Hakikat Sonrası Dönemde Hakikati Sorgulatan Bir Sinema Türü: Sahte-Belgesel

Yıl 2021, , 51 - 66, 09.10.2021

Umut T. Eğitimci

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.852791

Öz

Bu çalışma, içinde bulunduğumuz ve hakikat sonrası olarak tanımlanan bu dönemde, kurmaca ve belgesel tür özelliklerinin her ikisini de kapsayan sahte-belgesel film türünün, izleyicinin şüphe duymasını sağlayarak hakikati sorgulamaya teşvik etmesine değinmektedir. Bu çerçevede öncelikle hakikat sonrası olarak adlandırılan çağın tanımı ortaya konulmuştur. Ardından sinemada gerçeklik ve hakikatle bağlantı konularına açıklık getirilmeye çalışılmış ve kurgusal olayları belgesel formatında sunan bir sinema türü olarak sahte-belgeselin tanımı yapılmıştır. Çağın problemi olan hakikati sorgulamama ve şüpheden uzak kalma yaklaşımının tersine, sahte-belgeselin sinemada gerçeklik konusunda şüphe uyandırarak sorgulamaya teşvik etmesi ve gerçek olmayanın gerçekmiş gibi anlatılmasından dolayı izleyicide oluşturduğu algıya değinilmiştir. Özellikle görsel medyanın manipülatif kullanımıyla izleyici algısı kolaylıkla değiştirilebilirken medyanın gerçekleri anlatma gibi bir derdi olmalı mı tartışmaları, eleştirel bakış açısının gerekliliğine dikkat çekmektedir. Bu bağlamda sahte-belgeselin kurmacalığını saklayan yapısıyla düşündürme etkisi vurgulanmıştır. Gerçekliği sorgulanan bir tür olarak sahte-belgeselin, hakikat sonrası çağının izleyicisini gerçekliği sorgulamaya davet eden özelliği itibariyle eleştirel bakış açısı kazanılmasında önemli bir rol oynayabileceğine ve izleyicinin hakikatle arasındaki bağda bir köprü rolü oynayabileceğine dikkat çekilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Hakikat, Hakikat Sonrası, Post-truth, Sahte-belgesel, Mockumentary

A Genre Of Film That Makes You Question The Truth In The Post-Truth Era: Mockumentary

Öz

Kaynakça

• Referans1 Deluze, G. (2001). Cinema 2 The Time-Image, (Trans. Hugh Tomlison, Robert Galeta), Minneapolis: University of Minnesota Press Referans2 Demoğlu, E. (2014). Düş ile Gerçek Arasında: Sahte-Belgesel, İstanbul: Doğu Kitabevi Referans3 Keyes, R. (2017). HAKİKAT SONRASI ÇAĞ Günümüz Dünyasında Yalancılık ve Aldatma, İ̇zmir: Tudem Yayın Grubu Referans4 Wallace, R. (2018). Mockumentary Comedy: Performing Authenticity, Coventry, UK: Palgrave Mc Millan.