Designing Basic Orienteering Maps Using Free Software

Yıl 2025, Sayı: 103, 296 - 306, 10.09.2025

Celalettin Duran

https://doi.org/10.17753/sosekev.1680549

Öz

This study addresses the utilization of several free software tools in the process of creating orienteering maps, specifically focusing on area selection and course design. The widespread adoption of Geographic Information Systems (GIS) has facilitated the expansion of spatial application domains. Due to their ease of use, three distinct free application software programs are evaluated within the scope of this study: Google Earth, Quantum GIS (QGIS), and the mobile SW Maps application. Additionally, free vector data (OpenStreetMap) and Digital Elevation Models (DEM) are employed. The study was conducted using an applied and descriptive methodology. The research design was based on the sequential process of orienteering map creation. Google Earth software is used to identify the preliminary orienteering area and to create a referenced route. The SW Maps mobile application is utilized to ensure the safety and suitability of the referenced areas in the actual terrain. The cartographic visualization, symbol selection, and output generation stages are carried out using QGIS software. Referenced objects within the orienteering course are presented with easily understandable two-dimensional and realistic symbols. Orienteering maps can be designed at various scales and difficulty levels depending on the size of the selected area, the level of detail shown, the experience of the target audience, and the intended use. The design of such maps not only involves the thematic visualization of spatial data but also imparts skills such as the mapping of field surveys.

Anahtar Kelimeler

Orienteering , Design , Mapping , Free software

ÜCRETSİZ YAZILIMLARLA BASİT ORYANTİRİNG HARİTASI TASARIMI

Öz

Bu çalışma, oryantiring haritası oluşturma sürecinde (alan seçiminde ve parkur tasarımında) bazı ücretsiz yazılımların nasıl kullanılabileceğini ele alır. Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) yaygınlaşması, mekânsal kullanım alanlarının da genişlemesini sağlamıştır. Kullanım kolaylığı nedeniyle ücretsiz üç farklı uygulama yazılımı bu çalışma kapsamında değerlendirilmiştir. Bunlar, Google Earth, Quntum GIS (QGIS) ve mobil SW Maps yazılımlarıdır. Ayrıca, ücretsiz vektör veriler (OpenStreetMap) ile sayısal yükseklik verileri (SYM) kullanılmıştır. Çalışma, uygulamalı ve tanımlayıcı bir yöntemle yürütülmüştür. Araştırma deseni, oryantiring haritalarının aşamalı oluşturulma sürecini temel almıştır. Taslak oryantiring alanı belirlemek ve referanslı rota oluşturmak için Google Earth yazılımı kullanılmıştır. Gerçek arazideki referans alanların güvenlik ve uygunluk kontrolünün sağlanmasında SW Maps mobil uygulamasından faydalanılmıştır. Kartografik görselleştirme, sembollerin seçimi ve çıktı oluşturma aşaması, QGIS yazılımı ile gerçekleştirilmiştir. Oryantiring parkurundaki referanslı nesneler, kolay anlaşılır biçimlerde iki boyutlu ve gerçeğe yakın semboller ile tasarlanarak sunulmuştur. Oryantiring haritaları, seçilen alanın büyüklüğü, gösterilen detay seviyesi, hedef kitlenin deneyimi ve kullanım amacına göre farklı ölçek ve zorluk seviyelerinde tasarlanabilir. Bu tür haritaların tasarımı; mekânsal verilerin tematik olarak görselleştirilmesi yanında saha araştırmalarının haritalandırılması gibi becerileri de kazandırır.

