AR-GE HARCAMALARI İLE İHRACAT ARASINDAKİ İLİŞKİ: TÜRKİYE ÖRNEĞİ, 1990-2011

Yıl 2013, Sayı: 57, 269 - 282, 29.11.2013

Vedat Kaya Süleyman Uğurlu

Öz

Geçmişten beri bütün ülkeler, toplumlarının refah seviyesini sürekli olarak artırma
çabası içinde olmuşlardır. Bu çaba ile birlikte uygulanan politikalar, ulaşılan gelişmişlik
seviyelerini önemli ölçüde etkilemiştir. Türkiye ekonomisine bakıldığında 1980 sonrası
dönemde izlenen dışa açık ve ihracata dayalı büyüme politikaları, ihracatın hızla artmasına
ve ihraç edilen ürünlerin niteliklerinin de değişmesine yol açmıştır. Bu kapsamda
son yıllarda, özellikle 1990’lı yılların ortasından itibaren emek-yoğun ağırlıklı ihracat
yapısının, görece, teknoloji-yoğun ağırlıklı bir yapıya dönüştüğü görülmektedir. Bu yapısal
dönüşümün, ihracat sektörlerinde ihtiyaç duyulan AR-GE miktarını da etkilemesi
kaçınılmazdır.

Anahtar Kelimeler

AR-GE, İhracat, Ekonomik Büyüme

Kaynakça

• Aghion, P. ve Howitt, P. (1992). A model of growth through creative destruction. Econometrica, 60. (2), 323-351.
• Bedestenci, H.Ç. ve Canıtez, M. (2010). Dış ticaret işlemler ve uygulamalar.(7. Basım). Konya: Gazi Kitapevi.
• Bezirci, M. (2012). Ar-ge teşvikleri.(1. Basım). İstanbul: Beta Yayıncılık.
• Chuang, Y.C. (2000).Human capital, exports and economic growth: a causality analysis for taiwan 1952–1995.Review of International Economics, 8. (4), 712-720.
• Demirci, R., Baş, M., ve Tolon, M.(2007).Türkiye’nin ab’ye uyumu sürecinde türk işletmelerinin ar-ge faaliyetleri. Web: http://www.metehantolon.com/wpcontent/ uploads/2012/04/turkiyenin-abye-uyumu-surecinde-turk-isletmelerinin-argefaaliyetler. pdf,adresinden 11 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Ekren, N. (2000). Bilgi ve ekonomik etkinlik. Activeline Aylık Bankacılık veFinans Dergisi, 6. 1-2.
• Güzel, S.(2009). Ar-ge harcamaları ve vergi teşvikleri: belirli ülkeler karşısında Türkiye’nin durumu. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 4. (2), 29-48.
• Gråsjö, U. (December 2005). Human capital, r&d and regional export performance.The Royal Institute of Technology, Centre of Excellence for Science and Innovation Studies (CESIS) Electronic Working Paper Series, 50. Web: http://www.infra.
• kth.se/cesis/cesis/publications/working_papers/index.htm adresinden 6 Haziran 2013’de alınmıştır.
• Grossman, G. M. ve Helpman,E. (1991). Endogenous product cycles.The Economic Journal, 101. 1214–1229.
• Levin, A. veRaut L.K. (1997). Complementarities between exports and human capital in economic growth: evidence from the semi industrialized countries.Economic Development and Cultural Change, 46.155-174.
• Manual, F. (2002).Proposed Standard Practice for Surveys on Research and Experimental Development, OECD Yayınları, (ISBN 92-64-19903-9).
• OECD Factbook 2008: Economic, Environmental and Social Statistics. (2009). Expenditure on r&d. OECD Yayınları, (ISBN 978-92-64-04054-0). Paris, Fransa.
• Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009).Ar-ge harcamaları ve ihracat ilişkisi: oecd ülkeleri panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23. 39-49 Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change.The Journal of Political Economy, 98. (5-2), 71-102.
• Swift, D. (2006). Human capital ınvestment as a realist foreign policy.International Public Policy Review, 2. (2), 68-91.
• Sylwester, K. (2001).R&d and economic growth.Web: http://www.springerlink. com/content/06mnyapnkjf4xjxk/fulltext.pdf, adresinden 13 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Wagner, J. (August 2008). Exports and firm characteristics: first evidence from fractional probit panel estimates.University of Lüneburg, Working Paper Series in Economics, 97. Web: www.leuphana.de/vwl/papers adresinden 29 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/icerik-hakkimizda, adresinden 5 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.dpt.gov.tr, adresinden 8 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.maliye.gov.tr, adresinden 16 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.oecd.org, adresinden 12 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.tubitak.gov.tr/tr/kurumsal/icerik-hakkimizda, adresinden 10 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.tuik.gov.tr, adresinden 11 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Web: http://www.haberler.com/ergun-arge-yatirimlarinin-payi-artacak-3415777-haberi-3 Mart 2012, adresinden 2 Mayıs 2013’de alınmıştır.
• Yıldırım, E. ve Kesikoğlu, F. (2012), Ar-ge harcamaları ile ihracat arasındaki nedensellik ilişkileri: Türkiye örneğindepanel nedensellik testi kanıtları. Marmara Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, 32. (1), 165-180.
• Zerenler, M., Türker, N. ve Şahin, E. (2007). Küresel teknoloji, araştırma – geliştirme (ar-ge) ve yenilik ilişkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17. 653-667.