Fındık Üretimine Yönelik Mali Desteklerin Yeterlilik ve Çiftçi Memnuniyeti Yönünden Değerlendirilmesi

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 299 - 332, 31.12.2020

Hamdi Furkan Günay Uğur Uyğun Fatih Yardımcıoğlu

Öz

Tarım sektörünün önemi ve sahip olduğu özellikleri nedeniyle sektörün mali yönden desteklenmesine ilişkin düzenlemeler, tarımsal politikaların dizaynında önemli bir yere sahiptir. Türkiye’de bu önemin bilinciyle tarım sektörüne yönelik çeşitli destekleme politikaları takip etmektedir. Bu destekleme kapsamında yer alan tarımsal ürünlerden biri de fındıktır. Fındık geçmişten bu yana Türkiye’nin milli gelir, ihracat ve istihdamdaki payıyla ekonomik ve sosyal hayatında önemli bir pay bulmaktadır. Bu noktadan hareketle bu çalışma, fındık çiftçilerinin fındık üretimine yönelik mali desteklere ilişkin görüşlerini araştırmayı amaçlamaktadır. Çalışma kapsamında Giresun’da fındık üreticisi 396 fındık üreticisine anket uygulanmıştır. Araştırma neticesinde çiftçilerin büyük kısmı mevcut destekleme usulünden memnun olmakla beraber, destek miktarının maliyetleri yeterince karşılamadığını düşünmektedir.

Anahtar Kelimeler

Tarım, Mali Destek, Anket

Evaluation of Fiscal Support on Hazelnut Production in point of Efficiency and Farmer Content

Öz

Due to agricultural sector’s importance and qualifications it has utmost importance regarding to support of sector by fiscal policy and agricultural regulations. Aware of this importance, Turkey, follows different kinds of support policies in regard to agriculture. One of the product is hazelnut within the context of this agricultural suppor policy. Since the past, hazelnut has an important share of Turkey’s gross domestic product, exportation and employment. From this point of view, this study aims to search opinion of hazelnut farmers regarding to hazelnut production support policy. A poll conducted to 396 hazelnut manufacturer within the scope of study. Although most of the farmers are content with the existing fiscal support administration, they think amount of support don’t meet with cost according to the result of the study.

Anahtar Kelimeler

Agricultre, Fiscal Support, Poll

Kaynakça

• Dinler, T., Yaltırık, A., Çetin, B., Özkan, B., Gülçubuk, B., Sürmeli, E., Ekmen, E., Saner, G., Akçaöz, H., Uysal Ö. K., Karaaslan, S., Kıymaz, T., 2005, Tarımda Risk Yönetimi ve Tarım sigortaları, Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, 3-7 Ocak 22005, Ankara.
• Doğanay, H. (2012), “Türkiye Fındık Meyvacılığındaki Yeni Gelişmeler”, Eastern Geographical Review, 27.
• Fair Labor Association (2011), “Assessment of the Hazelnut Supply Chain andHazelnut Harvest in Turkey”, http://www.fairlabor.org/report/assessment-hazelnut-supply-chain-and-hazelnut-harvest-turkey, (13.05.20).
• FAO (2020), http://www fao org/faostat/en/#data/QC, (17.05.20).
• Giresun Ticaret Borsası (2015), “Piyasa Analizleri”, http://www.giresuntb.org.tr/images/piyasaanalizi2.pdf, (16.05.20).
• Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı (2018), “Destekleme Bülteni 2018”, https://www.tarimorman.gov.tr/SGB/TARYAT/Belgeler/TARIMSAL%20DESTEKLER%202018.pdf, (03.01.2020).
• Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (2016), “2016 Yılı Fındık Raporu”, http://koop.gtb.gov.tr /data/58e5f49b1a79f54dd851b458/2016%20F%C4%B1nd%C4%B1k%20Raporu.pdf, (06.04.2020).
• Gündüz, R., Topak, C., Yazar, Ö. M., Küçükkavruk, K. ve Aksakal, E. (2018), Fındık Sektör Araştırması Raporu, https://goo.gl/FqxmUu, (20.05.20).
• Kayalak, S. (2009), Türkiye Fındık Piyasasındaki Ekonomik Değişkenlerin Yapısal Değişimi ve Zaman Serisi Analizi, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• ----------- (2012), “Türkiye’de ve Dünyada Fındık Politikaları”, Tarım Ekonomisi Dergisi, 2012; 18 (2): 43–53.
• KİB (2017), http://www.kib.org.tr/files/downloads/2017-ULKELER.pdf, (11.03.20).
• Kılıç O., Ceyhan V. ve Alkan I. (2009), “Determinants of economic efficiency: A case study of hazelnut (Corylus avellana) farms in Samsun Province, Turkey”, New Zealand Journal of Crop and Horticultural Science, 37:3, 263-270.
• Kooperatifçilik Genel Müdürlüğü (2018), 2017 Yılı Fındık Raporu, https://goo.gl/23wnEr, (12.05.2020).
• Öztürk, D. ve Akçay, Y. (2011), “Fındık Yetiştiriciliğinin Yatırım Analizi ve Karlılığının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma (Samsun ili Çarşamba ve Terme Ovası Örneği)”, KMÜ Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si 13 (21): 65-73, 2011.
• Öztürk, D. ve Arıcı Y. K. (2017), “Fındık İşletmelerinin Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Analizi: Samsun İli Örneği”, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 7(1), 21-34, Mart 2017.
• Sıray, E. ve Akçay, Y. (2010), “Giresun İli Merkez İlçede Fındık Yetiştiren İşletmelerin Ekonomik Analizi Üretim ve Pazarlama Sorunlarının Belirlenmesi Üzerine Bir Araştırma”, GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2010, 27(1), ss. 43-56.
• Sıray E., Akman R., Savran H. E., Duyar Ö., Özdemir F., Göğüs A. ve Sayılı M. (2015), “Fındık Yetiştiriciliği Konusunda Çalışan Araştırmacıların Mevcut Durumu ve Sorunlarının Belirlenmesi”, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, (2015) 32 (3), ss. 22-28.
• Sıray E., Duyar Ö., Özdemir F. ve Ertekin F. (2012), “Batı Karadeniz Bölgesinde Fındık Yetiştiriciliğinde Eğitim ve Yayım Altyapı İhtiyacının Belirlenmesi”, GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2012, 29 (2), ss. 9-18.
• Sobutay, T. (2006), “Fındık Sektör Araştırması”, İstanbul Ticaret Odası Dış Ticaret Şubesi Uygulama Servisi, 26 Haziran 2006.
• TAGEM (2017), “Tarım Ürünleri Piyasaları: Fındık”, https://goo.gl/ex42NZ, (03.03.20).
• TMO (2016), 2016 Yılı Fındık Sektör Raporu, https://goo gl/6fq8Yy, (03.01.2020).
• TMO (2019), 2018 Yılı Fındık Sektör Raporu, http://www.tmo.gov.tr/Upload/Document/ findiksektorraporu2018 .pdf, (17.05.20).
• Topçu, Y. (2008), “Çiftçilerin Tarımsal Destekleme Politikalarından Faydalanma İstekliliğinde Etkili Olan Faktörlerin Analizi: Erzurum İli Örneği”, Akdeniz Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, 21(2), ss. 205–212.
• Tunçer, M. ve Günay, H.F. (2017), “Türkiye’de Tarıma Yönelik Desteklerin Avrupa Birliği Perspektifinden Değerlendirilmesi”, Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, Cilt 4, Sayı 8 (2017), s.15-30.
• Yıldız, Ö. ve Dağdemir, V. (2017), “Sakarya İlinde Fındık Üretim Maliyeti”, Tarım Ekonomisi Dergisi, Cilt:23 Sayı:1, ss. 37-42.