DENİZEL EKOSİSTEM ÜZERİNE OLUMSUZ ETKİSİ OLAN BİTKİSEL ATIK YAĞLARIN BİYODİZEL OLARAK GERİ KAZANIMI

Yıl 2021, Cilt: 1 Sayı: 31, 1 - 12, 31.10.2021

Emine Erdem Yürür Yüksel Abalı Burcu Çağlayan

https://doi.org/10.47118/somatbd.894337

Öz

Birleşik Devletler Çevre Koruma Kurumu (USEPA) tarafından belli konsantrasyonlarda birincil çevresel risk olarak kabul edilen bitkisel atık yağların arıtılmayan veya yeterince arıtılmamış olan evsel ve endüstriyel atıkların nehir sularına deşarjı veya birikmesi ile nehirlerdeki pekçok canlı yok olma tehlikesi ile karşı karşıya gelmektedir. Yağ tüketimi ortalama olarak dünyada kişi başına 15 kg yıl-1 iken ülkemizde 20 kg yıl-1 dir. Ülkemizde yılda yaklaşık 1.5 milyon ton kadar bitkisel yağ kullanılmakta olup bunun yaklaşık 350 bin ton kadarı atık yağ olarak açığa çıkmaktadır. Bitkisel atık yağların % 2’lik kısmı ancak toplanmakta olup son yıllarda çevre bilincinin artması ve lisanslı toplayıcılar ile bu oran ancak % 5’lere çıkarılabilmektedir. Maalesef geri kalan % 95’lik kısım ise kontrolsüz olarak çevreye bırakılmaktadır. Çoğu ülkelerde ve ülkemizde atık yağların çevreye doğrudan salınımı çevresel düzenlemeler ve ağır cezalar ile yasak hale getirilmiştir. Bu çalışmada, bitkisel atık yağların denizel ekosisteme ulaşmadan önce bertaraf edilerek değerlendirilmesi (biyodizele dönüştürülmesi) ile ilgili yapılan çalışmalar derlenmiştir.

