İranlı Kadınların Toplumsal ve Siyasal Profili

Yıl 2014, Cilt: 17 Sayı: 2, 71 - 120, 31.10.2014

Leyla Kahraman

https://doi.org/10.18490/sosars.379171

Cited By: 4

Öz

Çalışmanın temel amacı – seçilmiş örneklem ile bağımlı ve bağımsız değişkenler

doğrultusunda- İranlı kadınların toplumsal ve siyasal profilini ortaya koymaktır. Bu çalışmada

çoğu zaman önyargılardan beslenen klişelere hapsedilerek ya da oryantalist bir bakış açısı ile

”tekil ve monolitik tebaa”1 olarak değerlendirilen İranlı kadınların mevcut durumu/konumu ilk

aşamada ulusal toplumsal ve siyasal koşullar çerçevesinde ele alınmıştır. Diğer yandan

araştırmada elde edilen birincil veriler katı şeriat kurallarıyla bastırılarak egemen devlet

otoritesinin çizdiği sınırlara hapsedilmeye, belirli kalıplara sığdırılmaya çalışılan İranlı

kadınların tüm dayatmalardan bağımsız bir biçimde yaşantılarındaki çeşitlilik yanında

“kadınlık durumu”nun evrenselliğini gözler önüne sermiştir. İranlı kadınların profilleri, rejime

özgü eşitsizlik ve ayrımcılık unsurlarına rağmen –gösterilenin ötesinde- tüm kadınları hiç de

yabancısı olmadıkları kadınlık halleri ile ortak bir zeminde çok güçlü bir biçimde

buluşturmaktadır. 

Anahtar Kelimeler

:İran İslam Cumhuriyeti, İranlı kadınlar, Toplumsal profil, Siyasi profil, Toplumsal cinsiyet eşitsizliği

