A Review of Social and Economic Conditions of Rural Women in Türkiye in the Context of Development

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 1, 117 - 128, 31.01.2025

Deniz Tanrıseven , Burak Can Korkmaz

Öz

Individuals living in rural areas are considered critical in the country's development. In this context, numerous studies emphasize the impact of rural women on agricultural activities and their role in development. However, at this point, the fact that rural women live under different social and economic conditions than men differentiates their roles in terms of development. Discussions on gender equality suggest that women living in cities and rural areas have different experiences. In this sense, this study aims to examine the social and economic conditions of rural women in Türkiye in the context of development and discuss these conditions in line with the United Nations Millennium Development Goals and Sustainable Development Goals. It is emphasized in the literature that women living in rural areas in Türkiye have a visibility problem and, therefore, are at risk of working unregistered and unpaid. There is a risk of abuse for women living in rural areas, where there is a lack of awareness about their rights. Awareness-raising campaigns, training, and guidance are essential for rural women, who are at the center of development activities in rural areas, so they can be freed from the pressure of gender inequality and social norms against women's work and take an active and productive role in development.

Anahtar Kelimeler

Women, Rural, Economy, Development, Employment, Rural Women

Kalkınma Bağlamında Türkiye'de Kırsalda Yaşayan Kadınların Sosyal ve Ekonomik Durumlarının İncelenmesi

Öz

Kırsal kesimde yaşayan bireyler ülkenin kalkınmasında önemli görülmektedir. Bu bağlamda, kırsalda yaşayan kadınların tarım faaliyetlerindeki etkisi ile kırsal bölgelerin kalkınmasındaki rolü çalışmalar tarafından vurgulanmaktadır. Fakat, bu noktada kırsalda yaşayan kadınların erkeklerden farklı sosyal ve ekonomik koşullar altında yaşamını sürdürmesi kalkınma açısından rollerini farklılaştırmaktadır. Cinsiyet eşitliği üzerinden yapılan tartışmalar şehir ve kırsalda yaşayan kadınların farklı deneyimleri olduğunu öne sürmektedir. Bu anlamda, bu çalışma kalkınma bağlamında Türkiye'de kırsalda yaşayan kadınların sosyal ve ekonomik koşullarının incelenmesini ve ayrıca bu koşulların Birleşmiş Milletler Milenyum Kalkınma Hedefleri ile Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri doğrultusunda tartışılmasını amaçlamaktadır. Türkiye'de kırsalda yaşayan kadınların görünürlük sorunu olduğu dolayısıyla kayıt dışı ve ücretsiz çalışma riskleri altında bulunduğu literatür tarafından belirtilmektedir. Hakları konusunda farkındalık eksikliği görülen kırsalda yaşayan kadınlar için istismar riski ortaya çıkmaktadır. Kırsalda yapılan kalkınmaya yönelik faaliyetlerin merkezinde bulunan kırsalda yaşayan kadınlar için farkındalık artırma kampanyaları, eğitimler ve rehberlik önemli görülmektedir, böylece cinsiyet eşitsizliği ile kadının çalışmasına karşı olan toplumsal normların baskısından sıyrılarak aktif ve verimli bir şekilde kalkınmada rol üstlenmeleri sağlanabilir.

