SANAT VE İLETİŞİM İLİŞKİSİ AÇISINDAN NECMETTİN ÖZLÜ’NÜN ESERLERİNİN ANALİZ VE YORUMLARI

Yıl 2023, Cilt: 6 Sayı: 2, 85 - 97, 30.11.2023

Elif Eroğlu Gonca Hülya Yayan

https://doi.org/10.38004/sobad.1232183

Öz

Sanat, bir duygu veya düşüncenin en güzel en estetik haliyle görsel ve işitsel bir maddede vücut bulmuş halidir. Aslında sanatın ne olduğuna dair tarih öncesi çağlardan günümüze kadar çeşitli cevaplar aranmıştır. İlk insanların mağara duvarlarına çizdikleri şekil ve sembollerde onların iç dünyalarının birer yansıması olarak sanatın ilk izlerini taşımıştır. İnsanlığın geçirdiği evrimlerle, yaşama biçimleri, hayata bakışları, sanat biçimlerini ve sanata olan bakışlarını da değiştirirken her dönemde ve her toplumda, farklı görünümlerde daima ortaya çıkmıştır. Aslında insanlar, yaşamlarından bir kesitini veya günlük bir olayı aktarırken bir şekilde başka insanlarla da iletişim kurmuşlardır. Bu sayede, duygu ve düşüncelerini yaptıklarını başkalarına aktarırken, oluşturdukları obje resim ve semboller de bir köprü vazifesi görmüş her çalışma da zaman içerisinde birer iletişim aracına dönüşmüştür. Tarihte insanın temel ihtiyaçlarını giderme çabalarıyla kendini anlatma istekleri de giderek bir estetik kimlik kazanmış ve sanatı doğurmuştur. Sonrada iletişimle yaygınlaşmış, kuşaktan kuşağa da aktarılarak günümüze kadar gelmiştir. İnsanoğlunun yaşamını zevkli kılma amacıyla çaldığı enstrümanı, çizdiği resim, sesi, sözü ile bedenin dilini estetik yetkinliğe ulaştırarak sanata dönüştürürken doğa ve kendisiyle iletişimini, etkileşimini de zenginleştirmiştir. Böylece sanat ve iletişimin, birbirini var etme sürecinde de yaşamsal bir ilişkisi (semiyotik) söz konusu olmuştur. Bu araştırma ile, ekspresyonist tarzda çalışmalar üreten sanatçı Necmettin Özlü’nün eserlerinin teknik ve estetik özellikleri bakımından incelenip değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Araştırma, nitel araştırma türlerinden olan literatür tarama yöntemi ile yapılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Sanat, İletişim, Ekspresyonizm, Sembol, Necmettin Özlü

Destekleyen Kurum

GAZİ ÜNİVERSİTESİ

ANALYSIS AND COMMENTS OF NECMETTİN ÖZLÜ’S ARTWORKS IN TERMS OF THE RELATION OF ART AND COMMUNICATION

Öz

Art is embodied in a visual and auditory substance in the most beautiful and aesthetic form of an emotion or thought. Various answers have been sought, from prehistoric times to the present, about what art is. The shapes and symbols that the early humans drew on the cave walls bore the first traces of art as a reflection of their inner worlds. With the evolutions that humanity has gone through, the way they live, the way they look at life, the way they look at art and the way they look at art has always emerged in every era and in every society, in different views. In fact, people have somehow also communicated with other people when transferring a cross section of their life or a daily event. Thus, as they relayed their emotions and thoughts to others, the artifacts and symbols they created served as bridges, and each work became a means of communication over time. In history, their efforts to address the basic needs of human beings and their desire to explain themselves have increasingly gained an aesthetic identity and given rise to art. Then, it became common in communication and was transmitted from generation to generation. He has enriched his communication and interaction with nature and himself while transforming the instrument he played to make human life enjoyable, his painting, his voice, his word, and the language of the body into art with aesthetic competence. Thus, art and communication also have a vital relationship (semiotics) in the process of making each other exist. This research aims to examine and evaluate the technical and aesthetic properties of the works of Necmettin Özlü, an expressionist-style artist. The research was done through the literature screening method, which is one of the types of qualitative research.

