ORTA GELİRLİ ÜLKELERDE YENİLENEBİLİR ENERJİ İLE İTHALAT İLİŞKİSİ ÜZERİNE AMPİRİK BİR ANALİZ

Yıl 2022, Cilt: 11 Sayı: 3, 287 - 302, 17.09.2022

Ahmet Kamacı Hatice Önder

Öz

Enerji, yaşam için zorunlu ihtiyaçlardan birisidir. Bu ihtiyacın karşılanması için ülkeler genelde fosil yakıtları kullanmaktadır. Ancak bu enerji kaynakları kıt olduğundan dolayı insanlar yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru yönelmiştir. Bu çalışmanın amacı, 77 orta gelirli ülkede 1996-2018 dönemi için yenilenebilir enerji tüketiminin ithalat üzerindeki etkisini panel veri analizi ile incelemektir. İncelenen serilerde yatay kesit bağımlılığı bulunduğundan dolayı, 2.nesil panel birim kök testleri uygulanmıştır. Modelde birimler arası korelasyon, değişen varyans ve otokorelasyon bulunduğundan dolayı Driscoll-Kraay tahmincisiyle parametre tahmini yapılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre, yenilenebilir enerji tüketimindeki %1’lik bir artış ithalatın GSYH içindeki payını % 0,27 oranında düşürmektedir. Bu nedenle ülkeler, dış ticaret açığını azaltmak için yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelmelidir.

Anahtar Kelimeler

Yenilenebilir enerji, İthalat, Panel veri analizi

AN EMPIRICAL ANALYSIS ON THE RELATIONSHIP OF RENEWABLE ENERGY AND IMPORTS IN MIDDLE INCOME COUNTRIES

Öz

Energy is one of the essential needs for life. Countries generally use fossil fuels to meet this need. However, since these energy sources are scarce, people have turned to renewable energy sources. The aim of this study is to examine the effect of renewable energy consumption on imports for the period 1996-2018 in 77 middle-income countries with panel data analysis. Since there is a cross-section dependency in the analyzed series, 2nd generation panel unit root tests were applied. Since there is correlation between units, varying variance and autocorrelation in the model, parameter estimation was made with the Driscoll-Kraay estimator. According to the results of the study, a 1% increase in renewable energy consumption reduces the share of imports in GDP by 0.27%. For this reason, countries should turn to renewable energy sources to reduce their foreign trade deficit.

