ERZURUM İLİNDE KOSGEB DESTEKLERİ VE KOSGEB DESTEKLERİNE YÖNELİK VERİMLİLİK ANALİZİ

Yıl 2024, Cilt: 4 Sayı: 1, 11 - 22, 30.06.2024

Aslı Gencal , Mehmet Sinan Başar

https://doi.org/10.5281/zenodo.12594316

Öz

Bu çalışmanın amacı Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) desteklerinin, destekleri kullanan paydaşlara ne ölçüde katkı sağladığı analiz etmektedir. Aynı zamanda destekler ile ilgili yaşanan olumsuzluklar ve beklentilerin neler olduğunu ortaya koymak da çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak yarı yapılandırılmış mülakat çalışması yapılmış, nitel yaklaşım yönteminde uygulanan fenomenoloji deseni kullanılmıştır. Araştırmanın evreni 2020-2021 yıllarında KOSGEB’in KOBİ proje başlığı altında faaliyet gösteren Erzurum ilindeki KOBİ’lerdir. Araştırma KOSGEB destek programından yararlanan 10 işletme sahibi ile yüz yüze mülakat şeklinde gerçekleştirilmiştir. Veri analizinde katılımcılara istatistiki program olan regrasyon analizi yapılmıştır. Tüm bulgular yorumlanmıştır. Araştırma kapsamında katılımcılar genel olarak desteklerden faydalanamadıklarını düşünmektedirler. Bunun sebepleri arasında; mentörlük, destek koşullarının ağır olması, prosedürlerin karmaşıklığı ön plana çıkmaktadır. Desteklerin Erzurum ilinde faaliyet gösteren KOBİ’lere faydası, genel olarak olumlu olup, yeni destek programlarına pozitif bakıldığı görülmektedir. Devlet desteklerinin işletme verimliliğine etkilerine ilişkin katılım derecelerinin kuruluş sermayesi kendi öz sermayesi olanlar ile kuruluş sermayesi olarak devlet kredi teşviki kullananların farklılaştığı görülmektedir. Eruzurum’ da bulunan KOBİ’lere mentörlük çalışması yapılarak ve destek prosedürlerini kolaylaştıran bir programın uygulanması KOSGEB destek verimliliğini artıracağı kanısına varılmıştır. Ayrıca KOBİ ihtiyaçlarına yönelik koşulların karşılıklı olarak gözden geçirilmesi ve revize edilmesi karşılıklı yarar sağlayacaktır.

