Elysium: Mesih’in Kayıp Cennet Arayışı

Yıl 2019, Cilt: 4 Sayı: 7, 28 - 46, 30.06.2019

Kemalettin Özden

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.443920

Öz

Bu makale, sinemada
kullanılan Mesih/Kurtarıcı temalarının Kayıp Cennet düşüncesiyle yakın bağları
bulunduğunu Elysium filmi üzerinden
incelemeyi amaçlamaktadır. Film kaosun, sömürü ve sınıfsal ayrılıkların
belirgin olduğu postapokaliptik bir dünya portresi çizmektedir. Dünyada güç
şartlar altında yaşam mücadelesi veren insanlara karşılık Elysium’da bir refah
toplumu yaşamaktadır.  Mekanikleşen ve
ağır bir bürokrasi altında ezilen insanların amacı Elysium’un tüm nimetlerinden
yararlanmaktır. Gelmesi beklenen kurtarıcı da bunu gerçekleştirecek ve tüm
insanlığı Elysium’a ya da başka bir söyleyişle Cennet’in Krallığı’na
taşıyacaktır. Kaosun egemen olduğu durumlar kozmogoninin tekrarı için
gereklidir ve kötü gidişi tersine çevirecek bir kurtarıcının gelmesi için de
uygun ortamı sağlar. Kurtarıcı/Mesih ve Kayıp Cennet arketipleri kadim
toplumlardan günümüze kadar uzanan yaygın inançlardır. Bu arketipler mitsel
olarak var olurlar ve mitler arkaik toplumlarda insani eylemlerin önemli bir
parçası olmakla kalmaz, modern toplumun görece seküler dünyasına da bir şekilde
sızarlar. Elysium filminde kahramanın
ortaya çıkış aşamaları, yaptığı mücadele, çektiği acılar ve insanları kurtarmak
için kendisini kurban etmesi geleneksel kurtarıcı motiflerinin tekrarından
ibarettir. Yapacağı görev sonunda öleceğini bilmesine karşın yine de bunu
gerçekleştirmesi, aslında ölümsüzlüğe ulaştığına işaret eder. Söz konusu filmde
tematik anlamın yanında, film içinde geçen Altın Çağ ve Binyılcılık
anlayışlarına da değinilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Elysium, Mesih, Cennet, Binyılcılık

Kaynakça

• Batuk C, (2003). Tarihin Sonunu Beklemek, İz Yayıncılık, İstanbul.
• Bould M, (2015). Bilimkurgu, Sinan Okan ve Ertuğrul Genç (çev), Kolektif Kitap, İstanbul.
• Campbell J, (2000). Kahramanın Sonsuz Yolculuğu, Sabri Gürses (çev), Kabalcı Yayıncılık, İstanbul.
• Collins A, (2002). Cennetin Tanrıları, Sema Kılıç (çev), Avesta Yayınları, İstanbul.
• Eco U, (2015). Efsanevi Yerlerin Tarihi, Kemal Atakay (çev), Doğan Egmont Yayıncılık, İstanbul.
• Eliade M, (1994). Ebedi Dönüş Mitosu, Ümit Altuğ (çev), İmge Kitabevi, Ankara.
• Eliade M, (2001). Mitlerin Özellikleri, Sema Rifat (çev), Om Yayınevi, İstanbul.
• Eliade M, (2015). Dinin Anlamı ve Sosyal Fonksiyonu, Mehmet Aydın (çev), Kabalcı Yayıncılık, İstanbul.
• Emiroğlu K ve Aydın S, (2003). Antropoloji Sözlüğü, Bilim ve Sanat Yayınları, Ankara.
• Erdem M, (2011). Hazreti Adem (İlk İnsan), Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, Ankara.
• Frazer JG, (2014). İnsan, Tanrı ve Ölümsüzlük, Onur Aydın (çev), Altın Bilek Yayınları, İstanbul.
• Graves R ve Patai R, (2009). İbrani Mitleri, Uğur Akpur (çev), say Yayınları, İstanbul.
• Guirand F, (1963). Greek Mythology, Paul Hamlyn Limited, London.
• Hirvonen A, (2012). Marx and God with anarchism: on Walter Benjamin’s concepts of history and violence, Cont Philos Rev, 45, 519–543.
• Hollis J, (2002). Cennet Projesi, Gül Çağalı Güven (çev), Tavanarası Yayıncılık, İstanbul.
• http://etymonline.com/index.php?allowed_in_frame=0&search=elysium&searchmode=none
• Kaplan FN ve Ünal GT, (2011). Bilim Kurgu Sinemasını Okumak, Derin Yayınları, İstanbul.
• Lotman YM, (2012). Sinema Göstergebilimi, Oğuz Özügül (çev), Nirengi Kitap, Ankara.
• Rank O, (2001). Doğum Travması, Sabir Yücesoy (çev), Metis Yayınları, İstanbul.
• Sarmış İ, (2012). Hz. İsa ve Mesih İnancı, Düşün Yayıncılık, İstanbul.
• Schipper M, (2015). Âdem ile Havva Her yerde, Arlet İncidüzen (çev), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Trompf GW, (2000). Millenarism: History, Sociology, and Cross-Cultural Analysis, The Journal of Religious History, 24(1), 103-124.
• Wydra H, (2012). The Power of Symbols—Communism and Beyond, Int J Polit Cult Soc, 25, 49–69.