Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

İTHALATIN EKONOMİK BÜYÜMEYLE OLAN İLİŞKİSİ

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 356 - 373, 31.12.2020

Adnan Doğruyol Zeliha Polat Selahaddin Kutlar

Öz

Ülkelerin bir önceki dönemlerine göre kapasitelerinde meydana gelen artışlar o ülkelerin ekonomik büyümelerinin hızlarını göstermektedir. Dış ticaret genel olarak uluslararası mal ticaretini kapsamaktadır. Bunun yanı sıra hizmet ticaretini, yatırım gelir ve giderlerini, cari işlemleri, mal ithalat ve ihracatını kapsar. Dış ticaret kalemleri ihracat ve ithalat işlemlerinden oluşmaktadır. Dış ticarette temel hedef ihracatı arttırmak ve ithalatı kısmaktır. Bu doğrultuda dış ticaret politikaları oluşturulmuştur. Dış ticarette temel güdü ekonomik büyümeyi ve kalkınmayı sağlamaktır. Türkiye ekonomisinde dış ticaret politikaları 1980 öncesi ve sonrası olmak üzere iki farklı döneme ayrılmaktadır. 1980 öncesi dönemde dış ticarette ithal ikameye dayalı korumacı politikalar uygulanmıştır. Bu çalışmada ithalat ve ekonomik büyüme ilişkisine değinilmiş ve Türkiye ekonomisinin 2000-2019 yılları arasındaki ithalat ve GSYH çeyreklik veri setleri kullanılarak ekonometrik analiz yapılmıştır. Veriler arasındaki nedenselliğin yönünü belirlemek için Granger nedensellik testi yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış Ticaret, Büyüme Büyüme İthalat Granger nedensellik testi

Kaynakça

  • Aytaç, D., & Güran, M.C. (2010). Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler Mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz. Sosyo Ekonomi, 6(13), 129-152.
  • Bağırtan, M. (2018). Türkiye’de Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi.
  • Çelik, K., Kalaycı, C., & Sandalcılar, A.R. (2016). Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi. Celepler Matbaacılık Basın Yayım ve Dağıtım.
  • Çütçü, İ., & Yaşar, M. (2019). Ekonomik Büyüme İle Dış Ticaret Politikaları Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı Testlerle Ekonometrik Bir Analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 265-282.
  • Demirhan, E. (2005). Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 76-88.
  • Güngör, B., & Kurt, S. (2007). Dışa Açıklık ve Kalkınma İlişkisi (1968-2003): Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 197-210.
  • Herrerias, M.J., & Orts, V. (2010). Is The Export-Led Growth Hypothesis Enough To Account For China’s Growth?. China & World Economy, 18(4), 34-51.
  • Hüseyni, İ. (2012). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Analizi Türkiye Örneği: 1980-2010. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • İthali Yasak Olan Veya İthaline İzin Verilmeyen Eşya Ve İlgili Mevzuat, https://www.verginet.net/ (21 Nisan 2019).
  • Kaya, F. (2017). Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Korkmaz, S., & Aydın, A. (2015). Türkiye’de Dış Ticaret- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(3), 47-76.
  • Koşar, A. (2018). Türkiye’nin Son 10 Yılda En Çok İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkelerin Hiyerarşik Kümeleme Analizi İle Gruplandırılması ve Değerlendirilmesi. MAKÜ- Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 17-28.
  • Köksal, M. (2016). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Kurt, S., & Terzi, H. (2007). İmalat Sanayi Dış Ticareti Verimlilik ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. KTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 25-46.
  • Kutlar, A. (2007). Ekonometriye Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Pata, U.K. (2017). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkileri: Toda- Yamamoto Nedensellik Analizi (1971-2014). Atatürk üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(1), 199-134.
  • Ramos, F.F.R. (2001). Exports, İmports and Economic Growth in Portugal: Evidence From Causality and Cointegration Analysis. Economic Modelling, 18(4), 613-623.
  • Şerefli, M. (2016). Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 136-143.
  • Tarı, R. (2014). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Taştan, H. (2010). Türkiye’de İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkilerinin Spektral Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 87-98.
  • TÜİK. Dış Ticaret Değerleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (23 Nisan 2019).
  • TÜİK. Ülkelere Göre Yıllık İthalat (En Çok İthalat Yapılan 20 Ülke). http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (23 Nisan 2019).

Yıl 2020, Cilt: 9 Sayı: 4, 356 - 373, 31.12.2020

Adnan Doğruyol Zeliha Polat Selahaddin Kutlar

Öz

Occurring in the capacities of the countries compared to the previous periods
the increases show the speed of economic growth of those countries. Foreign trade generally includes international commodity trade. In addition, service trade, investment income and expenses, current transactions, including the import and export of goods. Foreign trade items It consists of export and import transactions. Basic in foreign trade the goal is to increase exports and reduce imports. Accordingly, external trade policies have been established. Basic motive in foreign trade to ensure economic growth and development. outside Turkey's economy trade policies, before and after 1980. It is divided into periods. Before 1980, import substitution in foreign trade protectionist policies have been implemented. In this study, import and relations were touched on economic growth of Turkey's economy Quarterly data sets of imports and GDP between 2000-2019 Econometric analysis has been done using. Between data Granger causality test to determine the direction of causation has been made.