Anahtar Kelimeler

Renewable enegy, Imports, Panel data analysis

Kaynakça

• ARSLAN, E., & SOLAK, A. (2019). Türkiye’de Yenilenebilir Enerji Tüketiminin İthalat Üzerindeki Etkisi. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 10(17), 1380-1407. doi:https://doi.org/10.26466/opus.521269
• ARSLAN, M., GENÇER ÇELİK, G., & KUZU, S. (2021). Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Cari Açık İlişkisi: Türkiye Örneği. Şarkiyat İlmi Araştırma Dergisi, 13(1), 26-40. doi:https://doi.org/10.26791/sarkiat.853066
• BALTAGI, B. H., & WU, P. X. (1999). Unequally Spaced Panel Data Regressions with AR(1) Disturbances. Econometric Theory, 15(6), 814-823.
• BEN JEBLI, M., & BEN YOUSSEF, S. (2015). Output, Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and International Trade: Evidence From A Panel of 69 Countries. Renewable Energy, 83, 799-808.
• BEN JEBLI, M., BEN YOUSSEF, S., & ÖZTÜRK, İ. (2016). Testing Environmental Kuznets Curve Hypothesis: The Role of Renewable and Non-Renewable Energy Consumption and Trade in OECD Countries. Ecological Indicators, 60, 824-831.
• BHARGAVA, A., FRANZNI, L., & NARENDRANATHAN, W. (1982). Serial Correlation and The Fixed Effects Model. Review of Economic Studies, 49, 533-549. doi:https://doi.org/10.2307/2297285
• BRINI, R., AMARA, M., & JEMMALI, H. (2017). Renewable Energy Consumption, International Trade, Oil Price and Economic Growth inter-Linkages: The Case of Tunisia. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 76, 620-627.
• DEDEOĞLU, D., & KAYA, H. (2013). Energy Use, Exports, Imports and Gdp: New Evidence From the OECD Countries. Energy Policy, 57, 469-476.
• DERTLİ, G., & YİNAÇ, P. (2018). Yenilenebilir Enerji Tüketimi, Karbondioksit Emisyonu, Enerji İthalatı ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Örneği. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15(2), 583-606.
• FENDOĞLU, E. (2021). ABD için Yenilenebilir ve Yenilenemez Enerji Tüketimi Durağanlık Sınaması: Fourier Testlerden Kanıtlar. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 9(1), 123-141.
• FREES, E. W. (1995). Assessing Cross-Sectional Correlations in Panel Data. Journal of Econometrics, 69(2), 393-414. doi:https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01658-M
• FREES, E. W. (2004). Longitudinal and Panel Data : Analysis and Applications in the Social Sciences. Cambridge : Cambridge University Press.
• FRIEDMAN, M. (1937). The Use of Ranks to Avoid the Assumption of Normality Implicit in the Analysis of Variance. Journal of the American Statistical Association, 32(200), 675-701. doi:https://doi.org/10.2307/2279372
• GREENE, W. (2000). Econometric Analysis (4nd Edition b.). New Jersey: Prentice Hall.
• GÜRLER HAZMAN, G., YAYLA, Y. E., & KARAMIKLI, A. (2021). AB Ülkeleri ve Türkiye'de Dolaylı ve Dolaysız Vergilerin Gelir Dağılımı Üzerindeki Etkisi: Panel Veri Analizi. Finans Politik & Ekonomik Yorumlar(657), 9-31.
• GÜZEL, İ. (2021). Ekonomik Büyüme ile Ticari Açıklığın Enerji Tüketimi Üzerindeki Etkisi: G7 Ülkeleri İçin Ekonometrik Bir Analiz. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 13(1), 33-50.
• İNANÇLI, S., & AKI, A. (2020). Türkiye’nin Enerji İthalatı ve Yenilenebilir Enerji Arasındaki İlişkinin Ampirik Olarak İncelenmesi. Econder Uluslararası Akademik Dergi, 4(2), 551-565. doi:https://doi.org/10.35342/econder.849015
• KHOBAI, H., ABEL, S., & LE Roux, P. (2017). A Review of the Nexus Between Energy Consumption and Economic Growth in the Brics Countries. Nelson Mandela Metropolitan Universiry, 17, 82462.
• KOÇ, E., & ŞENEL, M. C. (2013). Dünyada ve Türkiye'de Enerji Durumu - Genel Değerlendirme. Mühendis ve Makina, 54(639), 32-44.
• KONAK, A. (2019). Türkiye’nin Doğal Gaz Bağımlılığı Ve Alternatif Enerji Kaynakları Üretiminin Gerekliliği. Uluslararası Afro-Avrasya Araştırmaları Dergisi, 4(7), 196-209.
• MENYAH, K., NAZLIOGLU, S., & WOLDE-RUFAEL, Y. (2014). Financial Development, Trade Openness and Economic Growth in African Countries: New İnsights From A Panel Causality Approach. Economic Modelling, 37, 386-394. doi:https://doi.org/10.1016/j.econmod.2013.11.044
• NAİMOĞLU , M. (2021). Fourier Yaklaşımıyla Yenilenebilir Enerji Tüketimi ve Enerji Kayıplarının Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkisi: Almanya Örneği. Journal of Economics and Research, 2(1), 59-68.
• ÖZÇAĞ, M. (2015). Türkiye’de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Dışa Açıklık İlişkisi: ARDL Modeli. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 52(605), 7-17.
• PESARAN M. H., (2004), General Diagnostic Tests for Cross Section Dependence in Panels. University of Cambridge, Faculty of Economics, Cambridge Working Papers in Papers in Economics No. 0435.
• SADORSKY, P. (2011). Trade and Energy Consumption in the Middle East. Energy Economics, 33(5), 739-749.
• SADORSKY, P. (2012). Energy Consumption, Output and Trade in South America. Energy Economics, 34(2), 476-488.
• SANCAR, C., & ATAY POLAT, M. (2015). Türkiye'de Ekonomik Büyüme, Enerji Tüketimi ve İthalat İlişkisi. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Elektronik Dergisi(12), 416-432.
• SEYDİOĞULLARI, H. S. (2013). Sürdürülebilir Kalkınma için Yenilenebilir Enerji. Planlama Dergisi, 23(1), 19-25.
• TODA, H. Y., & YAMAMOTO, T. (1995). Statistical Inference in Vector Autoregressions With Possibly Integrated Processes. Journal of Econometrics, 66(1-2), 225-250. doi:https://doi.org/10.1016/0304-4076(94)01616-8
• TOSUN, N. (2021). Enerji Tüketimi ve Makroekonomik Değişkenlerin Amprik Analizi: Türkiye Örneği. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 201-227. doi:https://doi.org/10.20493/birtop.1030998
• ÜRÜN, E., & SOYU, E. (2016). Türkiye'nin Enerji Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynakları Üzerine Bir Değerlendirme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31-45.
• VAONA, A. (2016). The Effect of Renewable Energy Generation on Import Demand. Renewable Energy, 86, 354-359.
• WESTERLUND, J., HOSSEINKOUCHACK, M., & SOLBERGER, M. (2016). The Local Power of the CADF and CIPS Panel Unit Root Tests. Econometric Reviews, 35(5), 845-870. doi:10.1080/07474938.2014.977077
• YANAR, R., & KERİMOĞLU, G. (2011). Türkiye'de Enerji Tüketimi, Ekonomik Büyüme ve Cari Açık İlişkisi. Ekonomi Bilimler Dergisi, 3(2), 191-201.
• YERDELEN TATOĞLU, F. (2020). Panel Veri Ekonometrisi Stata Uygulamaları. İstanbul: Beta Yayınları.