BİLİM, CİNSİYET, NESNELLİK: FEMİNİST NESNELLİK ARAYIŞI ÜZERİNE BİR TARTIŞMA

Yıl 2015, Sayı: 31, 1 - 17, 01.03.2015

Demet Bolat

Öz

Bilim pratikleri ve bilgi üretme biçimleri toplumsal edimlerdir, bu nedenle oluştukları toplumsal dünyadaki iktidar yapılarını dolayımlarlar. Bu çalışmanın amacı, modern bilim ve bilgi yapıları ile patriyarka ve cinsiyetçilik arasındaki ilişkiye odaklanarak; modern bilimin “nesnellik” iddiasına karşın nasıl eril biçimde taraflı olarak kurulduğunu tartışmaktır. Çalışmada, bu nesnellik iddiasına bir eleştiri ve bir alternatif olarak feminist nesnellik arayışının izi sürülmektedir

Anahtar Kelimeler

Modern bilim, Nesnellik, Feminist epistemoloji, Konumluluk

SCIENCE, GENDER, OBJECTIVISM: A DISCUSSION ON SEEKINGFEMINIST OBJECTIVISM

Öz

Scientific practices and forms of knowledge production are social practices. That is why they resemble the power structures of social world, which they were originated from. The purpose of this research is to discuss how modern science is constructed in a one-sided patriarchal way despite its claim to “objectivism”. To do so, the focus of this research is the relation between modern science and knowledge structures and patriarchy and sexism. As an alternative and critique of this current, this research traces the development of a feminist objectivity