Anahtar Kelimeler

KOBİ, KOSGEB, KOSGEB Desteği, KOSGEB Verimliliği

Proje Numarası

7425

Kaynakça

• Akbaba, A.İ. (Ed.) (2020). Dijital dönüşüm ve KOBİ’ler. Bursa: Ekin Yayınevi.
• Akbaba, A.İ., Batıbeyi, A., Karabulut, Y. (2022). İşletme Araştırmaları Dergisi.14(2) 1388-1407 Journal of Business Research- Turk. https://doi.org/10.20491/isarder.2022.1447.
• Altunışık, R., Çoşkun, R., Yıldırım, E., Bayraktaroğlu, S. (2010). Sosyal bilimlerde araştırma yöntemleri. (6.Baskı). Sakarya.
• Akgemci, T. (2001). KOBİ’lerin temel sorunları ve sağlanan destekler:KOSGEB Yayınları.
• Ar, M. (2009). KOBİ’lere Verilen Teşvik ve Destekler Kapsamında KOSGEB Konya Örneği, (Yüksek Lisans Tezi) Karaman: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• ARAS, A. (2017), Small and Medium Enterprises Financing, UNITED NATIONS ESCAPE (Economic and Social Comission for Assia and the Pasific, https://www.unescap.org/sites/default/files/Small%20and%20Medium%20 Enterprises%20Financing.pdf
• Arıkan, E. (2017). KOSGEB Desteklerinin KOBİ’ler Üzerindeki Etkisinin Araştırılması: Batman İli Örneği. (Yüksek Lisans Tezi) Batman: Batman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Ay, H. M. ve Talaşlı, E. (2007). Türkiye’de KOBİ’lerin İhracattaki Yeri ve Karşılaştıkları Sorunlar, Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, (3), 173-184.
• Bakan, İ. (2015). Girişimcilik, KOBİ’ler ve Strateji. Ankara: Gazi Kitap Evi.
• Berg, L. B. (1998). Qualitative Research Methods for Social Sciences. Boston: Allyn ve Bacon. Bilen, A. ve Solmaz, H. (2014). KOBİ’lere Sağlanan Finansal Desteklerde KOSGEB’in Rolü ve Diyarbakır Uygulaması, Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(8), 53-71.
• Bogdan, R. C., Biklen, S. K. (1998). Qualitative Research for Education: An İntroduction to Theory and Methods. Boston: Allyn ve Bacon.
• Cansız, M. (2008). Türkiye’de KOBİ’ler ve KOSGEB, DPT Yayın No: 2782, Ankara.
• Creswell, J. W. (2017). Eğitim Araştırmaları: Nicel ve Nitel Araştırmanın Planlanması, Yürütülmesi ve Değerlendirilmesi. Educational Research: Planning, Conducting, and Evaluating Quantitive and Qualitative Research. (H. Ekşi, Ed.). EDAM. Çetinkaya, A. Ş. ve Ay, K. (2017). KOSGEB Girişimcilik Desteklerinin Amacına Ulaşma Düzeyi: Konya İli Araştırması, Sosyal Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 17(30. Yıl Özel Sayısı), 19-34.
• Dominguez, N., Mayrhofer, U. (2018). Key Success Factors of SME Internationalisation: A Cross-Country Perspective. International Business & Management. Volume 34. Emerald Publishing Limited.
• Erdem, M., Sakarya, Ş. (2021). ‘’Kobi’lerin Finansman Problemlerinin Çözümünde KOSGEB, Kredi Garanti Fonu (KGF) ve Kalkınma Ajansı Desteklerinin Etkisi: Balıkesir İlinde Bir Araştırma’’. Verimlilik Dergisi/Journal of Productivity (2), 81-94.
• Erdil, O. ve Kalkan, A. (2005). ‘’Kobilere Sağlanan Desteklerin KOBİ’lerin Performanslarına Etkisi’’. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4 (7), 103-122.
• Gül, Z. (2007). ‘’Türkiye’de KOBİ’lerde Çevre Yönetim Sistemleri’’. 38. Uluslararası Asya ve Kuzey Afrika Çalışmaları Kongresi, Ankara, 435-454. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/06/20180624-7.pdf Erişim Tarihi 30.04.2020.
• Jauriyah, S. (2014). “Malezya KOBİ Performansı ve Devlet İşletme Destek Hizmetleri: Soğurma Kapasitesinin Moderatör Etkisi. (Doktora Tezi) Malaysia: Universiti Utara Malaysia.
• Kalkan, A. (2005). KOBİ’lere Sağlanan Desteklerin Örgütsel Performansına Etkileri. Kocaeli (Doktora Tezi) Kocaeli: Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü Sosyal Bilimler Fakültesi.
• Kandemİr, T., Baykut, E., Avci, A. (2017). KOSGEB Desteklerinin Destekleri Kullanan İşletmeler Açısından Değerlendirilmesi (TR33 Bölgesi Uygulaması). Optimum: Journal of Economics & Management Sciences/Ekonomi ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 4(1).
• Kaya, A. (2017). Bilişim ve İletişim Çağında Girişimcilik ve Kobi Yönetimi. (3. Baskı.). İstanbul: Eğitim Yayınevi.
• Kolçak, M., Bilici, N. (2013). ‘’KOBİ’lere Sağlanan Finansal Desteklerin Üretim ve İstihdama Etkileri NUTSII TRA-I Bölgesinde Bir Uygulama’’. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17 (3), 291- 312. KOSGEB,2016a,http://www.kosgeb.gov.tr/Content/Upload/Dosya/Yonetmelikler/KOSGEB_Kurulu%C5%9F_Kanunu
• KOSGEB, 2016b, http://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/337/vizyon-ve-misyon, KOSGEB,2016c,http://www.kosgeb.gov.tr/site/tr/genel/detay/180/neredenbaslamaliyim.
• Küçük, O. (2005). Girişimcilik ve Küçük İşletme Yönetimi. (2. Baskı) Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kvale, S. (1996). Interviews: An introduction to Qualitative Research İnterviewing. California: Sage Publications.
• Marangoz, M., İnak Özberk, T. M. (2018). ‘’KOBİ’lerin Dış Pazarlara Açılmasında İnternetin Önemi ve Karşılaştıkları Sorunların Değerlendirilmesi’’. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 1-21.
• Ombi, N., Ambad, S. N. A., Bujang, I. (2018). ‘’İş Geliştirme Hizmetlerinin Küçük ve Orta Ölçekli İşletmelerin (KOBİ) Performansına Etkisi’’. International Journal of Academic Research in Business and Social Sciences, 8 (3), 117-130.
• Öz, S., Topal, B. G. (2018). Türkiye’de Girişimcilik Desteklerinin Verimlilik ve Etkinliği: KOSGEB Örneği. 2 (4), 55-76. Özdevecioğlu, M. (2013). "Uygulamalı Girişimcilik Eğitimi". In H. Karadal (Ed.), Girişimcilik (pp. 1-14). İstanbul: Beta.
• Patton, M. Q. (2005). Qualitative Research. New York: John Wiley ve Sons, Ltd.
• Savlovsch, L. I., Robu, N. R. (2011), ‘’The Role of Smes in Modern Economy’’.Economia Seria Management, 14 (1), 277-81.
• Singh, R., Garg, S., Deshmukh, Sg. (2010). ‘’The Competitiveness of SMEs in a Globalized Economy: Observations from China and India’’. Management Research Review, 33 (1), 54-65.
• Taşkıran, C. A. (2014). KOBİ'lere Sağlanan Desteklerin Şanlıurfa ve Gaziantep İllerindeki Uygulamaları. (Yüksek Lisans Tezi). Şanlıurfa, Harran Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü . TÜİK, (2020). “Ekonomik Faaliyet ve Büyüklük Grubuna Göre Çalışan Sayısı, 2009-2019”. (22 Haziran 2021).
• Yağar, F., Dökme, S. (2018). ‘’Niteliksel Araştırmaların Planlanması: Araştırma Soruları, Örneklem Seçimi, Geçerlik Ve Güvenirlik’’. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3 (3), 1-9.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). ‘’Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri’’.Qualitative Research Methods in The Social Sciences. (10. baskı). Seçkin Yayınevi.
• Yıldız, S. B. (2013). KOBİ’lere Sağlanan Kamu Desteklerinde Etki Değerlendirmesinin Önemi, Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 19-34
• Yurttadur, M. (2015). KOBİ Yönetimi ve Büyüme, (2. Baskı.) İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
• Yusoff, M. N. H., Yaacob, M. R. (2010). ‘’The Government Business Support Services in Malaysia: The Evolution and Challenges in The New Economic Model’’. International Journal of Business and Management, 5 (9), 60-71.