Ailenin Karanlık Yüzü: Türkiye'de Ensest

Yıl 2010, Cilt: 13 Sayı: 1, - 37, 01.02.2010

Alanur Çavlin Bozbeyoğlu Ece Koyuncu Filiz Kardam Altan Sungur

Öz

This paper is based on a qualitative research entitled “Understanding the Problem of Incest in Turkey” (2009) and conducted in Adana, Ankara, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul, and Kocaeli by semi-structured interviews with 98 professionals from different disciplines working for institutions that might be approached by incest survivors. Experts describe incest an iceberg of which only a small portion is visible. Incest victims may be girls and boys of all ages. The abuse in incest usually begins with acts of molestation involving touching and fondling. Some cases continue with such acts for a long time, while others involve escalating molestation that might end in anal and vaginal rape. Perpetrators usually male figures of authority generally fathers followed by grandfathers, brothers, uncles and other older-age male relatives. Incest offenders have no typical socio-economic background. The findings indicate that incest might take place in all forms of family structures. The main obstacles in revealing incest are child's inability to word abuse, offenders physical and emotional threats, social pressures, and society's and institutions' tendency to protect family rather than individuals.

Anahtar Kelimeler

Incest, child abuse, sexual abuse, domestic violence, multidisciplinary approach, qualitative research.

Ailenin Karanlık Yüzü: Türkiye'de Ensest

Öz

Bu makale Adana, Ankara, Diyarbakır, Erzurum, İstanbul ve Kocaeli illerinde ensesti yaşayanların ulaşabileceği kurumlarda çalışan çeşitli mesleklerden 98 uzman ile yapılmış yarı yapılandırılmış görüşmelere dayanan “Türkiye'de Ensest Sorununu Anlamak” (2009) isimli niteliksel araştırmanın bulguları kullanılarak yazılmıştır. Uzmanlar ensesti çok küçük bir bölümü görünür olan bir buzdağı olarak tarif etmiştir. Ensest mağdurları her yaştan kız ve erkek çocuk olabilirken, istismar genellikle dokunma, okşama gibi tacizlerle başlamaktadır. Bazı vakalar uzun süre bu şekildeki tacizlerle devam ederken bazılarında cinsel saldırı anal ve vajinal tecavüze varabilmektedir. Saldırganlar başta baba olmak üzere, dede, ağabey, amca, dayı ve kuzen gibi genellikle mağdurdan yaşça büyük erkek akrabalardır. Saldırganlar için ortak sosyo-ekonomik özelliklerden söz etmek mümkün değildir. Görüşmeler her türden aile yapısında ensestin olabileceğini göstermiştir. Ensestin ortaya çıkmasının önünde başlıca engeller çocuğun kendini ifade etmesinin zorlukları, saldırganın duygusal ve fiziksel tehdit içeren tutumu, toplumun namus anlayışının yarattığı baskı ve toplumun ve kurumların bireyden önce ailenin bütünlüğünü korumaktan yana tutumları olarak sayılabilir.

Anahtar Kelimeler

Ensest, çocuk istismarı, cinsel istismar, aile içi şiddet, çok disiplinli yaklaşım, niteliksel araştırma.

Kaynakça

• AĞIRTAN, Canan ve diğerleri 2009 “Establishment of interdisciplinary child protection teams in Turkey 2002-2006: Identifying the strongest link can make a difference ”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 33, s. 247-255
• ALİKAŞİFOĞLU, M., E. ERGİNÖZ, O. ERCAN, D. ALBAYRAK-KAYMAK, Ö.
• UYSAL ve Ö. İLTER 2006 “Sexual abuse among female high school students in Istanbul, Turkey”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 30, No: 3, s. 247-255
• BAKER, K. A. ve M. DWIRY “Cultural norms versus state law in treating incest: a suggested model for Arab families”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 27, No: 1, s. 109-123
• BAKER, E. A., S. HOMAN, Sr. R. SCHONHOFF ve M. KREUTER, 1999 “Principles of practice for academic/ practice/community research partnerships” American Journal of Preventive Medicine, Cilt: 16, No: 3 Supplement 1, s. 86-93 DEYOUNG, Mary 1994 “Women as mothers and wives in paternally incestuous families: Coping with role conflict”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 18, No: 1, s. 73-83
• CRIME PREVENTION COMMITTEE Combating Child Sexual Assault-Sex Offenders Australia: Net.
• ÇAVLİN BOZBEYOĞLU, A., E. KOYUNCU, A. U. SEZGİN, F. KARDAM ve A. SUNGUR 2009a, Türkiye’de Ensest Sorununu Anlamak, Ankara: Damla Matbaacılık. 2009b,
• Understanding the Problem of Incest in Turkey (Çev. Can Şimşek),
• Ankara: Damla Matbaacılık.
• Çocuk Koruma Kanunu, 2009 3/7/2005 tarih 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu (http:// www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5395.html) 08.06.2009.
• JANSEN, H., İ. YÜKSEL ve P. ÇAĞATAY 2009 “Bölüm 4. Kadına Yönelik Şiddetin Yaygınlığı”, iç. Türkiye'de Kadına Yönelik Aile İçi Şiddet (T.C. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü), Ankara: Elma Teknik Basım Matbaacılık, s. 64-65, 220
• JUSTICE, B. ve R. JUSTICE The Broken Taboo: Sex in the Family, New York: Human Sciences Press.
• KARDAM F. ve E. BADEMCİ 2010 “Ensest Olaylarında Annelerin Rolü” Yayınlanmamış Bildiri, I. Ulusal Nüfusbilim Kongresi, 7-10Ekim 2010, ODTÜ Kültür ve Kongre Merkezi.
• PLUMMER Carol A. 2006 “The discovery process: What mothers see and do in gaining awareness of the sexual abuse of their children”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 30, No: 11, s. 1227-1237
• SEZGİN, Ayşen Ufuk 1993 Ensestin Psikosoyal ve Adli Yönden İncelenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi (İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Estitüsü).
• SORENSEN,T. ve B. SNOW 1991 “How Children Tell: The Process of Disclosure in Child Sexual Abuse”, Child Welfare League of America, Cilt: 70, s.3-15
• Türk Ceza Kanunu, 2009 26/9/2004 tarih ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu, Altıncı Bölüm, Madde 103 (http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k5237.html) 08.06.2009.
• TRUTE, B., E. ADKINS ve G. MACDONALD 1992 “Professional attitudes regarding the sexual abuse of children: Comparing police, child welfare and community mental health”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 16, No: 3, s. 359-368
• UNGAR M., L. M. TUTTY, S. MCCONNELL, K. BARTER ve J. FAIRHOLM 2009 “What Canadian youth tell us about disclosing abuse”, Child Abuse & Neglect, Cilt: 33, s. 699–708
• WAGNER William G. 1987 “Child Sexual Abuse: A Multidisciplinary Approach to Case Management”, Journal of Counseling & Development, Cilt: 65, No: 8, s. 435-440
• WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO) 2004 P r e v e n t i n g Vi o l e n c e : A G u i d e t o I m p l e m e n t i n g t h e Recommendations of the World Report on Violence and Health, Geneva: WHO. http://whqlibdoc.who.int/publications/2004/9241592079.pdf 25.03.2010.
• WORLD HEALTH ORGANIZATION (WHO) Guidelines for Medico-legal Care for Victims of Sexual Violence, Geneva: WHO. http://whqlibdoc.who.int/publications/2004/924154628X.pdf 25.03.2010.