Anahtar Kelimeler

Kadın, Kırsal, Ekonomi, Kalkınma, İstihdam, Kırsal Kadın

Kaynakça

• Abdou, D. S., & Shalaby, D. (2019). Determinants of FLFP and its impact on economic growth evidence from: Egypt, Germany, and Pakistan. Sociol Int J, 3(2), 203-209. https://doi.org/10.15406/sij.2019.03.00176
• Acun, S. (2021, September). Türkiye’de ücretlilerin kayıtlı çalışma olasılığını belirleyen faktörlerin analizi. In Journal of Social Policy Conferences (No. 80, pp. 423-450). Istanbul University. https://dergipark.org.tr/en/pub/ajit-e/article/1346282
• Aksay, B. (2019). Türkiye’de Kadın Girişimciliğinin Son 10 Yılı: Alanyazın Taraması Ve Öneriler. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (35), 35-51. https://doi.org/10.30794/pausbed.459746
• Bakay, M. E., Müftüoğlu, M., Naltbantoğlu, A., & Çoçan, E. (2020). Kırsal kesimlerdeki kadın girişimciliği ve girişimci kadınların karşılaştıkları sorunlar üzerine nitel bir araştırma: Manisa-demirci örneği. Yaşar Üniversitesi E-Dergisi, 15, 295-306. https://dergipark.org.tr/en/pub/jyasar/issue/53734/631264
• Beneria, L. (1981). Conceptualizing the labor force: The underestimation of women's economic activities. The Journal of Development Studies, 17(3), 10-28. https://doi.org/10.1080/00220388108421795
• Bescher-Donnelly, L., & Smith, L. W. (2019). The changing roles and status of rural women. In The family in rural society (pp. 167-185). Routledge.
• Budak, D. N. (2023). Takviye Edici Gıda Reklamlarında Kadının Annelik Rolü ve Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Ünlü Desteğinin Alımlanması: Ceyda Düvenci’nin Sosyal Medyadaki İzleyici Yorumlarının Analizi. AJIT-e: Academic Journal of Information Technology, 14(54), 274-297. https://doi.org/10.5824/ajite.2023.03.006.x
• Carlsen, L., & Bruggemann, R. (2022). The 17 United Nations’ sustainable development goals: A status by 2020. International Journal of Sustainable Development & World Ecology, 29(3), 219-229. https://doi.org/10.1080/13504509.2021.1948456
• Çukur, T., Kızılaslan, N., Kızılaslan, H., & Çukur, F. (2021). Samsun ili Atakum ilçesindeki kadın üreticilerin semt pazarlarında çalışma durumu ve sorunları. Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 10(1), 1-9. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbad/issue/61577/815355
• Çelik, K., Şimşek, Z., Yüce Tar, Y., & Kırca Duman, A. (2015). Gezici mevsimlik tarım işinde çalışan kadınların çalışma ve yaşam koşullarının irdelenmesi. The World Bank, Public Disclosure Authorized, 6, 2-23. https://documents1.worldbank.org/curated/en/577571479488978309/pdf/110377-WP-P146215-PUBLIC-TURKISH-kezban-celik-R.pdf
• Eğitim Reformu Girişimi. (2021). Öğrenciler ve Eğitime Erişim 2021 İzleme Raporu (Students and Access to Education 2021 Monitoring Report). https://www.egitimreformugirisimi.org/egitim-izleme-raporu-2021-ogrenciler-ve-egitime-erisim/
• Erbay, R. (2013). Ekonomik Kalkınmada Tarımın Rolü: Türkiye Üzerine Bir Değerlendirme. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 2(4). https://dergipark.org.tr/en/pub/bsbd/issue/43808/538235
• Eştürk, Ö., & Kılıç, A. (2016). Türkiye kırsalında kadın yoksulluğu. Ardahan Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(3), 143-153. https://dergipark.org.tr/en/pub/aruiibfdergisi/issue/60488/887222
• Fombad, M. C., & Jiyane, G. V. (2019). The role of community radios in information dissemination to rural women in South Africa. Journal of Librarianship and Information Science, 51(1), 47-58. https://doi.org/10.1177/0961000616668960
• Food and Agriculture Organization of the United Nations. (2011). The State Of Food And Agrıculture 2010-2011. https://www.fao.org/4/i2050e/i2050e.pdf
• Gökdemir, L., & Ergün, S. (2012). KIRSAL KALKINMADA KADININ ROLÜ. İnönü Üniversitesi Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 1(1), 68-80. https://dergipark.org.tr/en/pub/inijoss/issue/8624/415759
• Gülçubuk, B. (1999). Tarımsal Üretimde ve Kırsal Kalkınmada Kadının Yeri ve Önemi. Tarım ve Köy Dergisi, 125, 36-41.
• Halkos, G., & Gkampoura, E. C. (2021). Where do we stand on the 17 Sustainable Development Goals? An overview on progress. Economic Analysis and Policy, 70, 94-122. https://doi.org/10.1016/j.eap.2021.02.001