Anahtar Kelimeler

Oryantiring , Tasarım , Haritalama , Ücretsiz yazılım

Kaynakça

• Aladağ, E., Arıkan, A., & Özenoğlu, H. (2021). Nature education: Outdoor learning of map literacy skills and reflective thinking skills towards problem-solving. Thinking Skills and Creativity, 40, 1-12. https://doi:10.1016/j.tsc.2021.100815
• Albert, G. Sárközy, Z. (2021). Route planning on orienteering maps with least-cost path analysis. 30th International Cartographic Conference (ICC 2021), 14–18 December 2021, Florence, Italy
• Arıkan, A., & Aladağ, E. (2019). Oryantiring dersinin beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin harita okuryazarlık becerilerine etkisi. International Journal of Geography and Geography Education, (40), 124-138. https://doi.org/10.32003/iggei.555103
• Asma, M. & Yıldız, K. (2023). Orienteering as a supportive educational tool: The case of mathematics and science, International Journal of Eurasian Education and Culture, 8(20), 272-300. http://dx.doi.org/10.35826/ijoecc.643
• Atakurt, E., Şahan, A., & Erman, K. A. (2017). Oryantiring eğitiminin dikkat ve bellek üzerine etkisinin incelenmesi. SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 15(4), 127-134. https://doi.org/10.1501/Sporm_0000000327
• Ayuldeş, M., & Akbaş, Y. (2023). Oryantiring uygulamalarının 6. sınıf öğrencilerinin akademik başarı ve harita okuryazarlık düzeylerine etkisi. Eğitim ve Bilim, 48, 113–142. https://doi.org/10.15390/EB.2023.11528
• Candan, G. (2019). Coğrafya eğitiminde oryantiring etkinliklerinin kullanılması. Herkes İçin Coğrafya, Coğrafya Eğitim Derneği, 2 (Haziran), 19-26. https://www.geoced.org/cografya-egitiminde-oryantiring-etkinliklerinin-kullanimi/ adresinden 10.03.2025 tarihinde erişilmiştir.
• Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4th ed.). Sage.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2017). Research methods in education (8th ed.). Routledge. https://doi.org/10.4324/9781315456539
• Çomak, N. (2021). Türkiye’de oryantiring konulu lisansüstü tezlerin incelenmesi (2005-2021). International Journal of Geography and Geography Education, (44), 413-427. https://doi.org/10.32003/igge.933262
• Çukur, H. (2005). Coğrafya öğretiminin hedefleri ve coğrafi bilgi sistemleri, D.E.Ü. Buca Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Dergisi, 18, 87-99.
• Di Tore, P. A. (2016). Spatial navigation cognitive strategies, perspective taking and special educational needs: Re-thinking orienteering sport in complexity. Journal of Physical Education and Sport, 16(2), 476–480.
• González, C. R., Martín-Gutiérrez, J., Domínguez, M. G., Hernanpérez, A. S., & Carrodeguas, C. M. (2013). Improving spatial skills: An orienteering experience in real and virtual environments with first year engineering students. Procedia Computer Science, 25, 428–435. https://doi.org/10.1016/j.procs.2013.11.054
• Gökçe, N. (2015). Social studies in improving students’ map skills: Teachers’ opinions. Educational Sciences: Theory & Practice, 15(5), 1345-1362.
• He, X. (2012). Application of geographic ınformation system in orienteering sports. In: Zhu, M. (eds) Business, Economics, Financial Sciences, and Management. Advances in Intelligent and Soft Computing, vol 143. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-27966-9_86
• Kobayashi, T. (2019). Orienteering in geography education in Japanese high school, Proc. Int. Cartogr. Assoc., 2, 63, https://doi.org/10.5194/ica-proc-2-63-2019
• Özgen, N., & Çakıcıoğlu, R. (2009). Coğrafi Bilgi Sistemlerinin (CBS) coğrafya eğitiminde kullanımı ve dersin hedeflerine ulaşma düzeyine etkisi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 81-90.
• Polat, F. Z. & Çabuk, A. (2016). Coğrafya eğitiminde coğrafi bilgi sistem destekli eğitim. 6. Uzaktan Algılama-CBS Sempozyumu (UZAL-CBS 2016), 5-7 Ekim 2016, Adana
• Sönmez, F. & Akbaş, Y. (2019). Coğrafi Bilgi Sistemlerine (CBS) dayalı sosyal bilgiler öğretiminin 6. sınıf öğrencilerinin mekânsal düşünme becerilerine etkisi. International Journal of Geography and Geography Education (IGGE), (40), 40-58. https://doi.org/10.32003/iggei.547030
• Tanrıkulu, M. (2011). Harita ve pusulanın farklı bir kullanım alanı: Oryantiring. Milli Eğitim Dergisi, 41(191), 120-126. Tosun, A. & Gökçe, N. (2025). Mekânsal düşünme becerilerini geliştirmede Google Maps destekli oryantiring etkinliği tasarımı. Eğitim Bilimleri Tematik Araştırmalar Dergisi, 1(2), 98-119.
• URL1. IOF (International Orienteering Federation), https://orienteering.sport/orienteering/ adresinden 10.03.2025 tarihinde erişilmiştir.
• URL2. https://tr.euronews.com/green/2021/11/11/londra-n-n-siyah-taksi-soforleri-alzaym-r-arast-rmalar-na-konu-oldu, adresinden 10.03.2025 tarihinde erişilmiştir.
• URL3. https://aviyaantech.com/swmaps/ adresinden 10.03.2025 tarihinde erişilmiştir.
• Ünlü, M. & Yıldırım, S. (2017). Coğrafya dersi öğretim programına bir coğrafi beceri önerisi: Mekânsal düşünme becerisi. Marmara Coğrafya Dergisi, 35, 13-20. https://doi.org/10.14781/mcd.291018
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
• Yiğit, T., & Karatekin, K. (2021). The effect of orienteering applications on students' spatial thinking skills in social studies: The case of Turkey. Review of International Geographical Education Online (RIGEO), 11(1), 75-99. https://doi.org/10.33403/rigeo.839193