PROTOTİP OLARAK ŞEHİR: OSMANLI ŞEHRİ VE BURSA PROTOTİPİ ÜZERİNE BİR BAKIŞ DENEMESİ

Yıl 2018, Cilt: 2 Sayı: 1, 51 - 60, 30.06.2018

Fatih Aman

https://doi.org/10.30561/sinopusd.402880

Cited By: 1

Öz

Şehirlerdeki
üç temel unsuru (ekolojik çevre, fiziki yapılanma ve nüfus) göz ardı etmeden
“Osmanlı şehri” ve “Bursa prototipini” genel olarak ele alıp İslam sosyolojisi alanına
katkı yapmak bu makalenin asıl amacıdır. Bu anlamda ilk başlıkta genel olarak
Osmanlı şehri üzerine bilgi verilecektir. İkinci başlıktaysa Bursa’nın neden
Osmanlı şehirlerinin prototipi olduğu anlatılacaktır. Ancak belirtmek gerekir
ki tarihsel olarak dönemler halinde İslam şehirciliğinin aşamalarını irdelemek,
Bursa’da kültürel, gündelik, ekonomik, dini ve ilmi hayatı süreç merkezli ele
almak, etnik ve dini yapıyı ayrıntılarıyla incelemek çalışmanın
sınırlılıklarını aşmaktadır. Bu makale sosyolojik olarak literatür çalışması
düzleminde tarafımızdan yapılmış bir bakış denemesidir.

Anahtar Kelimeler

Şehir, İslam Şehri, Osmanlı şehri, Bursa, Prototip

Kaynakça

• Abbot, A. (1997). “Of Time and Space: Contemporary Relevance of The Chicago School”, Social Forces, (75), 4.
• Açıkgöz, Ö. (2011). “Şehir, Şehir Toplumu ve Şehir Sosyolojisi”, Sosyoloji Konferansları Dergisi, sy. 35.
• Algül, H. & Azamat, N. (2014). “Emirsultan”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, (11), 147.
• Armağan, M. (2006). Osmanlı’yı Kuran Şehir: Bursa’ya Şehrengiz, İstanbul: Timaş Yay.
• B. Darkot ve diğerleri. (1985). “Bursa”, İA, İstanbul: MEB Yayınları, (2), 806-819.
• Bal, H. (2015). Kent Sosyolojisi, Bursa: Sentez Yayınları.
• Barkan, Ö. L. (1942). “Kolonizatör Türk Dervişleri”, Vakıflar Dergisi, Ankara, sy. 2.
• Can, Y. (1995). İslam Şehirlerinin Fiziki Yapısı, Ankara: TDV Yayınları.
• Cansever, T. (2010a). Osmanlı Şehri, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Cansever, (1997). İslam’da Şehir ve Mimari, İstanbul: İz Yayınları.
• Cansever, (2010b). Mimar Sinan, İstanbul: Klasik Yayınları.
• Cansever, (2016). Kubbeyi Yere Koymamak, İstanbul: Timaş Yayınları.
• Coulanges, F. (2009). La Cite Antique, NY: Cambridge University Press.
• Çınar, A. (2013). Modernizm, Kent ve Toplum, Bursa: Emin Yayınları.
• Davutoğlu, A. (2016). Medeniyetler ve Şehirler, İstanbul: Küre Yayınları.
• Duru, B. & Alkan, A. (2002). 20. Yüzyıl Kenti, İstanbul: İmge Yayınları.
• Erhan, M. S. (2016). Bir Zamanlar Bursa’ydı, İstanbul: Sufi Kitap.
• Erkan, R. (2010). Kentleşme ve Sosyal Değişme, Ankara: Bilimadamı Yayınları.
• Frank, A. G. (2010). Yeniden Doğu: Asya Çağında Küresel Ekonomi, Çev: Kamil Kurtul, Ankara: İmge Kitabevi. Hamlin, C. (1878). Among the Turks, London.
• Harvey, D. (2003). Sosyal Adalet ve Şehir, Çev: Mehmet Moralı, İstanbul: Metis Yayınla-rı.
• Holton, R. J. (1999). Kentler, Kapitalizm ve Uygarlık, Çev: Ruşen Keleş, İstanbul: İmge Yay.
• İbn Batuta. (2010). İbn Batuta Seyahatnamesi, Çev: A. Sait Aykut, İstanbul: Yapı-Kredi Yay.
• İbn Haldun, (2013). Mukaddime, Çeviren: Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• İnalcık, H. & Arı, B. (2005). “Türk–İslam–Osmanlı Şehirciliği ve Halil İnalcık’ın Çalışma-ları”, Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, İstanbul, sy. 3.
• Kandes, V. (2008). Kuruluşundan 19. Yüzyıla Kadar Bursa, Çev: İbrahim Kelağa Ahmet, Bursa: Gaye Yayınları.
• Kara, M. (2001). Bursa’da Tarikatlar ve Tekkeler, İstanbul: Sır Yayınları.
• Lâmii Çelebi. (2011). Bursa Şehrengizi, Sadeleştiren: Mustafa İsen & Hamit Bilen, Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Yayınları.
• Lowry, H. W. (2004). Seyyahların Gözüyle Bursa, İstanbul: Eren Yayınları.
• Maydaer, S. (2009). Hisar: Osmanlı Klasik Döneminde Bursa’da Bir Semt, Bursa: Emin Yay.
• Pirenne, H. (2014). Ortaçağ Kentleri, Çev: Şadan Karadeniz, İstanbul: İletişim Yayınları.
• Rochebrune, A. De. (2007). Dilber Kethy’nin Bursa ve İstanbul Hatıratı, Haz: İlhami Yur-dakul, İstanbul: Kitabevi Yayınları.
• Şahin, Y. (2013). Kentleşme Politikası, Bursa: Ekin Yayınları.
• Şemseddin, M. (1997). Bursa Dergâhları (Yadigar-ı Şemsi I-II), Hazırlayan: Mustafa kara & Kadir Atlansoy, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tanman, M. B. (2014). “Emir Hanı”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, (11), 133.
• Tanpınar, A. H. (2016). Beş Şehir, İstanbul: Dergâh Yayınları.
• Tuna, K. (1987). Şehirlerin Ortaya Çıkışı ve Yaygınlaşması Üzerine Sosyolojik Bir Dene-me, İstanbul: Edebiyat Fakültesi Basımevi.
• Weber, M. (2012). Şehir: Modern Kentin Oluşumu, Çev: Musa Ceylan, İstanbul: Yarın Yay.
• Yaşayanlar, İ. (2013). Osmanlı Dönemi Bursa Otelleri, Bursa: Özsan Matbaası.
• Yavaş, D. (2014). “Orhan Gazi Külliyesi”, DİA, İstanbul: İSAM Yayınları, (33), 387.