CHILD LABOR IN TURKEY: AN EVALUATION IN THE CONTEXT OF HEALTH AND SOCIAL LIFE CONDITIONS

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 44 - 66, 31.05.2024

Nurten Ebru Özdemir , Elif Akyiğit Albayrak , Mümtaz Korkutan

https://doi.org/10.38004/sobad.1413138

Öz

Covid-19, which emerged in the city of Wuhan, China in December 2019 and continues to have effects today, has placed an excessive burden on healthcare systems and many economic sectors in most countries, leading to significant economic losses. Alongside its notable impacts, SARS-CoV-2, typically transmitted through respiratory droplets, has adversely affected the health of children. The pandemic-induced workforce losses and the resulting economic and labor market consequences have left profound traces on people's lives and livelihoods. This process, especially dragging impoverished families and their children into child labor, underscores the importance of exploring the concept of child labor in the context of child welfare and child health.
In line with this, the primary objective of the research is to examine the effects of child labor on child welfare and child health. A literature review has been conducted as a data collection tool within this scope. Additionally, data from institutions and organizations such as TURKSTAT, ILO, and WHO have been searched to prepare the research. As a result, it has been determined that child labor adversely affects children's health by imposing restrictions on their right to education, factors such as low wages, hazardous working conditions, and difficulties in accessing health services. Therefore, the main focus of the study is to understand the impact of child labor on child welfare and health and to identify strategies to mitigate these negative effects.

Anahtar Kelimeler

Child, Child Labor, Child Health, Child Welfare

TÜRKİYE’DE ÇOCUK İŞÇİLİĞİ: SAĞLIK VE SOSYAL YAŞAM KOŞULLARI BAĞLAMINDA BİR DEĞERLENDİRME

Öz

Aralık 2019’da Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve günümüzde etkileri devam eden Covid-19, çoğu ülkede sağlık sistemlerine ve birçok ekonomik alana aşırı yük bindirmiş ve büyük ekonomik kayıplara yol açmıştır. Bu önemli etkilerinin yanında tipik olarak solunum damlacıkları yoluyla yaygınlaşan SARS-CoV-2 insan sağlığına olan olumsuz etkileri ile birlikte çocukların sağlığını da olumsuz etkilemiştir. Pandemi sürecinde işgücü kayıplarının olması ve bunun sonucunda ortaya çıkan ekonomik ve işgücü piyasası sonuçları, insanların yaşamları ve geçim kaynakları üzerinde derin izler bırakmıştır. Özellikle yoksul aileleri ve çocuklarını çocuk işçiliğine sürükleyen bu süreç; çocuk işçiliği kavramının çocuk refahı ve çocuk sağlığı kavramları ile olan ilişkisi bağlamında araştırılmasının önemini bir kez daha göstermiştir. Bu doğrultuda araştırmada temel amaç, çocuk işçiliğinin çocuk refahı ve çocuk sağlığı üzerindeki etkilerini incelemektir. Bu kapsamda veri toplam aracı olarak literatür taraması yapılmıştır. Ayrıca TÜİK, ILO ve DSÖ gibi kurum ve örgütlerin verileri taranarak araştırma hazırlanmıştır. Sonuç olarak, çocuk işçiliği, çocukların eğitim haklarına kısıtlamalar getirdiği, düşük ücret, tehlikeli çalışma koşulları ve sağlık hizmetlerine erişimdeki zorluklar gibi faktörlerin de çocukların sağlığını olumsuz yönde etkilerinin olduğu tespit edilmiştir. Bu nedenle çalışmanın ana odağı, çocuk işçiliğinin çocuk refahı ve sağlığı üzerindeki etkilerini anlamak ve bu olumsuz etkileri azaltmaya yönelik stratejileri belirlemektir.

