RESEARCH ARTICLE OUTSOURCING APPROACH: FOOD SERVICES EXAMPLE

Yıl 2024, Cilt: 16 Sayı: 2, 170 - 183

Bahar Akkuzu , Ali Arslanoğlu

https://doi.org/10.55978/sobiadsbd.1322741

Öz

Abstract

Outsourcing approach is one of the frequently preferred management strategies in health institutions in recent years. One of the reasons why health institutions prefer outsourcing, especially in works other than their core competencies, is to provide cost advantage. The purpose of this research is to determine whether the outsourcing of food services provided in hospitals provides a cost advantage to the health institution. A hospital outsourced in catering services was selected for the study. The research is planned to cover the whole of 2019 and 2020 (24 months). First of all, the cost of food service in two years was examined. Then, in the same process, assuming that the relevant hospital organizes the service itself, the cost elements of all the steps that make up the service, especially the food menus, were determined and retrospective market researches were carried out. If the catering services were organized by the institution itself, the monthly and annual costs that would have arisen were determined. The data obtained and the cost incurred by using outsourcing were compared. It was determined that the hospital outsourced catering services in 2019, and obtained the job at a low cost of 392,128.15 TL. In 2020, if the hospital had provided the food service itself, it would have been 660,800,10 TL cheaper than outsourcing. The service received from the outsourcing provider in the two-year period cost the institution 4,706,974.36 TL. In this process, if the service had been carried out by the institution itself, it would have corresponded to 4.438,302.40 TL. It is seen that the difference is 268,671.95 TL. As a result of the comparison, it was determined that the hospital provided a cost advantage with outsourcing in all months of 2019 and in the total of the year, and did not provide a cost advantage in all months of 2020 and in the year total. When the two-year process is analyzed together, it is reported that there is no cost advantage. In the light of the data obtained, it was concluded that outsourcing in catering services does not provide a cost advantage.

Anahtar Kelimeler

Keywords: Outsourcing, Hospital, Core Competency, Food Services.

Proje Numarası

--

DIŞ KAYNAKLARDAN YARARLANMA YAKLAŞIMI: YEMEK HİZMETLERİ ÖRNEĞİ

Öz

Öz

Dış kaynaklardan yararlanma yaklaşımı, sağlık kurumlarında son yıllarda sıklıkla tercih edilen yönetim stratejilerinden biridir. Sağlık kurumlarının özellikle temel yetenekleri dışındaki işlerde dış kaynak kullanımını tercih etmelerinin nedenlerinden biri maliyet avantajı sağlamaktır. Bu araştırmanın amacı hastanelerde verilen yemek hizmetlerinde dış kaynak kullanımının sağlık kurumuna maliyet avantajı sağlayıp sağlamadığını belirlemektir. Çalışma için yemek hizmetlerinde dış kaynaklardan yararlanan bir hastane seçilmiştir. Araştırma 2019 ve 2020 yıllarının tamamını (24 ay) kapsayacak şekilde planlanmıştır. Öncelikle yemek hizmetinin iki yıllık süreçte gerçekleşen maliyeti incelenmiştir. Ardından aynı süreçte ilgili hastanenin hizmeti kendisinin organize ettiği farz edilerek, başta yemek menüleri olmak üzere hizmeti oluşturan tüm basamaklardaki maliyet unsurları belirlenmiş ve geçmişe dönük piyasa araştırmaları yapılmıştır. Yemek hizmetlerini kurumun kendisi organize etmiş olsa idi, ortaya çıkması muhtemel aylık ve yıllık maliyetler belirlenmiştir. Elde edilen veriler ile dış kaynak kullanılarak gerçekleşen maliyet karşılaştırılmıştır. Hastanenin 2019 yılında, yemek hizmetlerinde dış kaynak kullanarak işi 392.128,15 TL ucuza elde ettiği saptanmıştır. 2020 yılında ise yemek hizmetini hastane kendisi gerçekleştirmiş olsa idi, dış kaynak kullanımından 660.800,10 TL
daha ucuza gerçekleştirmiş olacaktı. İki yıllık süreçte dış kaynak sağlayıcısından alınan hizmet kuruma 4.706.974,36 TL’ye mal olmuştur. Bu süreçte hizmet kurumun kendisi tarafından yürütülse idi 4.438.302,40 TL’ye karşılık gelecek idi. Aradaki farkın 268.671,95 TL olduğu görülmektedir. Karşılaştırma sonucunda, hastanenin 2019 yılının tüm aylarında ve yıl toplamında dış kaynak kullanımı ile maliyet avantajı sağladığı, 2020 yılının tüm aylarında ve yıl toplamında maliyet avantajı sağlamadığı saptanmıştır. İki yıllık süreç birlikte incelendiğinde ise, maliyet avantajının söz konusu olmadığı raporlanmıştır. Elde edilen veriler ışığında, yemek hizmetlerinde dış kaynak kullanımının maliyet avantajı sağlamadığı sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Dış kaynaklardan yararlanma, Hastane, Temel yetenek, Yemek hizmetleri.

Destekleyen Kurum

Destekyene Kurum Yoktur.

Proje Numarası

--

Teşekkür

--

Kaynakça

• Akbulut Y, Terekli G, Yıldırım T. Türkiye’deki hastanelerde dış kaynak kullanımı: sistematik bir analiz. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2012;11(2):25-33. doi:10.1501/Ashd_0000000080
• Akyürek ÇE. Türk sağlık sisteminde dış kaynaklardan yararlanma uygulamalarının yasal altyapısı. Ankara Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2013;12(2):1-24. doi:10.1501/Ashd_0000000088.
• Al-Mazroei A. Factors affecting the implementation of joint ventures: a study of outsourcing in healthcare services in low and middle income countries. University of Salford;2015.
• Arslanoğlu A. Yönetimde Dış Kaynaklardan Yararlanma Yaklaşımı ve Sağlık Sektöründe Bir Araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü;2009.
• Beyhan Y. Toplu Beslenme Sistemlerinin Yönetim ve Organizasyonu. Ankara: Ankara Nobel Tıp Kitapevi; 2018.
• Beyhan Y, Bilici S, Kızıl M, ed. Toplu Beslenme Sistemleri (Toplu Tüketim Yerleri) İçin Ulusal Menü Planlama ve Uygulama Rehberi. Ankara: Sağlık Bakanlığı Yayınları;2020.
• Bozdemir E, Öcel Y. Hastanelerde dış kaynak kullanımının maliyet minimizasyonu açısından analizi: Bolu İzzet Baysal Eğitim Ve Araştırma Hastanesi Manyetik Rezonans (MR) cihazı örneği. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2016;20(3),0-0.
• Bozdemir E, Terzi M. Dış Laboratuvar Hizmet Alımının Maliyet Karlılık Analizi: Bir Üniversite Hastanesi Örneği. Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2021;12(1),110-117.
• Çelik M. Hastanelerde Toplu Beslenme Sistemi (Hopa Devlet Hastanesi Örneği) [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü;2015.
• Çil Koçyiğit S, Kadı Z, Sorucuoğlu A. Sağlık Bakanlığı hastanelerinin dış kaynaktan yararlanma durum analizi: Ankara ili örneği. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi. 2019:2(2),325-344. doi:10.29249/selcuksbmyd.549264.
• Ekin A, Yanık A, Kıyak M. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde dışarıdan satın alınan hizmetlerin ekonomik değerlendirmesi. Hacettepe Sağlık İdaresi Dergisi. 2012;15(1),1-23.
• Kalkan M, Sökmen A, Bıyık Y. Sağlık hizmetlerinde dış kaynak kullanımı: Ankara Halk Sağlığı Müdürlüğü Uygulaması. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2015;17(2),35-56.
• Karaca M, Daş MÖ, Şengül A. Dış Kaynak Kullanımının Maliyet Minimizasyonu Bakımından İncelenmesi: Bir Sağlık Kurumunda Çamaşırhane Hizmetleri Örneği. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2022;32(1),203-214. doi:10.18069/firatsbed.996360.
• Kavuncubaşı Ş. Hastane ve Sağlık kurumları Yönetimi. Ankara: Siyasal Kitabevi; 2000.
• Keskin Y. Kamu Hastanelerinde Dış Kaynak Kullanımı ve Rize Devlet Hastanesi’nde Bazı Maliyet Faktörleri Açısından Bir Değerlendirme [Yüksek Lisans Tezi]. Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul; 2015.
• Koçel T. İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Arıkan Basım Yayım Dağıtım; 2005.
• Machado GC, Carvalho CDCJ. Strategic outsourcing: a lean tool of healthcare supply chain management. Strategic Outsourcing: An International Journal. 2013;6:138–166.
• Mujasi P. Practices, Motivation, Perceived Benefits And Barriers To Outsourcing By Hospitals In Uganda. Thesis. Uganda: University of South Africa;2016.
• Sağnak P. Hastane İşletmelerinde Dış Kaynak Kullanımının Hizmet Kalitesi ve Müşteri Tatmini Yaratılmasındaki Rolü Ve Bir Pazarlama Aracı Olarak Kullanılması; GATA Hastanesi’nde Bir Araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. Ankara: Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü;2010.
• Topal SC. Hastane Yöneticilerinin Dış Kaynaklı Hizmet Alımlarına İlişkin Görüşleri: Bir Anket Çalışması [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü; 2010.
• Türksoy A. Otel işletmelerinde dış kaynaklardan yararlanma (Outsourcing). Ege Academic Review. 2005;(1):11-18.
• Uğurlu KM. Klinik Görüntüleme Hizmetlerinde Diş Kaynak Kullanımının Maliyet-Fayda Analizi: Düzce Üniversitesi Sağlık Uygulama Ve Araştırma Merkezi Örneği [Yüksek Lisans Tezi] Düzce: Düzce Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü;2021.
• Yalçın İ, Akın M, Şeker M. Kamu hastanelerinde dış kaynak kullanımı: kayseri eğitim ve araştırma hastanesi örneği. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi. 2011;(1):83-92.