Geleneksel Babalıktan Yeni Babalığa; Babaların Çocuk Bakımına Katılımı

Yıl 2025, Cilt: 16 Sayı: 1, 166 - 181, 31.01.2025

Sümeyye Kılıç , Dolunay Şenol

Öz

Babalığın tarihsel gelişim süreci içerisinde ataerki ve modernite ile kesişimi ve ilişkiselliği doğrultusunda ortaya çıkan rol ve sorumluluklarının değerlendirildiği bu çalışmada, babaların çocuk bakımına katılımları yaş ve cinsiyet esasında değerlendirilmektedir. Amasya ilinde yaşayan hem kız hem erkek çocuğu olan 11 baba ile yapılan yüzyüze görüşmelerin niteliksel analizi üzerinden değerlendirmeler gerçekleştirilmektedir Babaların çocuk bakımına katılımlarına, bu katılımın niteliğine, oranına doğrudan etki eden ataerki ve modernite unsurları geleneksel baba ile yeni babanın karşılaştırılmasını gerekli kıldığına inanıldığı için babaların çocuk bakımına yönelik algılarında ataerki ve modernite etkisi anlaşılmaya çalışılmaktadır. Babalık için temel referans niteliğindeki ataerkil zeminde yaşanan sosyo kültürel gelişmeler, babalık ekseninde geleneksel çizgide seyreden babanın ibresini yeni babalığa çevirmekte, geleneksel babanın yeni babaya dönüşümünü zorlayan bir baskı unsuruna dönüşmekte; bu anlamda baba, itici güç olarak modernitenin katkıları ile revize olmaya zorlanmaktadır. Babalığın toplumsal hayatta varolan sosyokültürel değişimlere adaptasyonu ile geleneksel babadan “atılan” ya da “aktarılan” değerlerle “yeni” bir babalık örüntüsü ortaya çıkarılmaktadır. Ancak babaların çocuk bakımına katılımlarının yaş ve cinsiyete göre incelendiği bu çalışmada geleneksel annelik ve babalık rollerinin büyük ölçüde korunduğu, yeni babaya eklenen rollerin geleneksel babalık beklentilerini karşılamaya devam ettiği anlaşılmaktadır. Görüşmecilerin yaşla birlikte çocuk bakımına artan katılımları bebeğin doğal bakıcısının anne olduğu görüşüne dayanmakta ve modelleme teorileri gereği babaların erkek çocuklarına yönelerek yetiştirilmelerinde daha çok sorumlu hissettikleri anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Ataerki, Geleneksel Babalık, Yeni Babalık, Çocuk Bakımı, Aile