Anahtar Kelimeler

Art, Communication, Expressionism, Symbol, Necmettin Özlü

Kaynakça

• Açıkgöz, C. (2020). Klasik Türk Şiirinde Deniz Kızı. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi , 23 (44) , 687-713
• Akkın, C., Eğrilmez, S. ve Afrashi, F. (2004). Renklerin insan davranış ve fizyolojisine etkileri. Türk Oftalmoloji Derneği XXXVI. Kongresi, 33, 274- 282
• Bachelard, Gaston (2006), Su ve Düşler, Yapı Kredi Yay., İstanbul.
• Bahr, Hermann (2002) “Dışavurumculuk”, Editör: Enis Batur, Modernizmin Serüveni, Y.K.Y. Yayınları. İstanbul.
• Birsel Çağlar, Türk Mitolojisinde Dört Unsur ve Simgeler Üzerine Bir İnceleme, Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli 2008, s.2.
• Çoruhlu, Y. (2007), Erken Devir Türk Sanatı, Kabalcı Yayıncılık. İstanbul.
• Çoruhlu, Y. (2002). Türk mitolojisinin anahatları (Vol. 10). Kabalcı Yayınevi.
• Çoruhlu, Y. (2011). Türk Mitolojisinin Ana Hatları. İstanbul: Kabalcı Yayıncılık
• Doğan MH (1998) Estetik, İzmir, Dokuz Eylül Yayınları, s.145.
• Eliade, M. (1992), İmgeler, Simgeler, Ankara.
• Ersoy, N. (2000). Semboller ve Yorumları. İstanbul: Zafer Matbaası
• Ersoy, N. (2007), Semboller ve Yorumları, İstanbul, Dönence Basım ve Yayın Hizmetleri, 3. Baskı.
• Erinç SM (1998) Sanat psikolojisine giriş, Ankara, Ayraç Yayınları, s.83.
• Martel, C. (1995). Ben Enerjiyim. İstanbul: Arion Yayınevi.
• Mazlum, Ö. (2011). Rengin kültürel çağrışımları. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31, 125- 138.
• Hançerlioğlu O (1982) Felsefe Sözlüğü, İstanbul, Remzi Kitabevi, s.364.
• Keskin, İsmail. (2014). Baskıresimde Alman Ekspresyonizmi (Dışavurumculuk) ve Litografi Sanatına Yansımaları, Atatürk Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Dergisi (Journal of Art), Sayı. 25, S. 3
• Koca, C., “Bir Resim Okuma Denemesi”, Anadolu Sanat Dergi, 2003, Sayı: 14, ss. 125- 132.
• Küçük, M. A. (2013). Geleneksel Türk Dinindeki ' Ana/ Dişil Ruhlar' a Mitolojik Açıdan Bakış. Iğdır Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi , 105-135.
• Orçan, S. (2011). Türk Masallarında Renk İmgesi. (Yayımlanmış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Özdemir, A. G. T. (2005). Tasarımda Renk Seçimini Etkileyen Kriterler. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 14(2), 391-401.
• Özdem, F. (1999). Murat Ağçiçek. İstanbul: Maltepe Sanat Galerisi Yayınları 12.
• Soylu, R. (2019). Sanatta fanilik ve ölüm. TİDSAD (Türk ve İslam Dünyası Sosyal Araştırmalar Dergisi / The Journal of Turk and Islam World Social Studies), 6(23), 40- 52.
• Tolstoy, L. N. (2007). Sanat Nedir, çev. M. Beyhan, İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları
• Tuncal, Selen (2017). Toplum ve Sanat İlişkisi Kapsamında İstanbul’daki Müzik Etkinlikleri (2000-2015) İstanbul kültür üniversitesi Yüksek lisans tezi. İST
• Yıldırım, S. (2021). Dijital Dünyada Yeni Sanat İletişimi ve Tüketim Kültürü Bağlamında Piyasa Anlayışları. Kocaeli.
• Yücel, B. (2019). Rönesans Döneminden Günümüze Bulut İmgesi. Sanat ve Tasarım Dergisi, (23), 459.
• WEB KAYNAKÇA
• Görseller Resim 1 Necmettin Özlü, Sanatçıdan
• Resim 2 Necmettin Özlü,: Necmettin Özlü Resim Sergisi - Galeri Soyut - Sanat Galerisi | Ankara
• Resim 3 Necmettin Özlü,: Sanatçıdan
• Resim 4 Necmettin Özlü,: Necmettin Özlü - Ressam | Sanatçı | Artist | Galeri Soyut Sanat Galerisi
• Resim 5 Necmettin Özlü,: Sanatçıdan
• Resim 6 Necmettin Özlü,: Sanatçıdan