Anahtar Kelimeler

Modern science, Objectivism, Feminist epistemology, Situatedness

Kaynakça

• AGAMBEN, G., 2013, Kutsal İnsan, İ. Türkmen (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları
• ANDERSON, E., 1995, “Knowledge, Human Interests, and Objectivity in Feminist Epistemology” Philosophical Topics, 23(2), Arkansas: University of Arkansas Press.
• ANDERSON E., 2012, “Feminist Epistemology and Philosophy of Science” <http://plato.stanford.edu/entries/feminism-epistemology> (Erişim Tarihi: 12.02.2015)
• BOURDIEU, P., WACQUANT, L., 2003, Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, N. Ökten (çev.), İstanbul: İletişim Yayınları.
• BOURDIEU, P., 1999, “Understanding”. The Weight of The World (içinde) 607- 626. California: Stanford Universty Press.
• DAVIDOFF, L., 2009, “Ev Ve Feminist Tarih”. Feminist Tarih Yazımında Sınıf ve Cinsiyet (içinde) 99-109, Z. Ateşer ve S. Somuncuoğlu (çev.), İstanbul: iletişim Yayınları
• EHZENREICH, B., 1992, Cadılar, Büyücüler, Hemşireler, U. Ergun (çev.)., İstanbul: Kavram Yayınları
• FEDERICI, S. 2012, Caliban ve Cadı Kadınlar, Beden ve İlksel Birikim, Ö. Karakaş (çev.), İstanbul: Otonom Yayıncılık.
• FOUCAULT, M., 1999, Bilginin Arkeolojisi, V. Urgan (çev.), İstanbul: Birey Yayınları.
• FOUCAULT, M., 2001, Kelimeler ve Şeyler, M.A. Kılıçbay (çev.), İstanbul: İmge Yayınları.
• FOUCAULT, M., 2005, “Entelektüelin Siyasi İşlevi”. Entelektüelin Siyasi İşlevi (içinde) 46-54, I. Ergüden, O. Akınay, F. Keskin (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• FOUCAULT, M., 2005, “Hakikat Kaygısı”. Özne ve İktidar (içinde) 83-97, I. Ergüden ve O. Akınay (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• FOUCAULT, M.,1980, “ThePolitics of Health in The Eigteenth Century”, Power/Knowledge (içinde)166-182., New York: The Harvester Press.
• FOUCAULT, M., 2010, Cinselliğin Tarihi, H. U. Tanrıöver (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• HABERMAS, J., 2013, “İdeoloji” Olarak Teknik ve Bilim, M. Tüzel (çev.), İstanbul: Yapıkredi Yayınları.
• HARAWAY, D., 2010, “Konumlu Bilgiler: Feminizmde Bilim Meselesi ve Kısmi Perspektifin Ayrıcalığı” . Başka Yer (içinde) 90-119, G. Pusar (çev.), İstanbul:Metis Yayınları.
• HARDİNG, S., 1995, “Feminist Yöntem Diye Bir şey Var mı?” Kadın Araştırmalarında Yöntem (içinde) 34-47, S. Çakır, N. Akgökçe (der)., A. Durakbaşa, A. İlyasoğlu (çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• JACKSON, S., 2006, Gender, Sexuality and Heterosexuality: TheComplexity (and limits) of Heteronormativity. London: SAGE Publications Ltd.
• KELLER, E. F., 2007, Toplumsal Cinsiyet ve Bilim, F. B. Aydar (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• LYOTARD, J. F., 2013, Postmodern Durum, İ. Birkan (çev). Ankara: Bilgesu Yayıncılık.
• MARTIN, E., 1999, “The Egg and The Sperm: How Science Has Constructed a Romance Based on Stereotypical Male-FemaleRoles”, Feminist Theory and The Body: A Reader (içinde) 179-190, J. Price, M. Shildrick (der.), New York: Routledge.
• MIES, M. (1995). “Feminist Araştırmalar İçin Bir Metodolojiye Doğru” Kadın Araştırmalarında Yöntem (içinde) 48-64, S. Çakır, N. Akgökçe (der.), A. Durakbaşa, A. İlyasoğlu (çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• MIES, M., 2011, Ataerki ve Birikim: Uluslararası İş Bölümünde Kadınlar, Y. Temurtürkan (çev.), Ankara: Dipnot Yayınları.
• ÖZLEM, D., 1999, “Doğa Bilimleri ve Sosyal Bilimler Ayrımının Dünü ve Bugünü Üzerine” Siyaset, Bilim ve Tarih Bilinci (içinde) 85-137, Ankara: İnklap Yayınları.
• SAID, E., 2011, Entelektüel. T. Birkan (çev.), İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
• SAID, E., 2004, Şarkiyatçılık, B. Ünler (çev.), İstanbul: Metis Yayınları.
• SCHIEBINGER, L., 1992, “Women in Science: Historical Perspectives,” Proceedings of the Women in Astronomy Workshop (içinde) 11-19. Urry M. (der.). Baltimore: Space Telescope Science Institute.
• SCOTT, J. W., 2007,Toplumsal Cinsiyet: Faydalı Bir Analiz Kategorisi. A.T. Kılıç (çev.) İstanbul: Agora Kitaplığı.
• SCOTT, J., 2013, “Deneyim” Feminist Tarihin Peşinde (içinde) 773-797, Ö. Tümer (çev.) İstanbul: BGST Yayınları.
• SMITH, E. D., 1990, Texts, Fact and Femininity, Londra: Routledge Press.
• STANLEY, L., WİSE, S.,1995, “Feminist Araştırma Sürecinde Metot, Metodoloji ve Epistemoloji” Kadın Araştırmalarında Yöntem (içinde), S. Çakır, N. Akgökçe (der.), A. Durakbaşa, A. İlyasoğlu (çev.) İstanbul: Sel Yayıncılık.
• STREMLIN, B., 2007, “Otoritenin Kuruluşu: Modern Dünyada Bilimin Yükselişi”, İki Kültürü Aşmak (içinde) 17-50, R.E. Lee, I. Wallerstein (der.), (çev.) Aysun Babacan İstanbul: Metis Yayınları.
• TANESINI, A., 2013, Feminist Epistemolojilere Giriş. Tatlıcan, Demiriz, Binay (çev). Bursa: Sentez Yayıncılık.
• YAMAN, M., 2013, Ataerkil, Kapitalist Tahakküm Altında Kadın Emeği, Bedeni, Ankara: Say Yayınları.
• WALLERSTEIN, I., 2005, “Bilginin Temeli Olarak Zamanuzay”. Yeni Bir Sosyal Bilim İçin (içinde) 34-56, E. Abadoğlu (çev.), İstanbul: Aram Yayıncılık.