Analyzing the Criticism of the Capitalist System in the Footsteps of Marxist Economic Thought through the Film Germany, Bitter Homeland

Yıl 2025, Sayı: 19, 93 - 114, 26.06.2025

Betül Sarı Aksakal

https://doi.org/10.31122/sinefilozofi.1507195

Öz

İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra yerle bir olan Avrupa ülkeleri savaşta kaybettikleri işgücünü yeniden kazanma adına, dünyanın genç nüfusa sahip gelişmekte olan ülkelerinden işçi talep etmeye başlamışlardır. İşçi talep edilen ülkelerden biri de yüksek bir genç nüfus oranına sahip olan Türkiye’dir. Böylelikle Türkiye’de toplumsal ve ekonomik kaygılar ekseninde gerçekleştirilen yoğun bir dış göç dalgası baş göstermiştir. Sinema filmleri büyük ekseriyetle içinde bulunulan toplumsal-ekonomik bağlamın, üretim ilişkileri sisteminin ve toplumsal değerlerin yansımalarını içerir. Almanya Acı Vatan filminin dış göçün sosyolojik serüveni ve Türkiye insanının uluslararası göç kavşağında yaşadığı sorunlar gibi temalar ekseninde kapitalist sistem, emek sömürüsü, emeğin metalaşması, toplumsal cinsiyet, kültür çatışması, yabancılaşma gibi pek çok olguyu Marksist iktisadın ve felsefenin izleğinde, filmsel anlatı bütünlüğü içinde ele almış olduğu düşünülmektedir. Çalışmada nitel analiz yöntemleri aracılığıyla filmin bu olguları nasıl ve hangi yönlerden ele aldığı incelenmiş ve çözümlenmiş, olguların başarılı bir biçimde seyirciye aktarıldığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Almanya Acı Vatan , Dış Göç , Kapitalist Sistem , Meta Fetişizmi , Yabancılaşma , Toplumsal Cinsiyet.

Teşekkür

İçinde yaşadığımız toplumu ve bu toplumda meydana gelen iktisadi, siyasi, sosyal ve kültürel dönüşümleri daha net görmemizi sağlayan sinema emekçilerine sonsuz teşekkürlerimle...

Analyzing the Criticism of the Capitalist System in the Footsteps of Marxist Economic Thought through the Film Germany, Bitter Homeland

Öz

European countries, devastated after the Second World War, began to demand workers from the world's developing countries with young populations to regain the workforce they lost in the war. One of the countries in demand for workers is Turkey, which has a high young population rate. Thus, an intense wave of external migration occurred in Turkey, driven by social and economic concerns. Cinema films mostly contain reflections of the current social and economic context, the system of production relations, and social values. Germany, Bitter Homeland deals with themes such as the sociological adventure of external migration and the problems experienced by the people of Turkey at the crossroads of international migration, and the issues of capitalist system, labor exploitation, commodification of labor, gender, cultural conflict, alienation, within the integrity of the filmic narrative, on the theme of Marxist economics and philosophy. Through qualitative analysis, the study investigated which aspects of the film dealt with these facts, and it was concluded that the film successfully conveyed these issues to the audience.

Anahtar Kelimeler

Germany Bitter Homeland , Emigration , Capitalist System , Commodity Fetishism , Alienation , Gender.

