KİŞİLERARASI İLETİŞİMDEN KAMUOYUNA: HALKLA İLİŞKİLER VE SUSKUNLUK SARMALI ÜZERİNE KURAMSAL BİR YAKLAŞIM

Yıl 2025, Cilt: 1 Sayı: 1, 42 - 54, 17.11.2025

Mehtap Uyar

Öz

İnsan ilişkileri, bireyler, gruplar ve kurumlar arasındaki etkileşimleri kapsarken, kişilerarası iletişim yüz yüze gerçekleşen sözlü ve sözsüz çift yönlü bir süreçtir. Halkla ilişkiler ise kurumların hedef kitleyle güvene dayalı sürdürülebilir iletişim kurmasını sağlamakta ve sosyal sorumluluk faaliyetlerinin planlanması ve duyurulmasında önemli rol oynamaktadır. Bireyler dışlanma korkusuyla çoğunluk görüşüne uyarken, medya baskın görüşleri ön plana çıkarıp farklı fikirleri görünmez kılar; bu da kamuoyu araştırmalarının gerçek düşünceleri yansıtmasını zorlaştırır. Bu çalışmanın amacı, kişilerarası iletişim ve halkla ilişkiler arasındaki bağlantıyı kurarak, özellikle Elisabeth Noelle-Neumann’in suskunluk sarmalı teorisi ışığında, toplumdaki bireylerin görüşlerini ifade etme süreçlerini ve halkla ilişkilerde kamuoyu oluşturmadaki rolünü anlamaktır. Ayrıca, halkla ilişkiler toplumunun oluşabilmesi için gereken iletişim şartlarını ve sosyal dinamikleri kuramsal olarak incelemektir. Bu çalışmada kişilerarası iletişim, halkla ilişkiler ve suskunluk sarmalı teorisi gibi temel kavramlar ve kuramsal çerçeveler ilgili akademik kaynaklar, makaleler ve teoriler üzerinden analiz edilmektedir. Böylece, halkla ilişkiler ve kamuoyu oluşumu arasındaki ilişki kuramsal düzeyde incelenmektedir. Bu çalışma, aile, okul ve işyeri bağlamlarında kişilerarası iletişimin özgüven, dinleme ve kendini açma temelinde şekillendiğini göstermiştir; engellerin kaldırılmasıyla sağlıklı iletişim gelişir ve böylece halkla ilişkiler toplumu oluşabilir. Ayrıca çalışmada, suskunluk sarmalı ve medya etkisinin de dikkate alınarak, iletişim becerilerinin güçlendirilmesi için eğitim ve politika desteklerinin önemi vurgulanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Suskunluk sarmalı teorisi , kişilerarası iletişim , halkla ilişkiler , kamuoyu