Anahtar Kelimeler

Çocuk, Çocuk işçiliği, Çocuk Sağlığı, Çocuk refahı

Teşekkür

Desteğiniz için teşekkür ederiz

Kaynakça

• Alderman, H., Behrman, J. R., Glewwe, P., Fernald, L. & Walker, S. (2017). Evidence of Impact of Interventions on Growth And Development During Early and Middle Childhood. Child and Adolescent Health and Development, 8, 1790.
• Amuda, Y. J. (2010). Working Conditions and Consequences of Child Labour in Nigeria. OIDA International Journal Of Sustainable Development, 1 (7), 53-72.
• Avşar, Z. & Öğütoğulları, E. (2012). Çocuk İşçiliği ve Çocuk İşçiliği Mücadele Stratejileri. Sosyal Güvenlik Dergisi, 2 (1), 9-40. Bakırcı, K. (2004). Çocuk ve Genç İşçilerin Haklarının Korunması. Beta Yayınları.
• Barışık, S., Ege, T. & Şimşek, T. (2016). Türkiye’de Çocuk İşçiliği ve Ekonomik Etkileri. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 17 (2), 161-179.
• Batomen Kuimi, B. L., Oppong-Nkrumah, O., Kaufman, J., Nazif-Munoz, J. I. & Nandi, A. (2018). Child Labour and Health: A Systematic Review. International Journal of Public Health, 63, 663-672.
• Ben-Arieh, A. (2000). Beyond Welfare: Measuring and Monitoring the State of Children: New Trends and Domains. Social Indicators Research, 52 (3), 235-257.
• Boybek, S. (2009). Sosyal Yardım Uygulamaları ve Çocuk İşçiliği Arasındaki İlişki: Keçiören Örneği. Sosyal Yardım Uzmanlık Tezi. TC Başbakanlık Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Genel Müdürlüğü. Ankara.
• Bulut, I. (1997). Psiko-Sosyal Gelişim Sorunları, Sanayi Bölgelerinde Çalışan Çocukların Sorunları. Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu Yayınları. Ankara.
• Cioni, G. & Sgandurra, G. (2013). Normal Psychomotor Development. Handbook Of Clinical Neurology, 111, 3-15.
• Çakan, A., Mercan, M., & Uzun, E. M. (2018). Okul Öncesi Kurumlarına Devam Eden Mülteci Çocukların Sosyal-Duygusal Gelişimleri. İçinde (Ed. Özpolat, V.) Zorunlu Göçler ve Doğurduğu Sosyal Travmalar (267-386), HEGEM Yayınları. Ankara
• Çiçek, Ş. E. & Dikmen, S. (2016). Sosyal Bütçeleme Örneği Olarak Çocuk Dostu Bütçe. Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 12 (2), 131-147.
• Çöpoğlu, M. (2018). Türkiye’de Çocuk İşçiliği. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (14), 357-398.
• ÇSGB, (2005). Türkiye’de Çocuk İşçiliği Bilgilendirme Materyali. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Çalışan Çocuklar Bölümü. ÇSGB Yayınları. Ankara.
• Drew, S. Y. (2003). Child Labour An Information Kit For Teachers. Educators And Their Organizations (Book1). International Labour Organization.
• DSÖ, (2024). DSÖ (Dünya Sağlık Örgütü) Sağlık Tanımı. https://acikders.ankara.edu.tr/mod/page/view.php?id=6900 (Erişim Tarihi: 07.02.2024
• Dur, A. İ. B. & Öztürk, M. (2017). Türkiye'de ve Dünyada Çocuk İşçiliği ve Mücadele Politikaları: SDÜ MYO Öğrencileri Üzerine Bir Araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 22 (3), 613-635.
• Erbay, E. (2013). Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Büyük Resmi. Toplum ve Sosyal Hizmet, 24 (1), 157-168.
• Erder, S. & Lordoğlu, K. (1993). Geleneksel Çıraklıktan Çocuk Emeğine: Bir Alan Araştırması. Friedrich Ebert Vakfı. https://mimoza.marmara.edu.tr/~klordoglu/yazilar/cirakliktan_cocuk_emegine.pdf (Erişim Tarihi: 02.02.2024)
