Üçüncü Sinema Hareketi’nde Öznellik Üretimi

Yıl 2019, Özel Sayı (1) Mayıs 2019, 352 - 373, 10.05.2019

Faik Onur Acar

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.515290

Cited By: 1

Öz

Üçüncü
Sinema Hareketi, tüm Avrupa’da ve Latin Amerika’da sosyalist hareketler güç
kazandığı 1960’ların sonunda ortaya çıktı. Muhalefet güçleri kapitalizme karşı
mümkün olan her alanda mücadele ediyordu, sinema da bu alanlardan biriydi.
Aktivistler, bu mücadelenin bir parçası olarak sinemada insanları etkileyecek,
onları kapitalizme karşı mücadeleye çağıran yeni biçim arayışları
içerisindeydiler. Üçüncü Sinema Hareketi’ni ortaya çıkaranlar (Fernando
Ezequiel Solanas and Octavio Gettino) sinemayı ideolojik zeminde işlev
gösterecek bir araç haline getirmeye çalışıyorlardı.

Bu
makalede, Üçüncü Sinema Hareketi’nin potansiyellerini onu yorumlayarak ortaya
çıkarmayı hedefliyorum. İçerisinde yaşadığımız dönemde yani Post-Fordizm
döneminde, Üçüncü Sinema Hareketi’nden sinema aracılığıyla yeni öznellik
üretimlerine dair öğrenilecek çok şey olduğunu göstermeyi amaçlıyorum. Bu
bağlamda; makalede öncelikle, Post-Fordizm döneminin tasvir edilmesi ve
kapitalizmin bu döneminde öznellik üretiminin ne kadar önemli bir yer kapladığının
gösterilmesi hedefleniyor. Makalede, ikinci olarak, Maurizio Lazzarato ve
Gilles Deleuze’nin çalışmaları temelinde sinemanın, filmlerdeki “duygulanımlar”
aracılığıyla nasıl öznellik üretimi gerçekleştirdiğinin irdelenmesi
hedefleniyor. Son olarak, makalede, Üçüncü Sinema Hareketi’ne dahil olan filmlerden
bazı sahneler ve hareketin manifestosu analiz edilerek Üçüncü Sinema Hareketi
ile yeni öznellik üretimleri arasındaki ilişki gösterilecektir.

Anahtar Kelimeler

Hareket-İmge, Zaman-İmge, Üçüncü Sinema Hareketi, Öznellik

Kaynakça

• Albertsen, N. ve Diken, B., (2014). “Organlı/Organsız Toplum”, Ahmet Murat Aytaç ve Mustafa Demirtaş (der.), Göçebe Düşünmek, 1. Basım, İstanbul: Metis Yayınları
• Berardi, Franco “Bifo”, (2012). Ruh İşbaşında, çev. Fırat Genç, 1. Basım, İstanbul: Metis Yayınları
• Burton, Julianne, (2011). Cinema and Social Change in Latin America, 1. Basım, Texas: University of Texas Press
• Colebrook, Claire, (2013). Gilles Deleuze, çev. Cem Soydemir, 3. Basım, İstanbul: Doğu Bayı Yayınları
• Colman, Felicity, (2011). Deleuze and Cinema The Film Concepts, 1. Basım, New York: Berg Publishers
• Colman, Felicity, (2009) “Cinema”, Charles J. Stivale (der.) Gilles Deleuze Key Concepts, 2. Basım, Durham: Acumen Publishing
• Deleuze, Gilles, (1989). Cinema 2: The Time-Image, 1. Basım, Minneapolis: University of Minnesota Press
• Deleuze, Gilles, (1996). Felsefe Nedir?, çev. Turhan Ilgaz, 4. Basım, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları
• Deleuze, Gilles, (2006). Bergsonculuk, çev. Hakan Yüvefer, 1. Basım, İstanbul: Otonom Yayınları
• Deleuze, Gilles, (2014). Sinema I: Hareket-İmge, çev. Soner Özdemir, 1. Basım, İstanbul: Norgunk Yayınları
• Deleuze, Gilles, (2017). Fark ve Tekrar, çev. Burcu Yalım ve Emre Koyuncu, 1. Basım, İstanbul: Norgunk Yayınları
• Deleuze, G. ve Guattari, F., (2014). Anti-Odipus Kapitalizm ve Şizofreni 1, çev. Fahrettin Ege, Hakan Erdoğan ve Mustafa Yiğitalp, 2. Basım, İstanbul: Bilim ve Sosyalizm Yayınları
• Diken, Bülent, (2013). İsyan, Devrim, Eleştiri, çev. Can Evren, 1. Basım, İstanbul: Metis Yayınları
• Guzman, Patricio, (1991). “Politics and the Documentary in People’s Chile”, Julianne Burton (der.) Cinema and Social Change in Latin America, 1. Basım, Texas: University of Texas Press
• Lazzarato, Mauricio, (2013). “Sonsöz” G. Raunig, Bin Makine içinde (ss.99-109) çev. Ferda Nur Demirci, 1. Basım, İstanbul: Otonom Yayınları
• Lazzarato, Mauricio, (2016). Göstergeler ve Makineler, çev. Ferda Nur Demirci, 1. Basım, İstanbul: Otonom Yayınları
• Marazzi, Christian, (2017). Sermaye ve Duygular, çev. Münevver Çelik, 1. Basım, İstanbul: Otonom Yayınları
• Martin-Jones, David, (2006). Deleuze, Cinema and National Identity, 1. Basım, Edinburg: Edinburg University Press
• Ranciere, Jacques, (2016), Sinematografik Masal, çev. Tacettin Ertuğrul, 1. Basım, İstanbul: Küre Yayınları
• Solanas, F., ve Gettino, O. (1997). “Towards a Third Cinema”, Marcel Martin (der.), New Latin American Cinema Vol. 1, Detroit: Wayne State University, s. 33-57
• Virno, Paolo, (2013), Çokluğun Grameri, çev. Volkan Kocagül ve Münevver Çelik, 1. Basım: Otonom Yayınları