• Hooks, G., Lobao, L. M., & Tickamyer, A. R. (2016). Spatial inequality and rural areas. In Routledge international handbook of rural studies (pp. 462-476). Routledge.
• Hoşgör, A. G., & Him, M. S. (2016). Küreselleşme Ve Türkiye’de Kırsal Kadının Ücretli Emeği: Rapana Venosa Üretim Zinciri Üzerinden Batı Karadeniz Bölgesinde Bir Vaka Analizi. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 19(2), 108-130. https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/228164
• Kantola, J., & Verloo, M. (2018). Revisiting gender equality at times of recession: A discussion of the strategies of gender and politics scholarship for dealing with equality. European Journal of Politics and Gender, 1(1-2), 205-222. https://doi.org/10.1332/251510818X15272520831139
• Kaşıkırık, A. (2022). Tarımsal Emeğin Görünmeyen Yüzü: Tarımda Kadın Temsili Üzerine Bir Araştırma. UPA Strategic Affairs, 3(2), 111-131. https://dergipark.org.tr/en/pub/upa/issue/72602/1176052
• Kaya, M., & Özgülnar, N. (2015). Mevsimlik (gezici/geçici) tarım işçilerinin iki yerleşim birimindeki yaşam koşulları ve sağlık durumlarına niteliksel bakış. Turkish Journal Of Public Health, 13(2), 115-126. https://doi.org/10.20518/thsd.87652
• Kemal, U. S., & Akbıyık, N. (2023). Tarım Sektöründe İstihdam ve Çalışanların Sosyal Güvenliği. Econharran, 7(12), 25-36. https://dergipark.org.tr/en/pub/econharran/issue/79153/1298966
• Keyzer, M., & Van Wesenbeeck, L. (2006). The millennium development goals, how realistic are they?. De Economist, 154, 443-466. https://doi.org/10.1007/s10645-006-9019-9
• Kızılaslan, N. (2023). Hayvancılık Eğitimlerinin Kırsal Kadınların Tutum ve Davranışlarına Etkisi (Tokat İli Merkez İlçe Araştırması). Gaziosmanpaşa Bilimsel Araştırma Dergisi, 12(2), 138-148. https://dergipark.org.tr/en/pub/gbad/issue/80054/1323125
• Kovancı, E., & Karakoç, D. Y. (2024). Tarım Sektöründe Çalışan Kadınların Sosyo-Ekonomik Durumu ve Mülkiyet Sorununa İlişkin Bir Alan Araştırması: Adıyaman İli Örneği. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1), 1-25. https://doi.org/10.17153/oguiibf.1294549
• Kroll, C., Warchold, A., & Pradhan, P. (2019). Sustainable Development Goals (SDGs): Are we successful in turning trade-offs into synergies?. Palgrave Communications, 5(1). https://doi.org/10.1057/s41599-019-0335-5
• Kurt, İ., & Çakır, R. (2014). Dünü Ve Bugünüyle Eğitime Sosyolojik Bir Bakış. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 187-206. https://dergipark.org.tr/en/pub/kefad/issue/59467/854525
• Lahiri-Dutt, K. (2023). Framing a gender transformative post-coal future for just transition: A feminist manifesto. Energy Research & Social Science, 100, 103097. https://doi.org/10.1016/j.erss.2023.103097
• Lichter, D. T. (1989). The underemployment of American rural women: Prevalence, trends and spatial inequality. Journal of Rural Studies, 5(2), 199-208. https://doi.org/10.1016/0743-0167(89)90046-6
• Marangoz, M., Gülay, H. I. Z., & Aydın, A. E. (2016). Kırsal Alandaki Kadınların Girişimcilik Eğilimi Üzerine Bir Araştırma. ASSAM Uluslararası Hakemli Dergi, 3(5), 24-44. https://dergipark.org.tr/en/pub/assam/issue/31573/346055
• Ministry of Environment, Urbanisation and Climate Change. (2021). Gayri Safi Yurtiçi Hasılanın Sektörel Dağılımı. https://cevreselgostergeler.csb.gov.tr/gayri-safi-yurtici-hasilanin-sektorel-dagilimi-i-85707#_edn1
• Ministry of Family and Social Policies. (2014). Türkiye’de Kadın İşgücü Profili İstatistiklerinin Analizi. Retrieved from: https://dspace.ceid.org.tr/xmlui/bitstream/handle/1/355/ekutuphane3.5.1.5.1.pdf?sequence=1&isAllowed=y
• Özen, A., & Baysan, İ. (2022). Structural Analysis of Women’s Labor Force and Unemployment in Turkey. Ekonomik Yaklasim, 33(123). https://doi.org/10.5455/ey.22000
• Pallikadavath, S., Foss, M., & Stones, R. W. (2004). Antenatal care: provision and inequality in rural north India. Social science & medicine, 59(6), 1147-1158. https://doi.org/10.1016/j.socscimed.2003.11.045
• Parveen, S. (2007). Gender awareness of rural women in Bangladesh. Journal of International Women's Studies, 9(1), 253-269. https://vc.bridgew.edu/jiws/vol9/iss1/14