• Fanton d’Andon, C., Greene, C., Pellenq, C., Yilma, T. M., Champy, M., Canavera, M., & Pasquini, C. (2022). Child Labor and Psychosocial Wellbeing: Findings From Ethiopia. International Journal Of Environmental Research And Public Health, 19 (13), 7938. Doi: 10.3390/ijerph19137938
• Gonsamo, D. D., Lo, H. H. M., & Chan, K. L. (2021). The Role of Stomach Infrastructures on Children’s Work and Child Labour in Africa: Systematic Review. International Journal of Environmental Research and Public Health, 18 (16), 8563.
• Gordon, D., Adelman, L., Ashworth, K., Bradshaw, J., Levitas, R., Middleton, S., ... & Williams, J. (2000). Poverty and Social Exclusion in Britain. Published by Joseph Rowntree Foundation. https://www.bristol.ac.uk/poverty/pse/Poverty%20and%20Social%20Exclusion%20in%20Britain%20JRF%20Report.pdf (Erişim Tarihi: 06.02.2024)
• Greve, B. (2008). What is Welfare?. Central European Journal of Public Policy, 2 (01), 50-73.
• Güçlü, S. (2016). Çocukluk ve Çocukluğun Sosyolojisi Bağlamında Çocuk Hakları. Sosyoloji Dergisi, (Özel sayı), 1-22.
• Gül, T. & Öztürk, M. (2020). Çocuk İşçiliğinin Nedenleri Üzerine Kavramsal Bir Çalışma. Journal Of Suleyman Demirel University Institute Of Social Sciences, (37), 130-148.
• Haspels, N. & Jankanish, M. (2000). Action Against Child Labour. International Labour Organization.
• Işık, S. (2021). Covid-19'un Çocuk İşçiliği Üzerindeki Etkileri: Alınması Gereken Önlemler. Sosyal Çalışma Dergisi, 5 (1), 27-35.
• Kalaycı, C. & Karadeniz, M. (2023). Çocuk Yoksulluğu ve Çocuk İşçiliğinin Önlenmesinde Sosyal Korumanın Rolü. Uluslararası Ekonomi ve Yenilik Dergisi, 9 (2), 207-229.
• Karakaş, B. & Çevik, Ö. C. (2016). Çocuk Refahı: Çocuk Hakları Perspektifinden Bir Değerlendirme. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18 (3), 887-906.
• Kireçdağ, N. (2017). Antakya’da Bir Alan Araştırmasına Dayalı Gözlemler: Suriyeli̇ Sığınmacı Çocuk İşçiler. TTB Mesleki Sağlık ve Güvenlik Dergisi, 16 (62), 29-35.
• Lee, B. J. (1997). The Use Of CensusaAnd Surveys: Implications for Developing Childhood Social İndicator Models. In (Ed. Ben-Arieh, A. and Wintersberger, H.), Monitoring and Measuring the State of Children - Beyond Survival, Eurosocial Report No. 62 (European Centre for Social Welfare Policy and Research, Vienna, Austria), pp. 301-308.
• Miller, M. E. (2010). Child Labor and Protecting Young Workers Around the World: an Introduction to This Issue. International Journal Of Occupational And Environmental Health, 16 (2), 103-112.
• Müderrisoğlu, S., Semerci, P. U., Çakar, B. Y., Karatay, A. & Akkan, B. E. (2013). Çocuk Refahı Belgesi. TC Kalkınma Bakanlığı ve UNICEF Türkiye Temsilciliği. https://www.unicef.org/turkiye/media/4131/file (Erişim Tarihi 06.01.2024).
• Sámano-Ríos, M. L. (2018). Trabajo Infantil Y Salud Ocupacional en México: Un Desafío Para La Medicina. Revista Médica Del Instituto Mexicano Del Seguro Social, 56 (6), 550-557.
• Srivastava, R. N. (2019). Children at Work, Child Labor and Modern Slavery in India: an Overview. Indian Pediatrics, 56, 633-638.
• Şişman, Y. (2003). Sosyal Politika Açısından Türkiye’de Çocuk ve Genç İşgücü. Kamu- İş ve İktisat Dergisi, 7 (2), 3-34.
• T.C. Başbakanlık DPT. (2007). Gelir Dağılımı ve Yoksullukla Mücadele, Dokuzuncu Kalkınma Planı 2007-2013. Özel İhtisas Komisyonu Raporu. https://www.sbb.gov.tr/wp-content/uploads/2022/08/Dokuzuncu-Kalkinma-Plani-Gelir-Dagilimi-ve-Yoksullukla-Mucadele-OIK.pdf (Erişim Tarihi: 04.02.2024).
