EVLENME TERCİHLERİNİN DÖNÜŞÜMÜNDE KUŞAKLARARASI FARKIN TOPLUMSAL DEĞİŞİM TEMELİNDE İNCELENMESİ: IĞDIR ÜNİVERSİTESİ ÖRNEĞİ

Yıl 2021, Sayı: 41-42, 53 - 79, 26.11.2021

Sait Yıldırım

Öz

Toplumsal değişim, insan ilişkisi, iletişim ve eylemlerini dönüştürmektedir. İnsan, eylemlerini sosyal şartlara göre bina ederken benzer şekilde sosyal şartlar da insan eylemlerini organize eder. Toplum hayatında bireysel ve kurumsal anlamda her alan bu değişimden etkilenir. Toplumun önemli işlevsel mekanizmalarından biri olarak aile, bu değişimi bileşenlerinde hissetmektedir. Evlenme sürecinden evlenme tercihlerine ve ailenin kurumsal mahiyetine kadar temel aşamalarda değişimin etkisi gözlenmektedir. Bu çalışmada evlilik ve evlenmeye dair değişimin ebeveyn olarak X, Y ve Z kuşağı için kuşaklararası görünümü ortaya koyulmaktadır. Çalışmanın amacı X, Y ile Z kuşağının evlenme tercihleri üzerine kanaatlerinin karşılaştırılması ve bu durumun temel dinamiklerinin irdelenmesidir. Çalışmada Iğdır Üniversitesi Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu Sosyal Hizmet Bölümü kız öğrencileri ve anneleri örneklemi oluşturmaktadır. Araştırmada nitel araştırma tekniği kullanılarak yorumsamacı metodoloji ile veriler analiz edilmektedir.
13 kız ve 13 anne olmak üzere toplamda 26 katılımcı ile evlenme tercihleri, evliliğin mahiyeti, evlenme yaşı, boşanma sebepleri günümüzdeki evliliklerin değerlendirilmesi ve gelecekte aile kurumunun varlığına dair kanaatleri içeren konularda sorular yöneltilmiştir. Alınan yanıtlarda toplumsal değişim temelinde şartlara göre biçimlendiği görülmüştür. Evlilik tercihleri ve beklentiler noktasında Y ve Z kuşağında farklılıklar dikkat çekmiştir.

Anahtar Kelimeler

Toplumsal Değişim, Evlenme Tercihleri, X Kuşağı, Y Kuşağı, Z Kuşağı

Examination of the Intergenerational Difference in the Transformation of Marriage Preferences on the Basis of Social Change: The Case of Iğdır University

Öz

Social change transforms human relations, communication and actions. While man builds his actions according to social conditions, similarly, social conditions organize human actions. Every area in social life, individually and institutionally, is affected by this change. As one of the important functional mechanisms of society, the family feels this change in its components. The effect of change is observed in the basic stages from the marriage process to marriage preferences and the institutional nature of the family. In this study, the intergenerational view of the change in marriage and marriage for X and Y and Z generations as parents is presented. The aim of the study is to compare the opinions of the X, Y and Z generations on their marriage preferences and to examine the basic dynamics of this situation. In the study, female students of Iğdır University School of Applied Sciences Department of Social Work and their mothers constitute the sample. In the research, data are analyzed with interpretative methodology using qualitative research technique. A total of 26 participants, 13 girls and 13 mothers, were asked questions about their preferences for marriage, the nature of marriage, the age of marriage, the reasons for divorce, the evaluation of current marriages, and their opinions on the existence of the family institution in the future. In the responses received, it was seen that it was shaped according to the conditions on the basis of social change. In terms of marriage preferences and expectations, the differences in Y and Z generations were remarkable.

Anahtar Kelimeler

Social Change, Marriage Preferences, Generation X, Generation Y, Generation Z

Kaynakça

• Ali, A., Demir, S. A. (2014). Belli Parametrelere Göre Kuşaklararası Sosyal Değişme (Aile Değerleri Üzerine Bir Karşılaştırma). Akademik İncelemeler Dergisi, 9(1), 125-151.
• Altuntek, N. S. (2001). Türkiye Üzerine Yapılmış Evlilik ve Akrabalık Araştırmalarının Bir Değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 18(2), 17-28.
• Aydın, O., & Baran, G. (2010). Toplumsal Değişme Sürecinde Evlenme ve Boşanma. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(2), 117-126.
• Bakırcı, M. (2020). Üç Nesilde Dinî ve Kültürel Değişim. Tevilat, 1(1), 155-186. Baş, E. (2021). Evlilik: Modernleşme Sürecinde Kuşaklararasında Yaşanan Değişim. Gaziantep University Journal Of Social Sciences, 20(2), 821-845.
• Bora, A. (2005). Sıcak Aile Ortamı: Demokratikleşme Sürecinde Kadın ve Erkekler: Algılar ve Zihniyet Yapıları. Türkiye Ekonomik ve Sosyal Etüdler Vakfı.
• Campbell, G. (2012). Evliliğe Karşı. (Çev. Habibe Şentürk). Geoaktif Yayınları.
• Connell, R. W. (1998). Toplumsal Cinsiyet ve İktidar. (Çev.: Cem Soydemir). Ayrıntı Yayınları.
• Çiftçi, D. (1992). Kadının Toplumsal Harekeliliğinde Eğitimin Rolü. Sosyoloji Dergisi, (3), 147-161.
• Dindar, V. (2019). Gençlerde Evlilik Yaşının Uzaması Üzerine Din Sosyolojisi Açısından Bir Araştırma. İlahiyat Akademi, (12), 257-284.
• Gittins, D. (1991). Aile Sorgulanıyor. (Çev. Tuna Erdem). Pencere Yayınları.
• Gökçe, B. (1976). Aile ve Aile Tipleri Üzerine Bir İnceleme. Hacettepe Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 8 (1-2), 46-67.
• Gültekin, D. T., & Parlar, H. (2019). Evlenme Biçimi ve Evlenme Süresi Bağlamında Evlilik Öncesi Sürecin Kadınlardaki Evlilik Doyumuna Etkisi. Akademik Platform Eğitim ve Değişim Dergisi, 2(1), 38-56.
• Kıray, M. B. (2006). Toplumsal Yapı ve Toplumsal Değişme. Bağlam Yayıncılık.
• Kublay, D., & Oktan, V. (2015). Evlilik Uyumu: Değer Tercihleri ve Öznel Mutluluk Açısından İncelenmesi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 5(44), 25-35.
• Miller, C. B. (1996). Aile Araştırma Yöntemleri. (Çev.: Dinçay Köksal). Türk Tarih Kurumu Basımevi.
• Neuman, W. L. (2009). Toplumsal Araştırma Yöntemleri: Nitel ve Nicel Yaklaşımlar: 1. Cilt. (Çev. Sedef Özge). Cilt. Yayınodası.
• Sevinç, Ö. (1992). Mübadele ve Çatışma Kuramlarında Aile. Sosyoloji Dergisi, (3), 117- 129.
• Sungur, M. A., Duyar, N., Yıkılmaz, H., vd. (2017). Evlilik Ve Eş Seçme Tutumuna Kuşakların Etkisi: X Ve Y Kuşaklarının Karşılaştırması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 69-92.
• Tezcan, M. (2000). Türk Aile Antropolojisi. İmge Kitabevi.
• Yasa, İ. (1973). Evlilik ve Geniş Aile Kurumlarının Yazgısı. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt, XXVIII, 1-10.