Kaynakça

• Acar, V., N. (2008). İnsan İlişkileri İletişim, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Arslanoğlu, İ. (2013). Sağlıklı İnsan İlişkileri ve Etkili İletişim, Ankara: Pegem Akademi.
• Asna, A. (1988). Bankacılar İçin Halkla İlişkiler Bilgisi, Ankara: Banka ve Ticaret Hukuku Araştırma Enstitüsü Yayınları.
• Bilen, M. (2009). Sağlıklı İnsan İlişkileri, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Binark, M. ve İrvan, S. (1994). 1994 Yerel Seçimleri ve Kamuoyu Yoklamaları: Temsiller ve Koro, Amme idaresi Dergisi, 27(3), 101-115.
• Boz, H. A. (1999). Kitle İletişim Araçları ve Suskunluk Sarmalı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 32(1).
• Champagne, P. (1995). “Araştırmalar ve Demokrasi”, Hülya Tufan (derl.) içinde: Kamuoyu Kimin Oyu?, İstanbul: Kesit Yayıncılık.
• Cihangir, Z. (2004). Kişilerarası İletişimde Dinleme Becerisi, Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Çobanoğlu, Ş. (2007). Suskunluk Sarmalı ve Siyasal İletişim, Ankara: Fide Yayınları.
• Devito, J. A. (2010). Kişilerarası İletişim, Ankara: Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi Yayını.
• Doğan, A. ve Göker, G. (2010). Yerel Seçimlerde Seçmen Tercihi 29 Mart Yerel Seçimleri Elazığ Seçmeni Örneği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 5(2).
• Doğanay, Ü. ve Keskin, F. (2008). İletişim Çalışmalarında Kişilerarası İletişimin Yeri: Türkiye’deki Kişilerarası İletişim Eğitimi Üzerine Bir Değerlendirme, Kültür ve İletişim Dergisi, 11(1), 9-32.
• Eroğlu, E.; Ataizi, M.; Yüksel, N. & Yüksel, A. (2013). Etkili İletişim Teknikleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Estanyol, E., Compte-Pujol, M., & Lalueza, F. (2024). Being or appearing socially responsible? How do public relations agencies demonstrate their commitment to Corporate Social Responsibility (CSR) projects, whether they are supporting external initiatives or pursuing their own, Revista Latina de Comunicación Social, 82, 1-28.
• Güllüoğlu, Ö. (2006). “Halkla İlişkiler Mesleğinde Etik Anlayışı”, II. Ulusal Halkla İlişkiler Sempozyumu, 27-28 Nisan, Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi.
• Hartley, P. (2010), Kişilerarası İletişim, Ankara: İmge Kitabevi.
• Horowitz, L. M. (1996). The study of interpersonal problems: A Leary legacy. Journal of Personality Assessment, 66(2), 283–300.
• Humphreys, T. (2003). Aile: Terk Etmemiz Gereken Sevgili, İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
• İmamoğlu, S. E. (2009). Kişilerarası İlişkiler, İstanbul: Yeni İnsan Yayınevi.
• Kazancı, M. (1997). Kamuda ve Özel Sektörde Halkla İlişkiler, Ankara: Turhan Kitabevi.
• Keloğlu, E. İ. (2003). “Halkla İlişkilerde Tanım, Tarih, Kuram Bağı ve Eğitimin Doğası Üzerine Eleştirel Bir İnceleme”, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Küçük, M. vd. (2013). Görüşme Teknikleri, Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Lake, C. C. ve Harper, P. C. (2002). Kamuoyu Araştırmaları, Ankara: Altınküre Yayınları.
• Maryani, A.; Nurrahmawati N.; Ramdan, A. M.; Nugraha, I. A. (2020). Interpersonal Skill Communication of Social Workers to Improve Human Resources, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 409, 353-359.
• MEGEP (Mesleki Eğitim ve Öğretim Sisteminin Güçlendirilmesi Projesi) (2006). “Halkla İlişkiler ve Organizasyon Hizmetleri: Halkla İlişkiler Kavramı”, Ankara.
• Milgram, S. (1963). Behavioral Study of Obedience, Journal of Abnormal and Social Psychology, 67(4), 371-378.
• Mutlu, E. (2012). İletişim Sözlüğü, Ankara: Sofos Yayınları.
• Nazlı, A. K. (2023). Kişilerarası İletişim, İletişim Ansiklopedisi, Retrieved From: https://zenodo.org/ records/8223891 Erişim T.: 10.07.2025.
• Noelle-Neumann, E. (1998). Kamuoyu Suskunluk Sarmalının Keşfi, Ankara: Dost Kitabevi.
• Onat, F. (2010). Bir Halkla İlişkiler Uygulama Alanı Olarak Sosyal Medya Kullanımı: Sivil Toplum Örgütleri Üzerine Bir İnceleme, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 31.
• Öke, M. K. ve Say, S. (2002). Türk Kamu Yönetiminde Yeniden Yapılanma Gereksinimi, Mülkiye Dergisi, XXVI (235), Temmuz-Ağustos.
• Öztürk, M. C. (2005). “Sosyal Sorumluluk Alanında Yapılan İletişim Araştırmalarının Değerlendirilmesi”, Türkiye’de İletişim Araştırmaları Sempozyumu, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi.
• Sabuncuoğlu, Z. (2004). İşletmelerde Halkla İlişkiler, Bursa: Aktüel Yayınları.
• Tekinalp, Ş. ve Uzun, R. (2006). İletişim Araştırma ve Kuramları, İstanbul: Beta Basım.
• Temiz, A. (2012). “İletişim ve Halkla İlişkiler”, Retrieved from: https://www.academia.edu/31750836/ MK%C3%9C_BEDEN_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%C4%B0_VE_SPOR_Y%C3%9CKSEKOKULU_% C4%B0LET%C4%B0%C5%9E%C4%B0M_VE_HALKLA_%C4%B0L%C4%B0%C5%9EK%- C4%B0LER_BEDEN_E%C4%9E%C4%B0T%C4%B0M%C4%B0_VE_SPOR_%C3%96%C4%9ERETMENL% C4%B0%C4%9E%C4%B0_B%C3%96L%C3%9CM%C3%9C_REKREASYON_L%- C4%B0DERL%C4%B0%C4%9E%C4%B0_B%C3%96L%C3%9CM%C3%9C_SPOR_Y%C3%- 96NET%C4%B0C%C4%B0L%C4%B0%C4%9E%C4%B0_B%C3%96L%C3%9CM%C3%9C, Erişim T.: 15.05.2025.
• Türkoğlu, N. (2005). “Türkiye’de İletişim Akademisyeni Olmak: Kişisel Bir Serüvene Eleştirel Bir Bakış”, Türkiye’de İletişim Araştırmaları Sempozyumu, Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesi.
• Varol, M. (1990). “Kamuoyu Araştırmaları Birinci Uluslararası Sempozyumu”, Ankara Üniversitesi Basın- Yayın Yüksekokulu, Ankara
• Yılmaz, L. (2003). Siyasal Kültür – Kriz Etkileşimi Çerçevesinde Türk Siyasal Kültürünün Kriz Alanları, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi.