BATI ANADOLU BEYLİKLERİNİN EGE DENİZİ'NDEKİ HAKİMİYET KAYBINDA İZMİR HAÇLI SEFERİ'NİN ROLÜ

Yıl 2021, Cilt: 12 Sayı: 1, 174 - 183, 02.01.2021

Umut Bayar , Sait Emre Çiftçi

https://doi.org/10.33537/sobild.2021.12.1.15

Öz

İzmir Haçlı Seferi, Haçlıların 1291'de Akka'yı kaybetmesinden
sonra düzenlediği Haçlı harekâtları arasında en etkilisidir. Bu
sefer sayesinde Aşağı İzmir adı verilen Liman Kale 1402'ye kadar
Hristiyanların elinde kalmıştır. XIV. yüzyılda Türk denizci
Ghazileri Ege Denizi'ndeki pek çok yerde akınlarda bulunmuştu.
Önce Menteşe Beyliği'yle başlayan bu faaliyetler XIV. yüzyılın
ikinci çeyreğinde Aydın Beyliği'yle devam etmiştir. Bu beylikte en
kuvvetli lider olarak ön plana çıkan Aydınoğlu Umur Bey'in
etkinlikleri Papalık dâhil Akdeniz'de bulunan Katolik güçlerinin
tepkisi çekmiştir. Bu nedenle ona karşı harekete geçmekte
gecikmediler. Avignon Papaları İzmir'de Haçlı egemenliği için özel
bir çaba harcamışlardır. Kıbrıs Krallığı, Venedik ve Papalık
donanmaları hep birlikte Umur Bey'e karşı mücadele ettiler. İki
aşamalı olan İzmir Haçlı Seferi'nin birinci aşaması başarıyla
sonuçlansa da ikinci aşaması sonuçsuz neticelenmiştir. Bu
tarihten sonra Hospitalye şövalyeleri ile Kıbrıs Krallığı başarıyla
sonuçlanan 1365 tarihli İskenderiye Haçlı Seferine katıldılar. Pek
çok girişime rağmen ilerleyen yıllarda bütün Hristiyan âlemi
doğuda yükselen yeni Osmanlı tehdidiyle baş başa kalacaktır.

Anahtar Kelimeler

İzmir Haçlı Seferi;, Aydın Beyliği;, Papalık;

ROLE OF SMYRNIOTE CRUSADES ON THE LOSS OF DOMINANCE OF WESTERN ANATOLIAN PRINCIPALITIES IN AEGEAN SEA

Öz

Smyrniote crusades was the most effective one among the crusades
after the fall of Acre in 1291. As a result of these crusades “Liman
Kale” which was known as Lower Smyrna remained in the hands of
Christians until 1402. Turkish maritime ghazis made many
incursions in various places of the Aegean Sea during 14th century.
These military campaigns were rst led by the commanders of
Beylik of Menteshe and were carried on by the ghazis of Aydinids in
the second quarter of 14th century. Umur Bey distinguished himself
as a prominent person and the strongest leader in this Beylik.
Catholic powers including the Papal states started to create several
leagues in the Mediterranean because of his activities in the Aegean
Sea. Although the rst stage of Smyrniote crusades was successful,
the second stage end up with failure. Humbert II, new commander
of Smyrniote crusades, arrived Smyrna in June and remained there
until September. He couldn't defeat Aydinids' forces in Upper
Smyrna even if he defended Liman Kale was known as Lower
Smyrna against Umur Bey. He left there because of the destructive
plague in the same year and went to the island of Rhodes. Umur
Bey sieged Lower Smyrna for the last time. But he couldn't
recapture it and become martyr with arrows thrown at him when he
climbed to the fortress. Hizir of Aydin who was Umur Bey's brother,
had to negotiate for ceasere with crusaders because of this defeat.
Peace treaty concluded on August 18, 1348 between Hizir Bey and
Christian representatives. Knights Hospitaller and the Kingdom of
Cyprus participated to Alexandrian Crusade (1365) after these
stages. Despite the reactions of Crusades, Christian states faced
the new Ottoman menace from the East in advancing years

Anahtar Kelimeler

Smyrniote Crusades;, the Papal states, Knights Hospitaller.

Kaynakça

• Akın, H (1966). Aydınoğlu Beyliği Hakkında Bir Araştırma (İkinci Baskı). Ankara: A. Ü. Basımevi.
• Ayönü, Y (2013). Umur Bey Döneminde AydınoğullarıBizans İttifakı. M Ersan, M. Şeker ve C. Kanat (Editörler). Uluslararası Batı Anadolu Beylikleri Tarih Kültür ve Medeniyeti Sempozyumu-I Aydınoğulları Tarihi. Ankara: TTK Yayınları.