SEYAHATNAMELER IŞIĞINDA TOSYA

Yıl 2020, , 174 - 201, 02.07.2020

Murat Karasalihoğlu

https://doi.org/10.33537/sobild.2020.11.2.15

Öz

Kastamonu coğrafyası oldukça dağlık bir yapıya sahiptir.
Coğrafyanın zorluğu yanı sıra Anadolu'nun önemli yol
sistemleri üzerinde de yer almaz. Bu durum bölgenin
tarihsel yazılı kaynak ve seyahatnamelerde fazla
geçmemesine neden olmuştur. Kastamonu'nun bu genel
durumuna uymayan bir yer ise Tosya'dır. Kastamonu'nun
ilçesi olan Tosya, tarih boyunca Kuzey Anadolu'nun en
önemli ticari ve askeri güzergâhının üzerindeki Devrez
Vadisi'nde yer almaktadır. İlçe konumu gereği tarihin her
döneminde önemli bir yer olmuştur. İlçe bu konumuyla
birlikte önceleri Hristiyan Hac yolunu kullananların daha
sonra da özellikle İran ve Hindistan'a seyahat eden
gezginlerin notlarında yer almıştır. Erken dönem tarihi
hakkında fazla bilgimizin olmadığı Tosya'nın Bizans
Dönemi sonlarına doğru yazılı kaynaklarda görünmeye
başladığı görülür. MS 10. yüzyılda yaşamış olan Arap ElMakdisi'den isminin “Dusiniya” olduğu öğrendiğimiz ilçe
üzerine 15. yüzyıldan itibaren bilgiler seyahatnameler
aracılığıyla gelmeye başlar. Birçok kişi tarafından ziyaret
edilen yerleşim üzerine seyahatnamelerde demograk
yapı, tarihsellik, tarım, zanaat, sanayi ve kente dair başka
değerli bilgileri bulmak mümkündür. Bu bilgiler arasında
ilçenin bağcılık ve şarapları, nüfus yapısındaki Hıristiyan
ve Müslüman çeşitliliği ile Yeşil Fas Derisi ile kaşmir
üretimi öne çıkan özellikler olarak görülür.

Anahtar Kelimeler

Seyahatname, Devrez Vadisi, Kastamonu;

Kaynakça

• Ainsworth, W.F. (1842). Travels and Researches in Asia Minor, Mesopotamia, Chaldea, and Armenia;, In TwoVolumes, Vol. II, London.