KAMU YÖNETİMİNDE ETİK BAĞLAMINDA GÜVENLİK HİZMETLERİ ETİĞİNE BİR BAKIŞ

Yıl 2019, Cilt: 2 Sayı: 1, 70 - 85, 29.05.2019

Müslüm Kayacı

https://doi.org/10.38004/sobad.541240

Cited By: 2

Öz

Kamu yönetiminde etik, kamu hizmetlerinin sunumunda
hayati bir önem taşımaktadır. Kamusal hizmetler, vatandaşların vergileri ile
yerine getirildiği için kamu personeli kaliteli, hesap verebilir, şeffaf, temel
insan haklarına saygılı ve kamu yararını gözeterek hizmet verme sorumluluğu
taşırlar. Bu bilinç, tüm kamu çalışanları için bir zorunluluk olmakla birlikte;
güvenlik hizmetlerini yerine getiren kamu personeli için çok daha önemlidir.
Çünkü bu çalışanların diğer kamu personelinin sahip olmadığı ‘arama’, ‘kimlik
sorma’, ‘yakalama’, ‘zor kullanma’ vb. gibi bir takım yetki ve sorumlulukları
vardır ve toplumsal yaşamın akışı içerisinde bu yetki ve sorumluluklarını sıklıkla
kullanırlar. Bu açıdan, güvenlik hizmetlerini sunan personelin etik değerlere
sıkı sıkıya bağlı kalmaları son derece önemlidir.

Etik, köklü bir geçmişe sahip ve çok tartışmalı bir
felsefi alandır. Genel anlamda, ‘doğru’ veya ‘yanlış’ ya da ‘iyi’ veya ‘kötü’
olarak nitelendirilen davranışların neden bu şekilde nitelendirildikleri
üzerine düşünmektir. Kamu yönetimi etiği ise, felsefi etiğin bir alt dalıdır ve
kamusal hizmeti yerine getirirken, kararlar alınırken, alınan kararları
uygularken uyulması gereken dürüstlük, tarafsızlık, adalet, hesap
verilebilirlik gibi üst etik değerlere bağlı kalınarak hareket edilmesidir.

Güvenlik hizmetleri etiği de genel olarak, kamu
yönetimi etiği içerisinde değerlendirilen bir meslek etiğidir. Kendi içerisinde
belli kuralları, değerleri, yükümlülükleri ve zorunlulukları vardır. Bu
çalışmanın amacı; ‘güvenlik hizmetleri etiği’ kavramını açıklamak, temel
güvenlik hizmeti etik değerlerini belirtmek ve vatandaş-devlet ilişkileri
açısından bu ilkelerin önemine ve vazgeçilemezliğine değinmektir. Bu kapsamda,
çalışma üç bölüm olarak tasarlanmıştır. İlk bölümde; etik, etik-ahlak
farklılığı, kamu yönetimi etiği özelinde meslek etikleri ve güvenlik hizmeti etiği
irdelenecek, ikinci bölümde; güvenlik hizmetlerine ait temel etik değerler ve
kodlar belirtilecek, üçüncü bölümde ise etik değerleri merkeze alan, hesap
verebilir, şeffaf ve temel hak ve özgürlüklere bağlı olarak sunulan güvenlik
hizmetlerinin vatandaş-devlet ilişkilerinde neden önemli olduğu vurgulanacaktır.