Anahtar Kelimeler

Denizel ekosistem, Bitkisel atık yağ, Geri kazanım, Biyodizel, Kirlilik

Kaynakça

• 1. Abalı, Y., Gümüş, R., Vatansever, S., Ersöz, N., 2009, kır Türk Kahvesi Telvesinden Biyodizel Üretimi. TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası V. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Diyarbakır.
• 2. Alptekin, E., Çanakçı, M., 2006, Biyodizel ve Türkiye'deki Durumu, Mühendislik ve Makina, 47 (561), 57-64.
• 3. Balakumara, R., Sriram, G., Arumugam, S., 2018, Effect of Lubricant Contaminated with Waste Ayurvedic Oil Biodiesel on Tribological Behavior of Cylinder Liner-Piston Ring Tribo Pair Material, Materials Today Proceedings, 5 (2), 13220–13226.
• 4. Bello, E.I., Makanju, A., 2011, Production, Characterization and Evaluation of Castor Oil Biodiesel as Alternative Fuel for Diesel Engines, A Journal of Emerging Trends in Engineering and Applied Sciences (JETEAS), 2 (3), 525-530.
• 5. Boz, N., 2015, Kanola Yağından Metil Ester Üretimi İçin Kalsiyum Oksit Destekli Heterojen Katalizör Tasarımı, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 30 (4), 641-648.
• 6. Clark, R.B., 1997, Marine Pollution. Clerandon Oxford Pres Forth Edition, Oxfort-England.
• 7. Conceicao, M.M., Candeia, R.A, Silva, F.C., Bezerra, A.F., Fernandes, V.J., Souza, A.G., 2007, Thermochemical Characterization of Castor Oil Biodiesel, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 11 (5), 964-975.
• 8. Çanakcı, M., Gerpen, V.J., 2001, Biodiesel Productıon From Oil and Fats With High Free Fatty Acids, Transactions of The ASAE, 44 (6), 1429-1436.
• 9. Çevre Denetimi Raporu, 2002, Gemilerin Denizleri ve Limanları Kirletmesini Önleme ve Kirlilikle Mücadele, Sayıştay Dergisi, 44-45.
• 10. Çildir, O., Çanakçı, M., 2006, Çeşitli Bitkisel Yağlardan Biyodizel Üretiminde Katalizör ve Alkol Miktarının Yakıt Özellikleri Üzerine Etkisinin İncelenmesi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 21 (2), 367-372.
• 11. Daşhan, E.S., 2010, Gemi Kaynaklı Atıkların Yönetimi ve Bertarafı, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 12. Degfie, T.A., Mamo, T.T., Mekonnen, S.Y., 2019. Optimized Biodiesel Production From Waste Cooking Oil (WCO) Using Calcium Oxide (CaO) Nanocatalyst. Scientific Reports, 9, 18982. https://doi.org/10.1038/s41598-019-55403-4.html (Erişim Tarihi: 21.04.2019).
• 13. Demirbas, M.F., Balat, M., 2006, Recent Advances on the Production and Utilization Trends of Bio-Fuels: A Global Perspective, Energy Conversion and Management, 47, 2371–2381.
• 14. Demirbas, M.F., Balat, M., Balat, H., 2009, Potential Contribution of Biomass to the Sustainable Energy Development, Energy Conversion and Management, 50, 1746–1760.
• 15. Duman, E., 2008, Afyonkarahisar İli’nde Yemek Sektöründe Kullanılan Kızartmalık Yağların Kullanılabilirlik Düzeylerinin Sağlık Üzerine Etkileri ve Kullanılan Bu Yağların Ekonomiye Kazandırılması, Yüksek Lisans Tezi, Afyonkocatepe Üniversitesi, Afyon.
• 16. El-Diwani, G., Attia, N.K., Hawash, S.I., 2009, Development and Evaluation of Biodiesel Fuel and By-Products From Jatropha Oil, International Journal of Environmental Science and Technology, 6, 219–224.
• 17. Encinar, J.M., Gonzalez, J.F., Rodriquez-Reinares, A., 2005, Biodiesel from Used Frying Oil Variables Affecting the Yields and Characteristics of the Biodiesel, Industrial and Engineering Chemistry Research, 44, 5491-5499.
• 18. Fangrui, Ma., Hanna, M.A., 1999, Biodiesel Production: a Review, Bioresource Technology, 70: 1-15.
• 19. Fidan, M.S., Alkan, E., 2014, Bitkisel Hammaddelerden Elde Edilen Biyodizelin Alternatif Enerji Kaynağı OlarakKullanılması, Gümüşhane Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 4 (2), 144-160.
• 20. Firoz, S., 2017, A review: Advantages and Disadvantages of Biodiesel, International Research Journal of Engineering and Technology (IRJET), 04(11), 530-535.
• 21. Gezmis, C.T., Oktay, Y., Sahiner, E.B., 2008, Gizli Tehlike Atık Yağlar, Üniversite Öğrencileri III. Çevre Sorunları Kongre Kitabı, İstanbul.
• 22. https://daily.jstor.org/the-gulf-oil-spill-5-years-later/ (Erişim Tarihi: 20 Nisan 2015).
• 23. https://www.telesurenglish.net/analysis/Palm-Oils-Corporate-Deception-Green-Washing-a-Dirty-Industry--20151201-0020.html (Erişim Tarihi:1 Aralık 2015).
• 24. https://ocean.si.edu/conservation/pollution/animals-and-oil-spill-what-can-you-do (Erişim Tarihi: 3 Haziran 2010).
• 25. İşler, A., 2012, Aspir Yağı Etil Esteri ve Yaşam Döngüsü Değerlendirmesi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 26. Jaber, R., Shirazi, M.M.A., Toufaily, J., Hamieh, A.T., Noureddin, A., Ghanavati, H., Ghaffari. A., Zenouzi, A., Karout, A., Ismail, A.F., Tabatabaei, M., 2015, Biodiesel Wash-Water Reuse Using Microfiltration: Toward Zero-Discharge Strategy For Cleaner And Economized Biodiesel Production, Biofuel Research Journal, 5, 148-151.