Anahtar Kelimeler

Froeign Trade Growth GDP Granger Causality Test

Kaynakça

  • Aytaç, D., & Güran, M.C. (2010). Kamu Harcamalarının Bileşimi Ekonomik Büyümeyi Etkiler Mi? Türkiye Ekonomisi İçin Bir Analiz. Sosyo Ekonomi, 6(13), 129-152.
  • Bağırtan, M. (2018). Türkiye’de Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Tekirdağ: Namık Kemal Üniversitesi.
  • Çelik, K., Kalaycı, C., & Sandalcılar, A.R. (2016). Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi. Celepler Matbaacılık Basın Yayım ve Dağıtım.
  • Çütçü, İ., & Yaşar, M. (2019). Ekonomik Büyüme İle Dış Ticaret Politikaları Arasındaki İlişki: Yapısal Kırılmalı Testlerle Ekonometrik Bir Analiz. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 33(1), 265-282.
  • Demirhan, E. (2005). Büyüme ve İhracat Arasındaki Nedensellik İlişkisi: Türkiye Örneği. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 60(4), 76-88.
  • Güngör, B., & Kurt, S. (2007). Dışa Açıklık ve Kalkınma İlişkisi (1968-2003): Türkiye Örneği. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(2), 197-210.
  • Herrerias, M.J., & Orts, V. (2010). Is The Export-Led Growth Hypothesis Enough To Account For China’s Growth?. China & World Economy, 18(4), 34-51.
  • Hüseyni, İ. (2012). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme Analizi Türkiye Örneği: 1980-2010. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi.
  • İthali Yasak Olan Veya İthaline İzin Verilmeyen Eşya Ve İlgili Mevzuat, https://www.verginet.net/ (21 Nisan 2019).
  • Kaya, F. (2017). Dış Ticaret İşlemleri Yönetimi. İstanbul: Beta Yayınları.
  • Korkmaz, S., & Aydın, A. (2015). Türkiye’de Dış Ticaret- Ekonomik Büyüme İlişkisi: Nedensellik Analizi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 10(3), 47-76.
  • Koşar, A. (2018). Türkiye’nin Son 10 Yılda En Çok İhracat ve İthalat Yaptığı Ülkelerin Hiyerarşik Kümeleme Analizi İle Gruplandırılması ve Değerlendirilmesi. MAKÜ- Bucak İşletme Fakültesi Dergisi, 1(1), 17-28.
  • Köksal, M. (2016). Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkisi: Türkiye Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi.
  • Kurt, S., & Terzi, H. (2007). İmalat Sanayi Dış Ticareti Verimlilik ve Ekonomik Büyüme İlişkisi. KTÜ İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 21(1), 25-46.
  • Kutlar, A. (2007). Ekonometriye Giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Pata, U.K. (2017). Türkiye’de Dış Ticaret ve Ekonomik Büyüme İlişkileri: Toda- Yamamoto Nedensellik Analizi (1971-2014). Atatürk üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 31(1), 199-134.
  • Ramos, F.F.R. (2001). Exports, İmports and Economic Growth in Portugal: Evidence From Causality and Cointegration Analysis. Economic Modelling, 18(4), 613-623.
  • Şerefli, M. (2016). Dış Ticaretin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi: Türkiye Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13, 136-143.
  • Tarı, R. (2014). Ekonometri. Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
  • Taştan, H. (2010). Türkiye’de İhracat, İthalat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Nedensellik İlişkilerinin Spektral Analizi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 2(1), 87-98.
  • TÜİK. Dış Ticaret Değerleri. http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (23 Nisan 2019).
  • TÜİK. Ülkelere Göre Yıllık İthalat (En Çok İthalat Yapılan 20 Ülke). http://tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1046 (23 Nisan 2019).
Toplam 22 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Ekonomi
Bölüm Makaleler
Yazarlar

Adnan Doğruyol Bu kişi benim

Zeliha Polat Bu kişi benim

Selahaddin Kutlar Bu kişi benim

Yayımlanma Tarihi 31 Aralık 2020
Yayımlandığı Sayı Yıl 2020 Cilt: 9 Sayı: 4

Kaynak Göster

APA Doğruyol, A., Polat, Z., & Kutlar, S. (2020). İTHALATIN EKONOMİK BÜYÜMEYLE OLAN İLİŞKİSİ. Sakarya İktisat Dergisi, 9(4), 356-373.
Creative Commons Lisansı
Bu eser Creative Commons Atıf 4.0 Uluslararası Lisansı ile lisanslanmıştır.