HATİP OLARAK EL-HACCÂC B. YUSÛF

Yıl 2013, Sayı: 57, 23 - 32, 29.11.2013

Muhammet Selim İpek

Öz

el-Haccâc b. Yusûf, Emeviler döneminde yaşamış, Emevilerin politikalarına sıkı sıkıya
bağlı ve Emevi devlet otoritesini sağlamış acımasız bir komutandır. Onun bu acımasız
kişiliği irâd ettiği hutbelere de yansımıştır. Bu çalışmada el-Haccâc’ın askeri kişiliğinin
dışında bir hatip olarak hutbelerinde öne çıkan üslubu, hutbelerinin muhtevası ve dil
özellikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu özelliklerin daha iyi anlaşılması için de hutbelerinden
bazıları orijinaliyle ve tercümesiyle birlikte sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

el-Haccâc, Emeviler, Hitâbet.

Kaynakça

• Ahmed el-Hâşimî. (1984). Cevâhiru’l-Belâğa fi’l-Meânî ve’l-Beyân ve’l-Bedi’, İstanbul.
• Ḍayf, Şevḳi. (1963). el-Asru’l-İslâmî, nşr. Dâru’l-meârif, Kâhire. el-Câhiz. (1418/1998). el-Beyân ve’t-Tebyîn I - IV, Yedinci Baskı, nşr. Muhammed Abdusselam Hârûn, Kahire.
• el-Fâhûrî, Ḥannâ. (1986). el-Câmiʿ fî Târîhi’l-Edebi’l-Arabî, (el- Edebu’l-Ḳadîm), Beyrût.
• el-Hafâcî. (1410/1990). el-Ḥayâtu’l-Edebiyye ba’de Ẓuhûri’lİslâm, nşr. Dâru’l-cîl, Beyrut.
• el-Ḳalḳaşendî. (1922). Ṣubḥu’l-a’şâ’, I – XIV, nşr. Dâru’l-kütübi’l- Mısriyye, Kâhire.
• es-Suyûṭî. 1992). Târîhu’l-Hulefâ’, Mısır.
• et-Taberî (Ebû Ca’fer Muhammed b. Cerîr). (1967). Târîhu’r-Rusul ve’l-Mulûk I-XI, (2. Baskı), nşr. M. Ebu’l-Fadl İbrahim, Kahire.
• ez-Zeyyât, Ahmed Hasan, Târîhu’l-Edebi’l-‘Arabî, nşr. Dâru nahdati Mısr, Kâhire.
• Ferrûh. (1981). ‘Umer, Târîhu’l-Edebi’l-Arabî, I-VI, Dâru’l-ilm, Beyrut.
• İbn Abdi Rabbihî el-Endelûsî (Ahmed b. Muhammed). (1404/1983). el-İḳdu’l-Ferîd I-IV, nşr. Dâru’l-kutubu’l-ilmiyye, (1. Baskı), Beyrut.
• İbnu’l-Esîr. (1966-67). el-Kâmil fi’t-Târîh, I-XIII, Beyrut. Safvet, Ahmed Zeki. (1352/1923). Cemheretu Hutabi’l-Arab, I-III, 1. Baskı, Beyrut. (1922).