Anahtar Kelimeler

Etik, Kamu Yönetimi Etiği, Meslek Etiği

Kaynakça

• ARSLAN, A. (2009), Felsefeye Giriş, Ankara: Adres Yayınları.
• AUDI, R. (2004), The Good in the Right: A Theory of Intuition and Intrinsic Value, London: Princeton University Press.
• AYDIN, İ. P. (2001), Yönetsel, Mesleki ve Örgütsel Etik, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• AYDIN, İ. P. (2003), Eğitim ve Öğretimde Etik, Ankara: Pegem Akademi Yayınları.
• BALZACQ, T ve ENSAROĞLU, Y. (2008). İnsan Hakları ve Güvenlik: Türkiye, İngiltere ve Fransa, İstanbul: Tesev Yayınları.
• BAUMAN, Z. (2011), Postmodern Etik, (Çev: Alev Türker), 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• BAYOĞLU, F. (2013). Meta-Etik Ve Wıllıam Davıd Ross’un Deontolojik Sezgici Ahlak Kuramı, “Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Felsefe Anabilim Dalı Doktora Tezi”.
• BEREN, F. (2002). Polis Efendilere Mahsus Terbiye ve Malumat-ı Meslekiye İsimli Yazıya İlişkin Bir Değerlendirme, Polis Meslek Etiği, (Ed: İhsan Bal ve Bedri Eryılmaz), Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları, 289-300.
• BILLINGTON, R. (2011), Felsefeyi Yaşamak: Ahlak Düşüncesine Giriş, (Çev: Abdullah Yılmaz), 2. Baskı, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• CARROLL, A., BUCHHOLTZ, A. (2014), Business and Society: Ethics, Sustainabilit, and Stakeholder Management, Nashville: South-Western College Publisher.
• CERRAH, İ. (2008). Avrupa Polis Etiği Kuralları ve Türkiye Güvenlik Personelinde Mesleki Sosyalleşme, İstanbul: Tesev Yayınları.
• CEVİZCİ, A. (1999), Felsefe Sözlüğü, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• CEVİZCİ, A. (2002), Etiğe Giriş, İstanbul: Paradigma Yayınları.
• CHANDLER, R., C. (2000), Deontological Dimensions of Administrative Ethics Revisited, Handbook of Administrative Ethics, (Ed: Terry L. Cooper), Newyork: Marcel Dekker Press, 179-193.
• COOPER, T., L. (2000). The Emergence of Administrative Ethics as a Field of Study in the United States, Handbook of Administrative Ethics, (Ed: Terry L. Cooper), Newyork: Marcel Dekker Press, 1-36.
• COUNCIL of EUROPE, (2002). The European Code Of Police Ethics, Strasbourg: Council of Europe Publishing. https://www.bak.gv.at/en/Downloads/files/GRECO/European_Code_of_Police_Ethics.pdf (Erişim: 22.02.2019)
• ÇAVDAR, A. ve AYTAR, V. (2009). Medya ve Güvenlik Sektörü: Güvenlik Sektörünün Demokratik Gözetiminde Medyanın Rolü, Medya ve Güvenlik Sektörü Gözetimi: Sınırlar ve İmkanlar, (Ed: Volkan Aytar ve Ayşe Çavdar), İstanbul: Tesev Yayınları, 7-12.
• ÇELEBİ, N. (2004). Ahlak, Etik ve Toplum, “Bilge Dergisi” 10 (39), 3-11.
• DEMİRCİ, M. (2007). Kamu Yönetimi Etiğinin Normatif Temelleri “Kamu Yönetimi Yazıları: Teoride Değişim, Yeniden Yapılanma, Sorunlar ve Tartışma”, (Ed. Bilal Eryılmaz, Musa Eken ve Mustafa Lütfi Şen), Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 200‐219.
• DURAN, Lütfi (1998). İdari Usul İlkeleri ve Kapsadığı Konular: İdari Usul Kanunu Hazırlığı Uluslararası Sempozyumu, Ankara: Başbakanlık Basımevi.
• ERDOĞAN, İ. (2006). Medya ve Etik: Eleştirel Bir Giriş. “İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi”, (23), 1–26.
• ERYILMAZ, B. (2012). Kamu Yönetimi: Düşünceler, Yapılar, Fonksiyonlar, Politikalar, Kocaeli: Umuttepe Yayınları.