Kaynakça

• Anne Çocuk Eğitim Vakfı (AÇEV). (2017). Türkiye’de İlgili Babalık ve Belirleyicileri Ana Raporu (Türkiye’de Babalığı Anlamak Serisi I). https://www.acev.org/wp-content/uploads/2018/01/BabalikArastirmasiAnaRapor.16.10.17.web_.pdf İndirilme Tarihi: 05.03.2024
• Adler, A. (1999). Cinsiyetler arası işbirliği, çev. Seçkin Selvi. İstanbul: Payel Yayınevi.
• Araz, Y. (2017). 16. yüzyıldan 19. yüzyıl başlarına Osmanlı toplumunda çocuk olmak. 2.basım. İstanbul: Kitap Yayınevi.
• Badinter, E. (1992). Annelik sevgisi 17. yüzyıldan günümüze bir duygunun tarihi, çev. Kamuran Çelik. İstanbul: Afa Yayıncılık
• Badinter, E. (1992). Biri ötekidir kadınla erkek arasında yeni ilişki ya da androjin devrim, çev. Şirin Tekeli. İstanbul: Afa Yayıncılık.
• Barutçu, A. (2015). Bir erkeklik stratejisi: özel alanda eril suskunluk. Fe Dergi, 7/1, 131-145.
• Bebel, A. (1966). Kadın ve sosyalizm. Ankara: Toplum Yayınevi
• Bell, H. R. (2003). Erkek işi//kadın işi: Dünyanın en eski kültüründe cinsiyetin tinsel rolü, çev. Meltem Erkmen. İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• Bolak-Boratav, H., Okman-Fişek, G. & Eslen-Ziya, H. (2014). Unpacking masculinities in the context of social change: Internal complexities of the identities of married men in Turkey. Men and Masculinities, 17(3), 299–324.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, f. (2020). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri, 28.baskı. Ankara:
• Casper, L.M & O’Connell, M. (1998). Work, income, the economy, and married fathers as child-care providers. Demography, 35 (2), 243-250.
• Creswell, J. W. (2021). Nitel araştırma yöntemleri. Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni, çev. Mesut Bütün ve Selçuk Beşir. 6.baskı. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Daly, K. (1993). Reshaping fatherhood: find the models, Journal of Family Issues. 14/4, 510-530.
• Dick, G. L. (2004). The fatherhood scale, Research on Social Work Practise, 14/2, 80-92.
• Dikeçligil, F. B (2017). Ontolojiyi hatırlamak. Sosyolojide yöntem sorunu. Konya: Çizgi Kitabevi.
• Doğan, İ. (2009). Dünden bugüne Türk ailesi. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Yayınları.
• Donovan, J. (2015). Feminist Teori, çev. Aksu Bora, Fevziye Sayılan, Meltem Ağduk Gevrek. 10.baskı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Ergun, D. (1995). Sosyoloji ve tarih. Sosyolojide yöntem sorunu. Ankara: İlke Yayınevi.
• Firestone, S. (1979). Cinselliğin diyalektiği, kadın özgürlüğü davası, çev. Yurdanur Salman. İstanbul: Payel Yayınları.
• Furrow, J. L. (1998). The ıdeal father: religious narratives and the role of fatherhood. The Journal of Men’s Studies, 7/1, 17-32.
• Gregory, A. & Milner, S. (2011). What is “new” about fatherhood?: the social construction of fatherhood in France and the UK. Men and Masculinities, 14/5, 588-606.
• Kılıç, S. (2024). Babanın toplumsal cinsiyet merceğinden çocukluk algısı; Türkiye’de çocuk ve çocukluk. Doktora tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kırıkkale.
• Kitab-ı Mukaddes. (2020). Tekvin, Bab 1:22. İstanbul: Yeni Yaşam Yayınları.
• Köşgeroğlu, N. (2010). Toplumsal cinsiyet ekseninde kadın. Kalın duvar ince zar. Ankara: Alter Yayıncılık.
• Kraemer, S. (1991). The origins of fatherhood: an ancient family process. Family Process, 30/4, 377-392.
• Kümbetoğlu, B (2020). Niteliksel araştırmalarda analiz. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Kümbetoğlu, B(2021). Sosyolojide ve antropolojide niteliksel yöntem ve araştırma. 7. baskı. İstanbul: Bağlam Yayıncılık.
• Mill, J. S. (2019). Kadınların köleleştirilmesi, çev. Ahmet Özcan. 2.baskı. İstanbul: Bilge Kültür Sanat.
• Navaro, L. (2000). Tapınağın öbür yüzü bağlılık ve bağımlılık üzerine. 4.baskı. İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Onur, B. (2005). Türkiye’de çocukluğun tarihi, 2. baskı. Ankara: İmge Yayıncılık.
• Ranson, G. (2001). Men at work change or no change- in the era of the “new father”. Men and Masculinities, 4/1, 3-26.
• Rousseau, J. J. (2013). Emile ya da eğitim üzerin, çev. Y. Avunç. 4. Baskı. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Sancar, S. (2014). Türk modernleşmesinin cinsiyeti. Erkekler devlet kurar, kadınlar aile kurar. 3. Baskı. İstanbul: İletişim Yayınları.
• Sancar, S. (2016). Erkeklik: imkânsız iktidar ailede, piyasada ve sokakta erkekler. İstanbul: Metis Yayıncılık.
• Segal, L. (1990). Ağır çekim değişen erkeklikler değişen erkekler, çev. Volkan Ersoy. İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• Thoma, D. (2011). Babalar modern bir kahramanlık hikayesi, çev. Fikret Doğan. İstanbul: İletişim Yayıncılık.
• Türköne, M. (1995). Eski Türk toplumunun cinsiyet kültürü. Ankara: Ark Yayınları.
• Walby, S.( 2016). Patriyarka kuramı (Çev. Hülya Osmanağaoğlu). Ankara: Dipnot Yayınları.
• Yıldırım, A & Şimşek, H. (2000). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zeybekoğlu, Ö. (2013). Günümüzde erkeklerin gözünden babalık ve aile. Mediterranean journal of Humanities, 3/2: 297-328.