Cumhuriyet Dönemi Âlimlerinden Haydar Hatipoğlu ve Eserleri

Yıl 2022, Cilt: 3 Sayı: 2, 130 - 154, 30.11.2022

Muhammed Sait Hatipoğlu

https://doi.org/10.56477/sirat.1192482

Öz

Asırlarca İslam’a hizmet vermiş bir aileye mensup olan Haydar Hatipoğlu Türkçe literatürüne kıymetli eserler kazandırmış Hz. Peygamber’in soyundan gelen bir İslam âlimidir. Kendisi Din İşleri Yüksek Kurul üyeliği görevinin dışında uzun yıllar boyunca kesintisiz Siirt, Afyon, Uşak ve İzmir İl Müftüsü unvanıyla farklı bölgelerde iz bırakmış ve toplumu dinî açıdan aydınlatma hususunda büyük bir emek vermiştir. O, dini ilimler alanında birçok eser yazmış velut bir kalemdir. Eserleri arasında en dikkat çekici olanı Sünen-i İbn Mâce’ye yapmış olduğu çalışmasıdır. İbn Mâce Türkiye de ilk kez kendisi tarafından tercüme ve şerh edilmiştir. Ayrıca haşrin ve ahiretin varlığını akli deliller ile savunmuş olduğu akide alanında özgün telifler vermiş, ilim adamlarının talebi üzerine Şafii fıkhına dair bir ilmihal kitabı hazırlamış, mut’a nikâhının İslam fıkhı tarafından haram kılındığını delilleriyle ispat etmiş olduğu bir kitap yazmış, İslam hukuk tarihini tanıtıcı bir kitabın literatüre kazandırılmamış olması sebebiyle el-Hudari’den İslam Hukuk Tarihi adını verdiği eserini hazırlamış, halka irşat amacı ile Ashabtan Öğütler adlı eserini meydana getirmiş, dinler arası diyalog, nesh, Tevrat ve İncil’in durumu gibi konuların da içinde bulunduğu fıkıh ve tefsir alanında bilimsel reddiyeler yazmış, tesettür, kürtaj ve birçok konu da fetvalar vermiştir. Bunlarla birlikte tarafından hazırlanmış bir meal ile henüz literatüre kazandırılmamış çok yönlü bir tefsirde yazmıştır. Hatipoğlu’nun eserleri üzerinden 1960-1995 yılları arasında Türkiye’de meydana gelen ilmi tartışmaların izini sürmek mümkündür. Bu çalışma Haydar Hatipoğlu’nun hayatını ve eserlerini tanıtmayı amaçlamıştır.

Anahtar Kelimeler

Haydar Hatipoğlu,, İslami İlimler,, Tefsir, Fıkıh, Hadis

Kaynakça

• Hatipoğlu, Haydar, Ashab’dan Öğütler, (Ravza Yayınları, İstanbul, 2020).
• Hatipoğlu, Haydar, Büyük Şafii İlmihali, (Mesaj Yayınları, Ankara, 1986).
• Hatipoğlu, Haydar, Dinler Arası Diyaloga Reddiye, (Ravza Yayınları, İstanbul, 2022).
• Hatipoğlu, Haydar, İslam’da Evlilik ve Mut’a, (Ravza Yayınları, İstanbul, 2020).