• FLURI, F. (2006). Gözetim ve Rehberlik: Parlamenter Gözetimin Güvenlik Sektörü ve Reformu Açısından Önemi, Güvenlik Sektöründe Demokratik Gözetim: Türkiye ve Dünya, (Ed: Volkan Aytar), İstanbul: Tesev Yayınlar, 12-24.
• FRANKENA, W, K. 1988. Ethics, New Jersey: Prentice Hall Press.
• GÜNGÖR, S. (2009), Kamu Kurumlarında Çalışma Etiği, “Kamu Etiği Sempozyum Bildirileri Kitabı” içinde, Ankara: TODAİE Yayınları, 35-56.
• HART, D., K. (2000). Administration and the Ethics of Virtue, Handbook of Administrative Ethics, (Ed: Terry L. Cooper), Newyork: Marcel Dekker Press, 131-150.
• KAGAN. S. (1992), The Structure of Normative Ethics, “Journal of Philosophical Perspectives”, Vol: 6, 223-242.
• Kamu Görevlileri Etik Rehberi (2017) http://etik.gov.tr/etik_rehberi.pdf (Erişim: 10.03.2019)
• KARABABA, Y. ve GÖKÇEGÖZ, F. (2002). Polis Meslek Etiği ve Etik Eğitimine İlişkin Bir Program, Polis Meslek Etiği, (Ed: İhsan Bal ve Bedri Eryılmaz), Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları, 315–336.
• KAVSIRACI, O. (2018). Polis Faaliyetlerinde Gri Alanlar ve Etik, “OPUS - Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi”, 9 (16), 1851-1882.
• KILAVUZ, R. (2002). Yönetsel Etik ve Halkın Yönetsel Etik Oluşumuna Etkileri, “Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi”, 26 (2), 255-266.
• KILAVUZ, R. (2003), Kamu Yönetiminde Etik ve Bir Sorun Alanı Olarak Yozlaşma, Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• KUÇURADİ, İ. (2004), Felsefe ve Etik, “Yunus Aran Birlikteliği Konferansı” Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi http://www.yunusaran.org/felsefe-ve-etik (Erişim: 02.03.2019)
• KÜÇÜKALP, D. (2008). Erdem Etiği ve Politika, “Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi”, 27 (1), 71-83.
• NUTTALL, J. (1997). Ahlak Üzerine Tartışmalar: Etiğe Giriş, (Çev: Abdullah Yılmaz), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• OAKLEY, J ve COCKING, D. (2001). Virtue Ethics and Professional Roles, Baskerville: Cambridge University Press.
• OECD, (2000). Trust in Government: Ethics Measures in OECD Countries, Paris, Organisation for Economic Co-operation and Development.
• ÖKTEM, K. Ve ÖMÜRGÖNÜLŞEN, U. (2005). Kamu Yönetiminde Etik Çalışmalarına Yönelik Genel Bir Çerçeve Arayışı, Siyasette ve Yönetimde Etik Sempozyumu Bildiriler Kitabı, 231-237.
• ÖZLEM, D. (2004), Etik: Ahlak Felsefesi, İstanbul: İnkılap Yayınları.
• PEHLİVAN, İ. (2002). Polis Meslek Etiği İlkeleri, Polis Meslek Etiği, (Ed: İhsan Bal ve Bedri Eryılmaz), Ankara: Polis Akademisi Başkanlığı Yayınları, 105-132.
• PIEPER, H. (2012), Etiğe Giriş, İstanbul: Ayrıntı Yayınları. POJMAN, P. ve FIESER, J. (2007), Ethics: Discovering Right and Wrong, Belmond: Thomson Wadsworth Publisher.
• POPS, G. (2000). A Teleological Approach to Administrative Ethics, Handbook of Administrative Ethics, (Ed: Terry L. Cooper), Newyork: Marcel Dekker Press, 195-206.
• SEYYAR, A. (2003). Ahlak Terimleri, İstanbul: Beta Yayınları.
• TEPE, H. (1998), “Bir Felsefe Dalı Olarak Etik: Etik Kavramı, Tarihçesi ve Günümüzde Etik”, Doğu-Batı Dergisi, 1(4), 11-27.
• THIROUX, J. (1998), Ethıcs: Theory and Practice, New Jersey: Prentice Hall Press.