Kaynakça

• Agocuk, P., Kanli, I. and Kasap, F. (2017). Representation of External Migration and Migrant Identities in Turkish Cinema from 1990's onwards. Journal Of History Culture And Art Research, 6(3), 505-523.
• Akgündüz, A. (2013). Bir modernleşmeyi hızlandırma projesi olarak Batı Avrupa’ya işçi göçü. In R. Funda Barbaros, E. J. Zürcher (Eds.), Modernizmin yansımaları: 60'lı yıllarda Türkiye (pp. 191-211). Ankara: Efil.
• Aksoy, E. (2010). Almanya’da yaşayan üçüncü kuşak Türk öğrencilerin kimlik algılamaları ve buna bağlı olarak karşılaştıkları ayrımcılık sorunları. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları, 12(12), 7-38.
• Akyüz, S. and Dabak, B. (2017). Erkekliğin yol hali: “Sarı Mercedes” ve “Otobüs” filmlerinde erkeklik kurguları. Fe Dergi, 9(1), 79-91.
• Altan, H. N. and Budak, M. M. (2023). İkinci Dünya Savaşı sonrasında almanya göç politikalarının dönüşümü. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 22(4), 1409-1423.
• Çınar, Y. (2017). Türk-Alman ilişkilerinde Almanya’daki Türk göçmenler (1961-2000). Akademik İzdüşüm Dergisi, 2(2), 1-21.
• Erdoğan, T. (2019). Kavramsal ve kuramsal açıdan göç olgusu, A. Akgöz, D. Yörük ve H. Karpuz (Eds.) In Geçmişten günümüze göçler. (pp. 17–43). Konya: Anadolu Ofset.
• Demir, M. (2020). Perdeye yansıyan gurbet, Türk dış göçü ve sinema. İstanbul: Kriter.
• Eveline, J. and Bacchi, C. (2005). What are we mainstreaming when we mainstream gender? International Feminist Journal of Politics, 7(4), 496–512.
• Gören, Ş. (1979). Almanya Acı Vatan. İstanbul: Gülşah Film.
• Greer, I. (2016). Welfare Reform, precarity and the re-commodification of labour. Work, Employment and Society, 30(1), 162–173.
• Kaplan, N. (2017). Göç kimlik çok kültürlülük Türk Sinemasında Almanya’ya göç. İstanbul: Der.
• Kellner, D. (2013). Sinema savaşları: Bush-Cheney döneminde Hollywood sineması ve siyaset. (G. Koca, Trs.). İstanbul: Metis.
• Kolukırık, S. and Duru, G. (2020). Türkiye’deki Suriyeli nüfusun sosyal ve mekansal görünümü: Adana Suriyeliler Caddesi örneği. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 10, 319-337.
• Luxembourgeus, T. (2024). Sınıraşırı bir sinema Tunç Okan’ın göç üçlemesi. İstanbul: Doruk.
• Lüleci, Y. and Kaplan, N. (2021). Sinemada temsil ve gerçeklik. İstanbul: Çizgi.
• Marx, K. (1906). Capital. A critique of political economy (E. Untermann, Trs.). New York: The Modern Library.
• Marx, K., 1818-1883. (1952). Theories of surplus value; selections. New York : International Publishers.
• Marx, K., (1867). [1967]. Capital, Volume I. New York, International Publishers.
• Marx, Karl, (1867/1990). Capital. Volume 1. London: Penguin.
• Marx, K. (1975). Economic and philosophical manuscripts, in Early Writings 279, 351 (R. Livingstone and G. Benton, Trs.) London: Penguin Books.
• Marx, Karl (1976a). Kapitalizm öncesi ekonomi biçimleri. (M. Belli, Trs.) Ankara: Sol.
• Marx, K. (1976b). Capital, Volume 1. London, Penguin Books.
• Marx, Karl (2007). Yabancılaşma. (K. Somer, Trs.). Ankara: Sol.
• Marx, K. (2011). Kapital 1. Cilt. (M. Selik, Trs.). İstanbul: Yordam.
• Marx, K. and Engels, F. (2014). Komünist manifesto ve komünizmin ilkeleri. (M. İ. Erdost, Trs.). Ankara: Sol.
• Marx, K. and Engels, F. (1992). Manifesto of the communist party. US: Oxford University Press.
• Marx, K. and Engels, F. (2019). The Communist Manifesto. In Ideals and ideologies (pp. 243-255). London: Routledge.
• Osmanoğlu, Ö. (2016). Türk Sineması’nda dış göç olgusu: Sosyo-Kültürel karşılaşmalar, kimlik çatışması ve yabancılaşma. Marmara İletişim Dergisi, 25, 77-98.
• Özer, İ. (2004). Kentleşme, kentlileşme ve kentsel değişme. Bursa: Ekin.
• Özgüç, A. (2012). Ansiklopedik Türk filmleri sözlüğü: Türk sinemasının yüzüncü yılına armağan. Horizon international.
• Sarup, M. (1996). Identity, Culture and the Post-Modern World. The University of Georgia Press.
• Sayan-Cengiz, F. (2019). Göçmenliğe dair dönüşen temsiller ve temsilin politikası:‘’Almanya Acı Vatan’’ve ‘’Duvara Karşı’’filmlerinin karşılaştırmalı analizi. OPUS International Journal of Society Researches, 13(19), 1202-1224.
• Sirkeci, M. and Erdoğan, M-M. (2012). Göç ve Türkiye. Migration Letters, 9(4), 297-302.
• Sözen, E. (1999). Söylem: belirsizlik, mübadele, bilgi, güç ve refleksivite. İstanbul: Paradigma.
• Thompson, P. (1990). Crawling from the wreckage: The labor process and the politics of production. In  D. Knights, & H. Willmott (Eds.), Labour process theory, (pp. 95–124). London: Macmillan.
• Topuz, S. (1994). Türkiyeden yurtdışına işçi göçü ve ikinci kuşak Türk işçi çocuklarının RE-integrasyonu. Master's thesis, Istanbul University: Social Sciences Institute.
• Wayne, M. (2011). Sinemayı anlamak: Marksist perspektifler. (E. Yılmaz, Trs.). Ankara: De Ki.
• Yalçın, C. (2004). Göç sosyolojisi. Ankara: Anı.