• Rathee, N., & Bhardwaj, K. (2022). Excruciating truth of victimized women in India. Educational Quest: An Int. J. of Education and Applied Social Sciences. 13, 199-205. https://doi.org/10.30954/2230-7311.3.2022.4
• Raynolds, L. (2021). Women and agriculture in the third world: a review and critique. Towards a New Political Economy of Agriculture, 339-363.
• Rismilda, N. A. (2023). The Relationship between Islamic Law and the Concept of Gender Equality Based on Maqasid Sharia Perspective. Sinergi International Journal of Law, 1(3), 175-183. https://doi.org/10.61194/law.v1i3.90
• Sefer, B. K. (2024). Kırsal Kalkınmada Kadın Emeği, Sivil Toplum Kuruluşları ve Kadın Kooperatifleri. Çalışma ve Toplum, 1(80), 93-126. https://doi.org/10.54752/ct.1421764
• Sinclair, K., Ahmadigheidari, D., Dallmann, D., Miller, M., & Melgar-Quiñonez, H. (2019). Rural women: Most likely to experience food insecurity and poor health in low-and middle-income countries. Global Food Security, 23, 104-115. https://doi.org/10.1016/j.gfs.2019.04.006
• Smits, J., & Hoşgör, A. G. (2006). Effects of family background characteristics on educational participation in Turkey. International Journal of Educational Development, 26(5), 545-560. https://doi.org/10.1016/j.ijedudev.2006.02.002
• Sultana, T., & Chowdhury, I. U. A. (2016). Female Employment: A Way to National Wellbeing. Journal of World Economic Research, 5(5), 59-64. https://doi.org/10.11648/j.jwer.20160505.12
• Suzuki Him, M., & Gündüz Hoşgör, A. (2019). Challenging geoGraphicical disadvantages and social exclusion: A case study of gendered rural transformation in mountain villages in the Western Black Sea Region of Turkey. Sociologia ruralis, 59(3), 540-559. https://doi.org/10.1111/soru.12258
• Şahin, K., & Develi, A. (2021). Kadın İstihdamında Kayıt Dışılık Sorunu. Kesit Akademi Dergisi, 7(27), 386-400. https://dergipark.org.tr/en/pub/kesitakademi/issue/63113/959372
• Tominc, P., Šebjan, U., & Širec, K. (2017). Perceived gender equality in managerial positions in organizations. Organizacija, 50(2), 132-149. https://doi.org/10.1515/orga-2017-0009
• Turan, E. A. (2020). Diyarbakırlı Kadınlarda Namus, Kadınlık ve Din. İstanbul Üniversitesi Kadın Araştırmaları Dergisi, (20), 51-85. https://doi.org/10.26650/iukad.2020.0003
• Turkish Constitution. (2016). Article 2, Article 10. https://www.anayasa.gov.tr/Kararlar/GenelKurul/Basvuru_Karari/2016-21.pdf United Nations. (2000). United Nations millennium declaration, resolution adopted by the general assembly. UN General Assembly.
• United Nations. (2017). New York: United Nations Publications, 2022. Retrieved from: https://unstats.un.org/sdgs/dataportal/database United Nations. (2022). Resolution adopted by the General Assembly on 6 July 2017. In Technical Report A/RES/71/313.
• Özdemir, F. U., & Barutçu, A. (2024). Home, Work and Everyday Life: Gender Dynamics in a Mining City. In At the Frontiers of Everyday Life: New Research in Cramped Spaces (pp. 201-219). Cham: Springer Nature Switzerland. https://doi.org/10.1007/978-3-031-46580-2_12
• Özkan, K. S., & Kaylı, D. S. (2022). Kırsal Alanda Yaşayan Kadınların Söylemleri Üzerinden Kadınlık Kimliklerinin Kuruluşu-Manisa Örneği. Sosyoloji Dergisi, (43), 125-154. https://dergipark.org.tr/en/pub/sosder/issue/70003/1109927
• Wang, Y. (2021). Closing the gender gap in college attendance: Variation by family background in China over time. Social science research, 98, 102578. https://doi.org/10.1016/j.ssresearch.2021.102578
• World Bank. (2020). Rural population (% of total population) – Turkiye. https://data.worldbank.org/indicator/SP.RUR.TOTL.ZS?locations=TR
• Yavuz, A. (2022). " Nisa Bebek" Haberleriyle Çerçevelenen Ve Yeniden Üretilen Annelik. Pamukkale Üniversitesi İletişim Bilimleri Dergisi, 1(2), 187-198. https://dergipark.org.tr/en/pub/pauibd/issue/75080/1208132
• Yıldırak, N., Gülçubuk, B., & Gün, S. (2003). Türkiye'de gezici ve geçici kadın tarım işçilerinin çalışma ve yaşam koşulları ve sorunları. TARIM-İŞ.
• Yılmaz, M. (2015). Türkiye'de Kırsal Nüfusun Değişimi ve İllere Göre Dağılımı (1980-2012). Doğu coğrafya dergisi, 20(33).
• Zhang, L. (2024). Outbreak narrative: China's migrant women labor in the COVID-19. City, Culture and Society, 37, 100577. https://doi.org/10.1016/j.ccs.2024.100577