goods used in
production on foreign trade will be evaluated under the condition of Marshall-Lerner
and J-Theory

Anahtar Kelimeler

Macroeconomics, , Economy Policy, Turkish Economy, Money Policy

Kaynakça

• Kaynakça; AVCI, M. & UYSAL, S. & TAŞÇI, R. (2016). Türk İmalat Sanayinin Teknolojik Yapısı Üzerine Bir Değerlendirme, Sosyal ve Beşeri Bilimler Araştırmaları Dergisi. Journal of Social Sciences and Humanities Reserarches. Bahar/ Spring 2016-Cilt / Volume 17- Sayı /Issue 36.
• ERSUNGUR, Ş. M. & EKİNCİ, E. D. & TAKIM, A. (2011). Türkiye Ekonomisinde İthalata Bağımlılıktaki Değişme: Girdi-Çıktı Yaklaşımıyla Bir Uygulama, Atatürk Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi. 10. Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu Özel Sayısı, 2011. Erzurum.
• EŞİYOK, B. A. (2013). Türkiye’de İmalat Sanayinin Teknolojik Yapısı: Sürdürülebilir mi? İktisat ve Toplum Dergisi, Mayıs - Haziran 2013. http://www.inovasyon.org/pdf/B.AliEsiyok.Imalat.San.TeknoYap%C4%B1.pdf
• GÖÇER, İ. & ELMAS, B. (2013). Genişletilmiş Marshall-Lerner Koşulu Çerçevesinde Reel Döviz Kuru Değişimlerinin Türkiye’nin Dış Ticaret Performansına Etkileri: Çoklu Yapısal Kırılmalı Zaman Serisi Analizi. BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar. Cilt : 7, Sayı:1, 2013.
• HEPAKTAN, E. (2009). Türkiye’nin Marshall-Lerner Koşuluna İlişkin Parçalı Eş Bütünleşme Analizi, Yönetim Ve Ekonomi Dergisi, Cilt : 16, Sayı :1, 2009.
• KARAMELİKLİ, H. (2016). Türkiye’nin Dış Ticaret Dengesinde J-Eğrisi Etkisi. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırma Dergisi, Cilt: 5 Sayı: 3, ss : 389-402.
• GENÇ, Ö. (2016). Türkiye Ara Malı Dış Ticareti (Sektörel Analiz), Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Müdürlüğü Ocak 2016, Ankara
• ÖZEN, A E. (2015). Seçilmiş Göstergelerle Türkiye İmalat Sanayinin Analizi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi Sayı 5. ss. 140-162. Nevşehir.
• ÜNSAL, E. M. (2009). Makro İktisat. İmaj Yayınevi, Ankara.
• VERGİL, H & Erdoğan, S. (2009). Döviz Kuru-Ticaret İlişkisi Türkiye Örneği. ZKU Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 9 ss :3 5-57.
• YAZICI, R. (2016). Finansal Krizlerin Önlenmesinde Katılım Bankacılığı Sisteminin Rolü Üzerine Bir Değerlendirme, SAKARYA İKTİSAT DERGİSİ/THE SAKARYA
• JOURNAL OF ECONOMICS, 25 Nisan 2016. T.C. Kalkınma Bakanlığı, Türkiye Ekonomisinde Haftalık Gelişmeler ve Genel Görünüm. Yıllık Programlar ve Konjonktür Değerlendirme Genel Müdürlüğü 13 Ocak 2017. S. 16
• http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/TurkiyeEkonomisindekiHaftalikGelismeler/Attachments/1/T%C3%BCrkiye%20Ekonomisinde%20Haftal%C4%B1k%20Geli%C5%9Fmeler%20ve%20Genel%20G%C3%B6r%C3%BCn%C3%BCm%208%20Aral%C4%B1k%202017.pdf. http://www.tcmb.gov.tr/wps/wcm/connect/51c68591-b085-4bd9-8bb0-b9c105eed4d1/DUY2017-08.pdf?MOD=AJPERES&CACHEID=ROOTWORKSPACE-51c68591-b085-4bd9-8bb0-b9c105eed4d1-lDQtnNU https://tobb.org.tr/SanayiMudurlugu/Documents/YerliMali/Eurostat%20verilerine%20gore%20teknoloji%20siniflamalari.docx. http://www.ankesob.org.tr/mevzuat/esaslar/OnuncuKalkinmaPlani/ithalataOlanBagimliliginAzaltilmasiProgramiEylemPlani.pdf http://www.tuik.gov.tr/UstMenu.do?metod=kategorist