Bakır cüruflarından metallerin kazanılması

Yıl 2017, Cilt: 2 Sayı: 1, 140 - 149, 01.07.2017

Ayşe Vildan Beşe

Öz

Bakır
yerkabuğunda yaygın olarak bakır-demir-sülfür ve bakır sülfür mineralleri, daha
az oranda ise oksit mineralleri olarak bulunur. Endüstriyel olarak saf bakır
metali pirometalurjik ve hidrometalurjik yöntemle üretilir. Üretilen bakırın
yaklaşık %80’i pirometalurjik, % 20’si ise hidrometalurjik yöntemle elde
edilir. Bakır
cürufları, sülfürlü bakır cevherlerinden pirometalurjik yöntemle bakır üretimi
sürecinde üretilen katı yan ürünlerdir. Dünya genelinde yılda yaklaşık
olarak elli milyon ton cüruf üretilmektedir. Üretim tesislerinin yakınlarında açık
alanlara korumasız olarak yığılan cüruflardaki Cu, Ni, Co ve
Zn gibi metaller, atmosferik koşulların etkisi ile aktif hale geçerek
toprak ve yeraltı sularının kirlenmesine neden olur. Bundan dolayı cüruflar
tehlikeli kimyasal sınıfında değerlendirilir. Cüruflar, metallerin kazanılacağı
ikincil kaynaklar olarak ilgi çekicidir. Metali giderilmiş bakır cürufları,
fiziksel ve mekanik özelliklerinden dolayı inşaat
sektörü, yol çapımı, çimento katkı malzemesi, aşındıcı alet yapımı gibi pek çok
alanda değerlendirilebilir. Bu çalışma, bakır
cüruflarından metallerin kazanılması üzerine yapılmış deneysel araştırmaların,
çalışma koşulları ve metal kazanım başarılarına ilişkin genel bir
değerlendirmedir.

Anahtar Kelimeler

Bakır cürufu, Pirometalurji, Hidrometalurji

Kaynakça

• [17] Beşe AV, 2007. Effect of ultrasound on the dissolution of copper from copper converter slag by acid leaching. Ultrasonics Sonochemistry, 14: 290-296.