• Thoma, M. V., Bernays, F., Eising, C. M., Pfluger, V. & Rohner, S. L. (2021). Health, Stress, and Well-Being in Swiss Adult Survivors of Child Welfare Practices and Child Labor: Investigating the Mediating Role of Socio-Economic Factors. Child Abuse & Neglect, 111, 104769.
• TNSA, (2018). Analiz ve Rapor. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü. https://hips.hacettepe.edu.tr/tr/2018_tnsa_analiz_ve_rapor-56 (Erişim Tarihi: 04.02.2024).
• Tokol, A. (2012). Özel Olarak Korunmas› Gereken Gruplar (Dezavantajl› Gruplar). İçinde (Ed. Oral, A. İ. & Şişman, Y.) Sosyal Politika (174-193). T.C. Anadolu Üniversitesi Yayını No: 2628.
• Tokol, A. & Alper, Y. (2018). Sosyal Politika. Dora Yayıncılık.
• Tor, H. (2010). Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Boyutları. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken/Journal Of World Of Turks, 2 (2), 25-42.
• Tunç, E.N. & Pamuk, İ. (2023). Hayat Bilgisi Dersinde Çocuk Hakları: Bir İhtiyaç Analizi Çalışması. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12 (1), 50-63.
• Tunçcan, N. (2000). Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu. In Journal Of Social Policy Conferences (243-259).
• Tuzcu, G. (2006). Avrupa Birliği’ne Giriş Süreci ve Eğitimde Vizyon. Türk Eğitim Derneği.
• TÜİK, (2019). Çocuk İşgücü Anketi Sonuçları. https://data.tuik.gov.tr/Bulten/Index? p=Child-Labour-Force-Survey-2019-33807 (Erişim Tarihi: 01.02.2024).
• TÜİK, (2020). Demografik Veriler. https://www.tüik.gov.tr/ (Erişim Tarihi: 01.02.2024).
• Tüylüoğlu, Ş. & Tekin, M. (2009). Gelir Düzeyi ve Sağlık Harcamalarının Beklenen Yaşam Süresi ve Bebek Ölüm Oranı Üzerindeki Etkileri. Çukurova Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13 (1), 1-31.
• UNICEF, (2005). The State Of The Worlds’ Children. New York: UNICEF. https://www.unicef.org/reports/state-worlds-children-2005 (Erişim Tarihi: 05.02.2024).
• UNICEF, (2013). Erken Yaşlarda Çocuk Refahı ve Kadın İstihdamı Politika Belgesi. T. C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve UNICEF Türkiye Temsilciliği. https://www.unicef.org/turkiye/media/4381/file/Erken%20Ya%C5%9Flarda%20%C3%87ocuk%20Refah%C4%B1%20ve%20Kad%C4%B1n%20%C4%B0stihdam%C4%B1%20Politika%20Belgesi.pdf (Erişim Tarihi: 05.02.2024).
• Weitzman, M. (2021). Social Influences On Child Health. Pediatrics in Review, 42 (7), 402-404.
• Yardımcıoğlu, D. (2023). Çocuk İşçiliğini Önlemeye Yönelik Yeni Bir Adım: Avrupa Parlamentosu ve Konseyi’nin Kurumsal Sürdürülebilirlik Durum Tespitine Dair Direktif Önerisi. Dicle Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 28 (48), 225-276.
• Yolcuoğlu, İ. G. (2009a). Sosyal Çalışma ve Çocuğun İyilik Hali. Toplum ve Sosyal Hizmet, 20 (1), 85-94.
• Yolcuoğlu, İ. G. (2009b). Türkiye’de Çocuk Koruma Sisteminin Genel Olarak Değerlendirilmesi. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 18 (18), 43-58. Yolcuoğlu, İ. G. (2010). Sosyal Çalışmada Gereksinim Kavramı ve Çocuk Refahı Sisteminde Gereksinim Temelli Politikalar. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, 23 (23), 47-56. Yüceol, H. M. (2022). “Çocuk İşçiliği” Sorununun Analizi ve Politika Önerileri. Mersin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (2), 40-53.