This article examines what affects the cognition of hutbes
(mosque sermons) by the attendants during their delivery. In order to discuss
this question, we use data from an empirical research over 20 weeks from 2012
to 2013 in 10 Turkish counties. We argue that there are two stages of
cognition, alluding to the mode that hutbes are generated and perceived: first,
the discourse that the imams generate within sermons on thematic issues and
second, the comprehension of such discourse by the attendants at the Friday
prayers. Our research question is how cognition evolves from the first stage to
the second. We have two working hypotheses to test such evolution. First, cognition among the listeners evolves
to an extent that imams relate the religious discourse in their sermons to the
particular socio-economic context where communities are situated. Second, the
form and the setting in which religious discourse is formulated and delivered
affect cognition. After the discussion of empirical evidence, the article shows
that rather than the external factors such as the socio-economic context where
the parishes are situated and socio-economic background of the listeners to the
sermons, it the role of the imams as authoritative figures that affect what the
listeners state as their cognition of hutbes.
Bu makale,
hutbelerin (cami hutbelerinin) katılımcıların bilişe dair süreçleri (anlama,
tefekkür, duygulanma, ikna olma, davranışa yansıtma kararını verme) üzerindeki
etkileri incelemektedir. Bunun için 2012-2013 yılları arasında Türkiye’de 20
hafta boyunca 10 farklı ilçede sürdürülen ampirik bir araştırmadan elde
edilen verileri kullanıyoruz. Hutbelerin oluşturulma ve kavranış tarzına
bir göndermeyle bilişe dair süreçlerin iki aşamasının olduğunu savunuyoruz:
bunlardan ilki imamların hutbelerine dahil ettikleri tematik konularla
oluşturduğu söylemler, ikincisiyse bu söylemlerin Cuma namazlarına katılanlar
tarafından anlaşılması. Yanıt aranan araştırma sorusu, bilişe dair
süreçlerin birinci aşamadan ikinci aşamaya nasıl evrildiği. Böylesi bir evrilmeyi
test etmek için makalemizde iki hipotez öne sürüyoruz. Bunlardan birincisi,
dinleyiciler arasındaki bilişe dair süreçlerin, imamın hutbesindeki dini
söylemlerini cemaatin içinde konuşlandığı özel sosyo-ekonomik bağlamla
ilişkilendirdiği ölçüde evrilmesi. İkincisi ise, dini söylemin formüle ve icra
edildiği, form ve mekânsal düzenlemenin, bilişe dair süreçleri etkilemesi.
Ampirik verilerin irdelenmesinden sonra makalemiz; cemaatlerin konuşlandığı
sosyo-ekonomik bağlam ve hutbelere katılan dinleyicilerin sosyo-ekonomik
altyapıları gibi dış etkenlerden çok, dinleyicilerin ifade ettiklerine göre,
imamların otorite figürü olarak rollerinin hutbelerin kavranışını etkilediğini
gösteriyor.
Birincil Dil | Türkçe |
---|---|
Bölüm | Makaleler |
Yazarlar | |
Yayımlanma Tarihi | 29 Nisan 2016 |
Gönderilme Tarihi | 29 Nisan 2016 |
Yayımlandığı Sayı | Yıl 2016 Cilt: 19 Sayı: 1 |
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License.
Sosyoloji Araştırmaları Dergisi / Journal of Sociological Research
SAD / JSR