• 27. Kafuku, G., Lam, M.K., Kansedo, J., Lee, K.T., Mbarawa, M., 2010, Heterogeneous Catalyzed Biodiesel Production From Moringa oleifera oil, Fuel Processing Technology, 91, 1525–1529.
• 28. Karmee, S.K., 2016, Liquid Biofuels From Food Waste: Current Trends, Prospect and Limitation, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 53, 945-953.
• 29. Keskin, A., 2005, Tall Yağı Esaslı Biyodizel ve Yakıt Katkı Maddesi Üretimi ve Bunların Dizel Motor Performansı Üzerindeki Etkileri, Doktora Tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• 30. Kiani, S., 2014, Bitkisel Yağlardan Biyodizel Üretimde Yüzey Aktif Maddelerin Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• 31. Maa, F., Hannab, M.A., 1999, Biodiesel Production a Review. Bioresource Technology, 70, 1-15.
• 32. Nwafor, OMI., 2004, Emission Characteristics of Diesel Engine Operating on Rapeseed Methyl Ester, Renewable Energy, 29, 119–29.
• 33. Oktay, Z.D., Bali, V., Tekin, O., 2007, Atık Yağ Toplama Projesi, Üniversite Öğrencileri 2. Çevre Sorunları Kongresi, İstanbul.
• 34. Önder, Ö., 2011, Derin Yağda Kızartma İşleminde Adsorbant Kullanımının Kızartmalık Yağların Kullanım Süreleri Üzerine Etkisi, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, İzmir.
• 35. Öztürk, M., 2004, Kullanılmış Bitkisel ve Hayvansal Yağlar. Çevre ve Orman Bakanlığı, www.cevreorman.gov.tr.html (Erişim Tarihi: 17.09.2012).
• 36. Phan, A.N., Phan, T.M., 2008. Biodiesel Production From Waste Cooking Oil, Fuel, 87 (17-18), 3490-3496.
• 37. Reşitoğlu, İ.A., 2010, Atık Yağlardan Üretilmiş Biyodizelden Dizel Motor Performans Ve Emisyonuna Etkisinin Deneysel Olarak Araştırılması, Yüksek Lisans Tezi, Mersin Üniversitesi, Mersin.
• 38. Roshni, R., Asif, S., Ahmad, M., Zafar, M., Ali, N., 2017, Prospects and Potential of Fatty Acid Methyl Esters of Some Non-Edible Seed Oils for Use as Biodiesel in Pakistan, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 74, 687-702.
• 39. Sekmen, Y., Şen S.S., 2016, Hamsi (Engraulis encrasicolus) Yağından Biyodizel Üretimi ve Dizel Motor Performans ve Emisyonlarına Etkisi, Gazi Üniversitesi Mühendislik Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31 (1), 19-27.
• 40. Sheikh, M.A., 2010, Energy and Renewable Energy Scenario of Pakistan, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 14, 354–363.
• 41. Supple, B., Howard-Hildige, R., Gonzalez-Gomez, E., Leahy, J.J., 2002, The Effect of Steam Treating Waste Cooking Oil on the Yield of Methyl Ester, Journal of the American Oil Chemists Society, 79, 175-178.
• 42. Tunç, F.M., 2009, Atık Yağlardan Metanol Ekstraksiyonu ile Serbest Yağ Asitlerinin Giderilmesinde Elde Edilen Ekstrakt Fazından Metanol Geri Kazanımı İçin Alternatif Proses Geliştirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 43. Türkay, S., 2007, Enerji Güvenliği, Enerji Tarımı, Küresel Isınma Açısından Biyoyakıtlar, Atık Yağlar ve Biyodizel Üretim Potansiyeli Sempozyumu, Ankara.
• 44. Usta, N., 2005, Use of Tobacco Seed Oil Methyl Ester in a Turbocharged Indirect Injection Diesel Engine, Biomass and Bioenergy, 28, 77-86.
• 45. Utlu, Z., 2005, Biyodizel Üretiminde Yenilenebilir Enerji Kaynağı Olarak Atık Kızartma Yağlarının Değerlendirilmesi, TMMOB Elektrik Mühendisleri Odası III. Yenilenebilir Enerji Kaynakları Sempozyumu, Mersin.
• 46. Wierzbicka, A., Lillieblad, L., Pagelsa, J., Strand, M., Gudmundsson, A., Gharibi, A., Swietlickic, E., Sanatib, M., Bohgarda, M., 2005, A Particle Emissions From District Heating Units Operating On Three Commonly Used Biofuels, Atmosheric Environment, 39, 139–50.
• 47. Xiaohua, W., Zhenmin, F., 2004, Biofuel Use and Its Emission of Noxious Gases in Rural China, Renewable and Sustainable Energy Reviews, 8, 183–92.
• 48. Yaman, G., 2005, Restaurant Atık Yağlarından Biyodizel Üretimi, Yüksek Lisans Tezi, Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli.
• 49. Yıldız, M., 2008, Atık Yağlardan Biyodizel Üretimi ve Karakterizasyonu, Yüksek Lisans Tezi, Namık Kemal Üniversitesi, Tekirdağ.
• 50. Yönsel, F., 2008, Deniz Ulaşımı ve Deniz Kirliliği, Gemi İnşaatı ve Deniz Teknolojisi Teknik Kongresi, İstanbul.
• 51. Zhang. Y., Dube, M.A., McLean, D.D., Kates, M., 2003, Biodiesel Production From Waste Cooking Oil:1. Process Design And Technological Assessment, Bioresource Technology, 89, 1–16.
• 52. Zırhlı, Ö., 2004, İstanbul'u Çevreleyen Denizlerde Gemi Kaynaklı Evsel Atıksu ve Sintine Suyu Kirliliği, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul.
• 53. Zi-Zhea, C., De-Poa, Y., Sheng-Qinga, W., Yongb. W., Reaneyc. M.J.T., Zhi-Mina, Z., Long-Pinga, Z., Guob, S., Yia, N., Donga, Z., Hui-Rand, N., Wen-Zhee, Y., 2017, Conversion of Poultry Manure to Biodiesel, a Practical Method of Producing Fatty Acid Methyl Esters Via Housefly (Musca domestica L.), Larval Lipid. Fuel, 210, 463-471.