Kaynakça

• ABRAHAMIAN, Ervand 2011 Modern İran Tarihi, (Çev. Dilek Şendil), İstanbul: T. İş Bankası Yayınları. AKTAŞ, Cihan 2004 Dünün Devrimcileri Bugünün Reformistleri, İran’da Siyasal, Kültürel ve Toplumsal Değişim, İstanbul: Kapı Yayınları. AŞIK, Mehmet Ozan 2006 “1851 Yılından Günümüze İran Eğitim Sisteminin Beklenmeyen Sonuçları”, Sosyoloji Dergisi,Cilt: 16: s. 137-158. ATAY, Tayfun 1997 “Şah Dönemi (1941-1979) İran İslam Devrimi’nin Arka Planı”, Birikim, Sayı: 96, s. 33-42. BALBAY, Mustafa 2007 İran Raporu, İstanbul: Cumhuriyet Kitapları. DUMAN, Ergun 2001 “Hayatın Renkleri ve Toplumsal Uzlaşma”, Birikim, Sayı: 149, s. 94-103. DURAKBAŞA, Ayşe 2004 “Türkiye’de Kadın Olmak (3): Kadınlık Durumu Bütün Kadınların Paylaştığı VaroluşsalProblemdir”,http://www.siviltoplum.com.tr/?ynt=iceriklist&tur=makale&ic erik=100, Erişim Tarihi: 10.03.2012. GÖKÇE, Birsen 2012 Toplumsal Bilimlerde Araştırma, 6. Baskı, Ankara: Savaş Yayınları. GÖZ, Ali Cem 2008 “İslami Feminizm: Feminizmle Uzlaşma mı veya Feminizme Meydan Okuma mı?”, Toplum ve Demokrasi, Cilt: 2, Sayı: 4, s.201-210. GÜLMEZ, Serhat 1997) “Büyük Bir Düşün Sonu: Natık Nuri’nin Yenilgisi”, Birikim, Sayı:101, s. 13-43. GÜLMEZ, Serhat 2001 “Hatemi’nin Yeniden Cumhurbaşkanı Seçilmesi, İran’da Reform Hareketinin Geleceği”, Birikim, Sayı: 149, s. 85-93. İran İstatistik Merkezi 2007 İran 2006 Raporu, Tahran: İstatistik Merkezi Yayınları. ISAFAHANI, Cevad Salehi 2011) “İran’da İnsan Kaynakları: Potansiyeller ve Güçlükler”, 21. Yüzyılda İran iç. (Homa Katouzian, Hüseyin Şahidi), (Çev. Pınar Güven), Ankara: Sitare Yayınları, s.313-346. İNALKAÇ, Tuncer 2006 ‘’Sosyal Sınıflamalar”, tuikapp.tuik.gov.tr/DIESS/.../4.SOSYAL%20SINIFLAMALAR.ppt, Erişim Tarihi: 10.05.2010. KALKANDELEN, Zulal 2010 “İran’da Kadın Olmak: Şeriatın Gölgesindeki Kadın (1), http://www.cafrande.org/?p=14162, Erişim Tarihi: 10.04.2012. KAMACI, Yüksel 2012 “İran’da Kadın Olmak”, http://politikaakademisi.org/iranda-kadin-olmak/, Erişim Tarihi:21.08.2012. KAZGAN, Gülten 1991 Türk Ekonomisine Sosyal Demokrat Çözümler, Cilt 1, İstanbul:TÜSES Vakfı Yayınları. KELEŞ, Ruşen 1973 100 Soruda Türkiye’de Şehirleşme, Ankara: Gerçek Yayınevi. KHOSROKHAVAR, Farhad, Olivier Roy 2000 İran: Bir Devrimin Tükenişi, İstanbul: Metis Yayınları. ÖZTÜRKLER, Harun 2012 “İran Ekonomisinin Genel Özellikleri”, Ortadoğu Analiz, Cilt: 4, Sayı:40, s. 86-92. RADMARD, Somayyeh 2013 “Kadınlar, Yükseköğretim ve İş Gücü Piyasası: İran Örneği”, Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi SBE Dergisi, Cilt:5, Sayı: 9, Güz, s.82-92. RADMARD, Somayyeh 2014 “İran’ın Mesleki Ve Teknik Ortaöğretim Okullarındaki Sayısal Gelişmeler”, ANEMON, Muş Alparslan Ünı̇ versı̇ tesı̇ Sosyal Bı̇ lı̇ mler Dergisi, Cilt:2 Sayı:1, s.9-22. RIDGEON, Lloyd 2005 Religion and Polititics in Modern Iran, New York: I.B. Tauris&Co.Ltd. ROSKIN, Michael G. 2012 (Çev. Bahattin Seçilmişoğlu), Çağdaş Devlet Sistemleri, Ankara: Adres Yayınları. Sencer, Yakut 1979 Türkiye’de Kentleşme, Ankara: Kültür Bakanlığı Yayını. SİNKAYA, Pınar Arıkan 2010 “İran İslam Cumhuriyeti’nde Kadın Meselesi ve İslami Feminist Hareket”, Akademik Ortadoğu, Cilt: 5, Sayı:1, s. 43-65. SİNKAYA, Bayram 2011 “İran İslam Cumhuriyeti’nde Siyasal Yapı ve Yönetim”, Ortadoğu Siyasetinde İran iç., (Ed.Türel Yılmaz, Mehmet Şahin), s. 3-77. TAŞKIN, Yüksel 2008 “Devrim Sonrası İran’da Siyaset: Aktörler, Stratejiler ve Gelecek”, İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, No: 39, Ekim, s. 21-53. ÜŞÜR, Serpil 1991 Din, Siyaset ve Kadın İran Devrimi, İstanbul: Alan Yayınları. World Economic Forum 2006 “The Global Gender Gap Report 2006”, http://www3.weforum.org/docs/WEF_GenderGap_Report_2006.pdf, Erişim Tarihi: 3.3.2012. “İran’da Kadın” 2000 http://www.turkiyegazetesi.com.tr/Genel/a77101.aspx.,Erişim Tarihi:9.05.2012. “İranlı Kadınlar” 2012 http://www.kadinlaricin.net/kadinlar-hakkinda/iranli-kadinlar.htm.,ErişimTarihi: 25.02.2012. “İran'da Hem Kadın Hem Sünni, Hem de Belediye Başkanı” 2013 http://www.nehirhaber.com/iran-da-hem-kadinhem-sunni-hemde-belediye baskani_h80554.html.,ErişimTarihi: 10.12.2013. “İran’da İlk Kez Bir Kadın Devlet Başkanı Adayı” 2013 http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/80223.asp.,Erişim Tarihi:2.05.2013 “İran'da Bir İlk Daha” 2001 http://arsiv.zaman.com.tr/2001/05/03/dishaberler/dishaberlerdevam.htm. Erişim Tarihi: 15.10.2012. “İran’da Muhalefetsiz Seçim” 2012 http://www.dunyabulteni.net/haber/199999/iranda-muhalefetsiz-secim,Erişim Tarihi: 15.3.2012. “İran'da Kadın Atlete İzin Verildi” 2013 http://www.hurriyet.com.tr/spor/digersporlar/24708648.asp, Erişim Tarihi:14.09.2013 “İran’ın Yeni Cumhurbaşkanı Yardımcısı Kadın” 2013 http://www.bianet.org/bianet/siyaset/149832-iran-in-yeni-cumhurbaskani-yardimcisikadin. Erişim Tarihi: 15.10.2013. “Ruhani'den"Ahlak Polisi" Açılımı” 2013 http://www4.cnnturk.com/2013/dunya/10/10/ruhaniden.ahlak.polisi.acilimi/726707.0/., Erişim Tarihi: 10.10.2013. “Kadının Fendi Konsey’i Yenecek” 2001 http://www.radikal.com.tr/yorum/kadinin_fendi_konseyi_yenecek-597810, Erişim Tarihi: 11.05.2012. “Güzelsin Meclise Giremezsin!” 2013 http://dunya.milliyet.com.tr/guzelsin-meclise-giremezsin /dunya/detay/1750523/default.htm, Erişim Tarihi: 16.08.2013. YÜCEKÖK, Ahmet N 1969 "Toplumsal Üst Yapı Olarak Siyasal Davranış" , AÜ SBF Dergisi, Cilt: 24 Sayı: 4, s. 175-200.