İman, Kurtuluş ve Ahlak Arasındaki İlişkiye Dair Bir Değerlendirme

Yıl 2021, Cilt: 2 Sayı: 1, 56 - 87, 30.05.2021

Hüseyin Kahraman

Öz

İslam dininin geliş amaçlarının başında güzel ahlak gelmektedir.
Bu anlamda bütün dini ilke ve uygulamaların ahlâkî açıdan insanı
geliştirici bir özelliği vardır. Bu durumun bir sonucu olarak İslam,
cahiliye toplumunu bir erdemler yurduna çevirmiş ve onları birçok
açıdan yeryüzünün düşünce önderleri mesabesine getirmiştir. Benzer
durumlar peygamber gönderilmiş diğer eski kavimler için de
geçerlidir. Ancak peygamberlerin nice erdemler kazandırdığı
toplumlar nebevi öğretilere sahip oldukları iddialarına rağmen süreç
içerisinde bu ahlâkî erdemlerden uzak hale gelmişlerdir. Durum böyle
olunca, ahlâkî erdemleri geliştirmek için vazedilen ilkelerin tam da
erdemlerden uzaklaştırıcı bir şekilde anlaşılması, üzerine tefekkür
edilmesi gereken önemli bir problem olarak karşımıza çıkmaktadır.
Bu bağlamda makalemizin gayesi “nasıl oluyor da güzel ahlakı
tamamlayıcı ilkeler erdemlerden uzaklaştırıcı bir şekilde
yorumlanabiliyor?” sorusunu cevaplandırmaktır. 

Anahtar Kelimeler

Kelâm, İman, İslam, Kurtuluş, Ahlak

Kaynakça

• Ahmed b. Hanbel, Ebû Abdullah Ahmed b. Muhammed eş-Şeybânî. el-Müsned. thk. Sıdki Muhammed Cemil Attar. 5. Cilt. Beyrut: Dârü'l-Fikr, 1991.
• Albayrak, Kadir. “İsrailoğulları’nın “Altın Buzağı”sı ve “Kızıl İnek’i”. Bilimname: Düşünce Platformu. 2/5 (2004), 91-1003.
• Aydın, Mehmet S. Tanrı‐Ahlâk İlişkisi. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. 1991.
• Atalay, Orhan. “Cahiliyye Döneminde Putlar ve Putçuluk”. İslâmî İlimler Dergisi. 5/1 (2010) 91-106.
• Bulğen, Mehmet. Kelam İlminin Kozmolojik Boyutları ve Günümüz Kozmolojisi. Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 2/39 (2010), 49-80.
• Dumlu, Ömer. “Salâh Kavramı Üzerine Bir İnceleme”. Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 7 (1992), 147-159.
• Düzgün, Şaban Ali. Varlık ve Bilgi: Aydınlanmanın Keşif Araçları. Ankara: Beyaz Kule, 2008.
• Erdal, Mesut. “Kur’ân’a Göre Ehl-i Kitab’ın Uhrevi Felah ve Kurtuluşu Meselesi”. Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi. 4/1 (2002), 1-33.
• Fârâbî, Ebû Nasr Muhammed b. Muhammed b. Tarhan b. Uzluğ el-Fârâbî et-Türkî. el-Medînetü’l-fâzıla. nşr. Albert N. Nader. Beyrut: 1986.
• Fayda, Mustafa. “Câhiliye” Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi (Erişim 5 Ekim 2020).
• Gazzâlî, Ebû Hâmid. el-Maḳṣadü’l-esnâ fî şerḥi esmâʾillâhi’l-ḥüsnâ. nşr. Fazluh Şehâde. Beyrut: 1971.
• Gazzâlî. İhyâu ‘ulûmi'd-dîn. 1. Cilt. Beyrut: Dârü’l-Minhâc, 2011.