Kur’an’da Bazı Peygamberlerin Evlatlarıyla İlgili Durumlarına Tematik Yaklaşım

Yıl 2020, Cilt: 1 Sayı: 2, 1 - 22, 01.11.2020

Zeki Keskin

Öz

Kur’an’da birçok ayette geçen, bireyin sosyal bir varlık olarak yaşam sürerken karşılaştığı sorunlara karşı göstermesi gereken ahlaki ilkelerden biri de sabırdır. Sorunlara karşı sabretmek insanı erdemli birey yapar. İnsan, aceleci bir varlık olduğundan karşılaştığı durumların hayır veya şer olduğuna yönelik çabuk hükümler verebilir. Ancak kendisi için hayır olarak gördüğü durumların kendi aleyhine sonuçlandığını görebilir. Şer olarak görülen durumlarda ise sabır göstererek sonucunun kendisi için hayır olduğunu müşahede edebilir. Bundan dolayı Kur’an’da; Allah (c.c.), öncelikle peygamberlerine, peygamberler aracılığıyla ise insanlara karşılaştığı sıkıntılar karşısında sürekli sabırlı olmalarını tavsiye etmiştir. Kur’an’da bahsi geçen peygamberlerin bir kısmı kendi aile bireyleriyle diğer bir kısmı ise gönderildikleri kavimlerle mücadele etmiştir. Onlar bu mücadele esnasında çeşitli zorluklarla imtihan edilmiş ve bu imtihanlara karşı sabırlı olmuşlardır. Allah (c.c.) ailelerine ve kavimlerine vahyi anlatırken karşılaştıkları zorluklara karşı sabırlı olmalarından dolayı peygamberlerden Kur’an’da övgüyle bahsetmiştir. Bu makalemizde peygamberlerden Kur’an’da en çok zikri geçen; Hz. Âdem (a.s.), Hz. Nuh (a.s.), Hz. İbrahim (a.s.) ve Hz. Yakub’u (a.s.), evlatlarıyla olan imtihanları karşısında gösterdikleri sabır bakımından incelemeye çalışacağız.

Anahtar Kelimeler

Kur’an, Sabır, Evlat

Kaynakça

• Akıncı, Ahmet Cemil, Peygamberler Tarihi, Bahar Yayınları, İstanbul, 2013.
• Beydâvi, Nasıruddin Ahmed ibn Ömer, Envarû‘t-Tenzil ve Esrarû’t-Te’vil, Beyrut: Daru’l-Ihyaul-Turasil-Arabi, 1996.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Hukuk-i İslâmiyye ve lstılahat-ı Fıkhiyye Kamusu, İstanbul: 1985.
• Bilmen, Ömer Nasuhi, Peygamberler Tarihi, İstanbul: Ailem Yay., 2010.
• Bûhari, Muhammed bin Ali, Sahih-i Bûharî, Beyrut: Darû’t-Tasil, 2012.
• Cevheri, İsmail b. Hammad, Es-Sıhah Tacu’l-Luga ve Sıhahu’l-Arabiyye, Beyrut: Daru’l-Ilm li’l-Melayin, 1990.
• Ebu's-Suûd, Muhammed bin, İrşâdü'l-Akli's-Selîm ila Mezaya lil Kitabil Kerim, Mısır: Mektebetü'r-Riyâdi'l-Hadîse, H.1275.
• İbn Âşûr,Muhammed Tahir, Et-Tahrir ve’t-Tenvir, Tunus, tsz.: Daru’t-Tunusiyye
• Heyet, Hayrettin Karaman vd. Kur'an Yolu Tefsiri, Ankara: D.İ.B. Yayınları, 2017
• Kâstallânî, Ebû’l-Abbâs Şehabeddin Ahmed b. Muhammed, Beyrut: İrşâdü’s-Sari-li-Şerhi Sahihi’l-Buhâri, Daru’l-fikr, 1990.
• Kurtubi, Ebu Abdullah Muhammed b. Ahmed, El-Camiu’li-Ahkami’l-Kur’ân, Beyrut: Müessetül-Resâlah, 1427/2006.
• Râzî, Fahrûddin, Mefatihul-Gayb, Beyrut: Darûl-Fikr, 1401/1981.
• Mukâtil bin Süleyman, Tefsiri Mukâtil bin Süleyman, Mısır: Merkezi Tahkîk-i Turasi, 1983.
• Nehhas, Ebu Cafer, Meani’-Kur’an’il Kerim, Mekke: Merkezi İhya-i-Turasi’l-İslam, 1977.
• Nevevî, Ebu Zekeriyya Muhyiddin b. Şeref, 1277, el-Minhac şerhu Sahihi’l-Müslim, Beyrut: (Tahk. Halil Memun Şiha), Daru’l-ma’rife, 1998.
• Sabûni, Muhammed Ali, Safvetü’t-Tefâsir, Beyrut: Daru’l-Kur’an’il-Kerim, 1981.
• Şevkâni, Ebu Abdullah Muhammed b. Ali b. Muhammed el-Havlani, Neylü’l Evtâr min Esrari Münteka’l-ahbar, (Tahk.: Muhammed Subhi b. Hasan Hallak), Beyrut: Daru İbni’l-Cevzi, 1427/2006.
• -------Fethul-Kadir, Beyrut: Dâru'l-Marife, 1250.
• Taberi, Muhammed bin Cerir, Câmiu'l-beyân an Te'vîli âyi'l-Kur'ân, Kahire: Mektebeti İbni Teymiyye, 1422/2001.
• Tahâvi, Ebu Ca’fer Ahmed b. Muhammed, Şerhu Maâni’l- Asâr, Beyrut: Daru’l kütübi’l-ilmiyye, 1979.
• Zebîdi, Zeynüddin, Sahih-i Bûhari Muhtasarı Tecrid-i Sarih Tercümesi, (8. Baskı), Ankara: 1986.
• Zemâhşeri, Carûllah Mahmud bin Ömer, el-Keşşâf an Hakaiki Gavamidi’l-Tenzil, Mektebetü'l-Ubeykân Kahire 1373/1953. Esasu’l-Belaga, Mısır: Daru’l-Fikr, 1985.
• Zerkeşî, Muhammed b. Abdillah, el-Bûrhan fi Ulûmi’l-Kur’ân, Beyrut tsz: Daru’l-Marife
• Zuhayli, Vehbe, İslâm Fıkhı Ansiklopedisi, İstanbul: Risale Yay., 1992.
• ................, Tefsir’ül-Münir, İstanbul: Risale Yay., 2007.